1. Head_

    Dê Húc Càn

    (1.10.1934 - 21.11.1987)
    Ad-25-TSu-2301360532 Ad-25-TSu-2301360532

     

     

    1. Link Tác Phẩm và Tác Giả
    2. Trang Thơ Xuân Thao Ad-21 Ad-21 (Google - QC3) (Học Xá)

      30-11-2014 | VĂN HỌC
      TRANG THƠ XUÂN THAO
      Share File.php Share File
          

       


      Đọc thêm:  Tâp thơ 'Sóng Mòn'

      *


      Đón em về, đón XUÂN sang

      Tết Xuân này em có về qua ngõ nhà anh?

      Không Ai Ngăn Nổi Cánh Mai Tàn Rụng Giữa Sắc Xuân

      Sầu Lên Ngọn Ải       • Đợi em dưới dảy tường rêu

      Ngậm ngùi dưới lau lách        • Nỗi buồn đầu mùa Đông       • Sông Núi Đau

      Tiếng huê bò             • Một nét Xuân sơn              • Áo tơ vàng

      Em và tháng Giêng, Hai              • Cuối xuân, về thăm khóm cúc sân nhà

      Khúc xuân ca của người thiếu phụ

      Lời nhắn gởi cuối cho người về     • Mưa lạnh trên đèo

      Lạnh Lùng Cuối Đông        • Mẹ Quê Hương ơi! Con đã về            

      Gió Xuân Rười Rượi Thổi Về       • Nhớ quê!        • Trong ngôi Từ Đường

      Chiều Đông Sương Lạnh Về          • Xuân chờ mong

      Chợ Chiều      • Hãy Quay Mặt Ra Biển Đông       • Cuối Mùa Đi Biển

      Đêm Về          • Vạt Nắng Qua Đèo       • Những Chuyến Tàu

      Đêm nằm ở quê vợ nghe tiếng ểnh ương kêu         • Quê Mới

      Chiều Quê                          • Xuân về nhớ một người đi xa

      Hãy Đến Bên Tôi               • Ngàn Dâu Xanh Ngắt

      Đêm Trừ Tịch                     • Anh vẫn chờ em ở cuối cuộc đời

      Vị Hoàng cố sự...               • Trăng trên thành Bình Định

      Một Thuở Xuân Thì           • Đêm đầu năm với Cuồng Vũ ở Huế

      Nghe lại "Hương xưa"      • Biển Chiều      • Lên Nguồn


         :: Đón em về, đón XUÂN sang

         Gởi TP


      Mai mốt em về buổi chớm xuân

      Trời hanh khô với chút hoe vàng

      Cây cối ngủ đông như đã trải,

      Một mùa giá buốt thấu tâm, can


      Anh sẽ chờ em nơi bến sông

      Có con đò nhỏ trôi bềnh bồng

      Có liếp cải vàng tung đàn bướm

      Và có tình quê vẫn mặn nồng


      Bờ cỏ xanh non đón chân em

      Đôi bàn chân nhỏ, dáng dịu hiền

      Bàn chân đã vượt xa ngàn dặm

      Mà vẫn không rời mảnh đất thiêng


      Anh sẽ đưa em lên đồi cỏ

      Mùa này sặc sỡ sắc hoa quỳ

      Em nhìn bao quát làng, thôn, xóm

      Mà thương làng nước mình nhỏ tí


      Anh sẽ vì em làm thơ tình

      Bên hàng dừa lơi lã tay dừa xinh

      Để thấy đời mình như trẻ lại

      Em thấy thương nhiều đời nữ sinh!


      Anh sẽ đưa em thăm tất cả ...

      Đâu cũng thấy trời đất giao hòa

      Đâu đâu cũng có tình non nước

      Và tình người, gần mãi, không xa.

      01-01-2019



         :: Tết Xuân này em có về qua ngõ nhà anh?



      Xuân , Têt này em có về qua ngõ

      Trước nhà anh là nẻo đi, về

      Của cô bé ngày xưa thường đi học

      Giữa trưa hè hay chiều nắng vàng hoe


      Đường qua nhà anh, không có tơ giăng lối

      Sao bước chân em cứ bước ngập ngừng?

      Hay gió chiều đưa mây xuống thấp

      Làm phải lòng bao cánh bướm say bông?


      Bên cạnh nhà anh có cây ổi sẻ

      Mà đến mùa xuân trĩu trái gọi mời

      Em đi qua mà mắt như liên láo

      Nhìn trái cây, hay đợi một tiếng chào?


      Em có khi nào qua giếng giặt

      Có còn treo chiếc gàu bằng mo cau?

      Nơi lũ trẻ chúng ta thường tắm

      Cười đùa vô tư như thưở mới yêu đầu


      Em đi sát sân nhà anh, xin đừng sợ

      Bầy chó vàng sủa rộ lúc em qua

      Chó nhà anh vốn hiền như chủ

      Không làm em hề hấn một vạt tà


      Thôi nhé em, hai phương trời cách biệt

      Anh đi đâu xa cũng nhớ quê nhà

      Nhớ từng hàng rau, nhớ từng tấc đất

      Nhớ em gái thơ, nụ cười nở như hoa

      01- 3 -2018



         :: Không Ai Ngăn Nổi Cánh Mai Tàn Rụng Giữa Sắc Xuân



      Xuân đến hoa mai nở

      Xuân đi, hoa mai tàn

      Cánh mai rơi tơi tả

      Trên nền cỏ ngổn ngang

      Trong lòng người hối tiếc

      Nhìn hoa rụng ngoài hiên

      Từng tầng và từng lớp

      Những cánh hoa muộn phiền …

       

                 *

       

      Cánh mai rụng vì đâu?

      Trên nền lá dàu dàu

      Trong lòng người thống hối

      Không cầm giữ nổi nhau

      Không kiềm chế lòng mình

      Niềm sân si vô lượng

      Niêm sân hận vô biên

      Một chiều hoa mai rụng …

      Xa nhau rồi mới biết

      Đôi lúc cần có nhau

      Những đêm thâu lá đổ

      Những đêm trăng nguyệt tà

      Không còn ai tâm sự

      Khi lòng thấy giá băng

      Mỗi sớm mai thức dậy

      Thấy sương mù giăng giăng …

      Đôi khi thấy cuộc đời

      Không còn ý nghĩa sống

      Như mai kia tàn rụng

      Chỉ một chiều phai hương

      Xuân Thao

      Mồng mười, tháng Giêng, Mậu Tuất



         :: Sầu Lên Ngọn Ải



      Sầu lên ngọn ải, oán ra cửa phòng …
      Chinh phụ ngâm khúc - Đoàn Thị Điểm

      Xa trông …

      Mây đùn lên quan ải

      Mà thương cho kẻ xa nhà

      Giờ này còn nấn ná

      Chưa chiu về

      với mái ấm gia đình …

      Mặt trời đã ngã hẳn về Tây

      Mà ai còn đứng đó

      Với mây chiều đùn lên

      Mỗi lúc thêm dày đặc

      Và gió lạnh cứ vô hồi len vào

      Lần áo mỏng …


      Và cũng chính nơi đây

      Khi xưa,

      Là nơi đồn trú của hàng chục lính thú

      Họ là dân thường, không thân thế

      Không tiền bạc đút lót

      Là quan phủ của triều đình

      Bị biếm trích

      Rớt xuống làm lính


      “Ba năm trấn thủ lưu đồn“

      “Ngày thì canh điếm, tối dồn việc quan“ (*)

      Câu ca dao xưa nghe mà não nuột

      Họ bắt phải chịu nhục hình và chịu vô vàn khổ sở

      Trong lúc bọn giặc Cham pa đóng đồn ở trên sông Cu Đê

      Không lúc nào là không lấm lét

      Dòm sang quan ải

      Với âm mưu muốn nuốt gọn

      Và bứt phá cái gai trước mắt

      Người lính phải thay phiên nhau canh gác

      Ngày, đêm

      Và phải vô rừng đốn gỗ

      Chặt tre, chặt nứa

      Để củng cố hào, luỹ

      Làm tuyến phòng ngự

      Càng dày, càng chắc chắn

      Bàn tay của họ luôn bị phồng, giộp

      Và những vết cắt của tre, nứa

      Không bao giờ lành miệng

      Chưa kể tới nạn sên, vắt

      Và sốt rét rừng

      Sốt rét rừng đã đốn ngã

      Bao nhiêu là lính thú

      Mà mồ chôn rải rác

      Khắp bên ngoài quan ải

      Kiếp lính thú, kiếp lưu đày!

      Mà hồn họ dường như

      Còn quanh quẩn đâu đây

      Trên quan ải

      Trên ngọn cờ đỏ

      Đang quằn quại bay trong gió

      Được cắm trên nóc

      Của ĐỆ NHẤT HÙNG QUAN

      24-11- 2016

      XUÂN THAO

      (Ải Vân Quan phía QN - Đà Nẵng)



         :: Đợi em dưới dảy tường rêu



      Trời xui đất khiến hay sao?

      Mà chân đưa đến tường rào nhà em

      Thời gian trôi, trôi êm đềm

      Anh chôn chân dưới bậc thềm, hắt hiu

      Mặt trời muốn ngã về chiều

      Mà trong anh có muôn điều vân vi …

      Anh đâu dám, gã tình si

      Khăng khăng ôm cột đến khi thuỷ triều *

      Tình anh còn lại bao nhiêu

      Cũng tiêu hoang hết một chiều bên nhau

      Nhìn ra cây cỏ dàu dàu

      Giai nhân, ơi hởi, biệt màu tăm hơi!

      Anh đi cuối đất, cùng trời

      Giờ trói thân dưới một lời hứa suông!

      Anh nhìn qua suốt dãy tường

      Thấy hồn rời rã như dường xanh rêu

      * Trong Tình sử Trung Quốc

      20-11 – 016



         :: Ngậm ngùi dưới lau lách



      Em đẹp như tên em

      Em đẹp như tình em

      Muôn đời lau lách mọc

      Anh cúi mặt trước dáng Kiều,

      thơm

      Mà tha thướt

      Anh phủ phục dưới chân em

      Như tín đồ,

      không dám ngước lên

      Nhìn Chúa


      Một đời lau lách đứng riêng tây

      Một đời lau lách lạnh lùng

      Khổ đau chưa lần tỏ


      Một mình em đứng đó

      Dưới sương chiều quạnh quẽ

      Một mình em đứng đó

      Dưới tà huy phai phai

      Anh vục đầu vào lòng em

      Anh tìm chi trong khuôn ngực em?

      Niềm si mê vô lượng!


      Sương chiều như búa bổ

      Trên thân phận long đong

      Gió chiều như sấm sét

      Trên kiếp số mong manh

      Em đứng đó một mình

      Em tên là phi lau

      Em đẹp như tên em

      Phi Lau ôi, Phi Lau!



         :: Nỗi buồn đầu mùa Đông



      Em là gái trong khung cửa
      Anh là mây khắp phương trời
      Anh theo cánh gió chơi vơi
      Em vẫn nằm trong nhung lụa …

      Lưu trọng Lư

      (Một mùa Đông)

      Khi đàn sếu đã thiên di

      Về hướng Nam

      Đến con cuối cùng

      Để lại bầu trời những vệt đường bay

      Liêu xiêu

      Dần tan loãng

      Chỉ còn tiếng kêu quang quác

      vọng lại từ phương xa

      Xa tít mờ xa …

      Đồng ruộng chỉ còn trơ gốc rạ

      Héo khô dần

      Dười bầu trời ê ẩm

      một màu chì …

      Lòng người cũng đang ê ẩm

      Một nỗi buồn xa vắng

      Mông lung

      Chưa đặt tên

      “Buồn tàn thu”!


      Mùa đông đã đến!

      Không giao thoa

      Không ồn ào

      Chỉ có cái hơi se lạnh một chút

      Đủ để em mang áo ngự hàn ra săm se

      Rồi cất lại vô tủ áo

      Chờ đợi

      Ngày người yêu đón em ra phố

      Tung tăng bên nhau

      Nơi công viên

      Nhìn, ngắm những chiếc lá cuối cùng

      rơi vèo trong gió

      Dưới bầu trời ẩm thấp

      Một màu buồn

      hơi tê tái


      Đêm qua, gió đông nổi lên khắp trời

      Mang hơi lạnh từ miền Bắc

      Phả vào phòng em

      Một mùi lành lạnh

      Có chút ê ẩm,

      đến tái tê

      Nhìn qua kung cửa

      Môt màu trời nhờ nhờ

      Trắng đục đên bất tận

      Đâu đó, có tiếng ho húng hắng

      Của người già

      Và tiếng ho khan

      Của trẻ thơ

      Chỉ làm khuấy động một chút

      không khí yên tĩnh

      Của ngôi nhà

      Rộng và lạnh thênh thang …

      13- 11 -017



         :: Sông Núi Đau



      Sông núi đau hoài, sông núi ơi !

      Hận thù quằn quại, máu xương phơi

      Đồng khô, cỏ cháy, người ly tán

      Khổ đau trầm nghịch, ngút tận trời

      Những trận đòn thù dập thịt da

      Anh, em nào phải khác mẹ, cha?

      Nỗi thù đối mặt, không hoà giải

      Sỏi đá còn đau, huống nữa là!


      Chợt, thấy bình minh vừa ló dạng

      Kẻ thù đã rủng rỉnh vào sân

      Lấn đất biên cương, chiếm biển đảo

      Vung tay, cho thoả mộng xâm loàng

      Tìm đâu ra một Hội Nghị Diên Hồng

      Một Bạch Đằng, cùng cờ đỏ Quang Trung

      Cả dân tộc đã dường như chết tiệt

      Sống làm chi thêm nhục với cha, ông!

      Ai sĩ phu, ai là khanh tướng?

      Quyết một lòng, ta sống mái một phen

      Nghiến răng giữ biên cương và biển đảo

      Hãy sống vinh chứ không chịu sống hèn

      11- 9 -2016



         :: Tiếng huê bò



      (Chuyện lâu rồi … ở làng quê tôi)

      Làng tôi không cách xa thành phố là mấy

      Mà còn giữ được nếp quê mùa

      Của một miền thôn dã Việt Nam

      Làng cũng có ruộng, có thổ, có đất gò

      Cũng có những nông dân cày bữa vất vả

      Trên đồng ruộng đất xấu

      Tất cả đều nhờ vào sự cần cù

      Và tính hay lam, hay làm

      Tuy thế, quanh năm vẫn thiếu trước, hụt sau

      qui, mọi nhà đều cơ cực

      Trẻ con ít được vào trường

      Hoạ hoằn lắm, mới có em đến được lớp Đồng Ấu

      Rồi bỏ học, tập tành việc nông tang

      Rồi lấy vợ, gã chồng, sinh con …

      Miền quê ấy không biểu hiện gì cao xa

      Mọi người đều bằng lòng với số phận mình

      Bằng lòng sống trong cơ cực và buồn bã

      Buồn bã như tiếng huê bò về, mỗi chiều

      Tất cả mọi buổi chiều!


      Khi ánh hoàng hôn sắp tắt

      Trên đỉnh núi xa xa

      Thì trên ruộng đồng quê tôi

      Cùng lúc rộ lên

      tiếng huê huê gọi bò về

      Của những trẻ chăn bò

      Tiếng gọi bò cứ lần lượt và tiếp nối nhau

      Cho đến khi trời tối hẳn



      Huê huê …ờ huê huê …

      Huê huê …con bò Giống …huê huê

      Con bò Giống ham ăn cỏ…huê huê

      Ham ăn cỏ... huê huê …ham ăn bỏ bầy …huê huê …

      Huê huê …con bò Nghé lạc mẹ …huê huê..

      Bò Nghé ham ăn cỏ …lạc mẹ huê huê…

      Lạc mẹ …không biết đường về …huê huê

      Huê huê..con bò Lũ …

      Huê huê …con bò Pháo …

      Tiếng huê huê cứ như thế tiếp tục cho đến khi bò đã về chuồng hết


      Tôi nghe và tưởng tượng ra hình ảnh con bò con lạc mẹ

      đứng chơ vơ giữa đồng

      Vễnh tai nghe và cong đuôi chạy bừa trên những cánh ruộng

      xăm xắp nước

      Cố đuổi theo cho kịp bầy

      Tôi hình dung ra những con bò gầy ốm

      Dơ xương và thấy rõ từng chiếc xương sườn

      Tôi cũng hình dung ra những đứa trẻ chăn bò

      Người nhỏ thó, nước da vàng chạch

      Có đứa bị hen, suyễn kinh niên

      không lớn nổi

      Phần đông chúng là con những người ở thôn quê

      Cha mẹ chúng cho đi ở đợ kiếm cơm

      Và để giúp gia đình trang trải một mối nợ nào đó

      Tất cả đều còi cọc, thiếu ăn và không biết chữ

      Tôi chợt nhớ đến đất làng quê tôi

      Chỉ là đồng khô, cỏ cháy

      Chỉ có cây gai là mọc mạnh

      Đủ thứ gai: lưỡi long, xương rồng, gai sầu, ma vương

      Ngoài ra, là những đám cỏ vàng cháy, queo quắt



      Chiều xuống thấp

      Tiêng huê bò lại dấy lên, vọng ra xa

      Tiếng gọi bò nghe văng vẳng, có vẻ gấp gáp và phảng phất buồn

      Như đó chính là tiếng quê làng tôi:

      Khắc khoải, chịu đựng và buồn bã

      Mỗi khi chiều xuống …

      23-3 2016



         :: Một nét Xuân sơn



      Núi xa ...

      Vào một buổi chiều Xuân

      Như một nét mi

      Mờ mờ

      Mây và sương khói

      Khói sương

      và mây

      Bũa vây lấy hồn ta ...


      Chỉ một nét mi cong

      trong bóng sáng mờ mờ

      Mà xâm chiếm

      và đeo đắng

      suốt cả đời ta

      Một dáng người xa xăm

      Một bóng người xa xôi

      Lờ mờ, lờ mờ

      Không định hình

      Mà chiếm hết hồn ta

      Suốt đời

      Suốt kiếp

      Trong cuộc lữ

      dài dặt

      Thiên thu!

      7-3-16



         :: Áo tơ vàng


      Tặng M N c


      Xuân xưa, em đến tìm anh

      Em ôm vạt áo nắng hanh vào phòng

      Lòng anh, bừng nở phong lan

      Thêm hương trinh nữ, ấm ran mấy ngày

      Áo tơ vàng,về nơi đâu?

      Em thâu cả nắng, để sàu lại anh

      Tin em,lưu lạc kinh thành

      Phương xa, sao nở rẽ tình hai ta?

      Chiều Xuân, ra bến giang tà

      Kinh đô, ơi hỡi, buông tha nàng về!

      21 tháng Giêng - Bính Thân



         :: Cuối xuân, về thăm khóm cúc sân nhà


      Tặng nguyễn thị Cúc


      Cuối Xuân du tử trở về

      Làng trên, xóm dưới đang kề vụ nông

      Hắt hiu gió thổi trên đồng

      Ôi chao! cái rét cuối Đông vẫn còn

      Chân đi, dạ những bồn chồn

      Cửa nhà quạnh quẽ, vợ con đâu rồi?

      Em đang hái ngọn mồng tơi

      Hai con lúc thúc ngồi chơi sau nhà

      Ngó ra, mấy khóm hoàng hoa

      Nở đầu Xuân, nay đã là cuối Giêng

      Từng bông, rụng cánh muộn phiền

      Hoa tuy tàn tạ... mà cành vẫn xanh

      Bao năm lang bạt thị thành

      Ăn chơi nức tiếng, hãnh danh bạc tình (*)

      Khi về, em tóc bớt xanh

      Còn Xuân... ta nối khúc Tình Xuân Qua

      16 tháng Giêng, Bính Thân


      * Thơ Đỗ Mục



         :: Em và tháng Giêng, Hai



      Giêng, Hai ngày chậm thế sao?

      Nàng Xuân cởi áo bái chào nhân gian

      Da em trắng muốt, mịn màng

      Thơm như hoa bưởi, hoa bòng vườn anh

      Giêng, Hai em vẫn xuân xanh

      Em treo áo mới trên cành sầu đông

      Đợi Xuân Phân toả hương nồng

      Làng trên, xóm dưới đằm đằm mùi thơm

      Đêm xuân lạnh rướm bông hường

      Sáng ra, thức dậy còn vương vất tình

      Bàn tay năm ngón em xinh

      Ngón nào hứng nắng - ngón tình anh đâu?

      Rằm Nguyên Tiêu, Bính Thân



         :: Lời nhắn gởi cuối cho người về



      Mai, mốt đây

      em có về thăm biển Nha Trang

      Đi trên bãi, xin em đừng xoả tóc

      thành một cơn bão mặn

      Quất vào tim anh

      những vết hằn ứa máu

      Nếu có đi dạo mát

      dọc ven bờ biển

      Xin em hãy bước từng bước

      hết sức gượm nhẹ

      Để khỏi dẫm nát

      những con dã tràng

      Đang miệt mài xe cát...

      Vì đời chúng

      chỉ toàn làm những công việc gần như "vô vị"

      Xe cát hoài huỷ!

      Để xây nên những lâu đài TÌNH ÁI

        Chẳng được bao lâu

      sóng biển cuốn trôi đi ra xa

      Rồi chúng lại tiếp tục

      xe cát, xe cát...


      Em hãy tìm về dòng sông cũ

        của tuổi thơ em

      Cùng bạn bè xưa cũ

      những đứa còn sống sót

      Em sẽ ngâm mình và tắm gội

      cho hết những cáu, bẩn thành phố

      Để nước sông cuôn phăng tất cả ra biển


      Và em cũng không nên hát lại bài

      NHA TRANG NGÀY VỀ

      Vì chẳng còn ai nghe nữa!

      Người nghe đã phải ra đi

      biền biệt

      Vào ngày ấy,

      tháng ấy

      Trong một đêm, trên bãi vắng

      Không một ánh trăng, sao

      Thang 01 - 2016



         :: Khúc xuân ca của người thiếu phụ



      Em há, không nhớ sao?

      Người thiếu phụ của Vương Xương Linh

      Chỉ một sáng

      chợt ngoảnh nhìn

      Cây dương liễu màu sắc xanh um

      đứng mọc ở nách tường

      Mà thấy lòng xôn xao, tiếc nuối

      Những ngày sống cô đơn và buồn tủi

      sau bốn bức tường câm

      Em há, không tiếc sao?

      Tuổi Xuân đã qua đi

      không bao giờ trở lại

      Chỉ để lại

      trên vâng trán em, trên khuôn mặt em

      Những nét già nua, xấu xí!

      Vì ai cũng có một thời nhan sắc

      Mà nhan sắc, ít chịu dừng lâu

      ở một người


      Thì, hãy cứ vui chơi

      Như tré mười ba, mười lăm

      Vui chơi và sống vô tư

      như ngày em mới lớn!

      Đừng hoài phí tuổi Xuân

      Đừng để phòng không, gối chiếc

      Đừng để đêm dài trằn trọc

      Hãy thêm tiếng cười

      Hãy thêm niềm đầm ấm

      Cho buồng Xuân đêm nay

      bớt lạnh lẽo

      Cho xuân tình dâng lên phơi phới

      Mỗi lần Xuân lại đến

      Rồi một thì Xuân qua...



         :: Mẹ Quê Hương ơi! Con đã về


      Kính dâng mẹ tôi, những mùa Xuân quá khứ...


      Con đã về!

      Vâng, con về thật

      Về trong đêm giao thừa,

      Về bên nồi bánh đang sôi sục,

      hực hỡ, nửa khuya

      Ngoài kia, gió bập bùng, se lạnh

      Để soi mặt mình,

          những ngày xa cách

      Để nhìn mặt mẹ,

      mòn mõi chờ mong...


      Con đã về!

      Đêm ba mươi gó lạnh

      Mẹ ơi,

      Nhớ gì không?

      Mẹ thức suốt đêm!

      Con giúp mẹ dọn bàn cúng Tết

      Ôi, dáng mẹ gầy gò

          khom khom sau vạt áo

      Bên hương khói trầm trầm

      đứng khấn vái tổ tiên


      Con đã về!

      Vâng, con về thật

      Con phải về, như lòng mình đã quyết

      Về để nhận của mẹ

      thêm một tuổi đời

      (Bao nhiêu năm ròng rã mẹ cho con!)...


      Đêm ba mươi

          bên hương khói âm thầm

      Mẹ có nguyện cầu gì cho dân tộc?

      Cho anh, chị, em con

      từ những miền xa

      Cũng trở về quê nhà họp mặt

      Cho những bà con, người thân,

      trong họ, ngoài làng

      Đông đảo trở về

      Tiếng cười nói râm ran đầu ngõ

      Cho những người còn, kẻ mất

      Đêm ba mươi,

      ngồi nhìn nhau tận mắt

      Sờ mặt nhau

      xem còn vết đau thương?...


      Con đã về!

      Con về thật, mẹ ơi!

      Không còn là ảo tưởng xa xôi

      Ôi, sự thật có thể

      sờ mó, bắt tay, thăm hỏi!

      Như sờ lên mùa Xuân

      Như sờ lên da, thịt

      Như con tim

      Như khối óc

      Như những ngôn từ:

      Dân Tộc, Yêu Thương

      Mùa Xuân ...



         :: Lạnh lùng cuối đông



      Ngoài ấy chừng Đông lạnh

      Rét run chùng vai anh

      Cái rét của đất trời

      Sao bằng hồn chợt tắt!


      Xa nhau đã bao ngày

      Hẳn em quên tiếng cười?

      Hẳn em quên giọng nói?

      Và bóng người xa xăm?


      Hỡi em, người cỏ hoa

      Có bao giờ em nghĩ

      Em để bao phiền muộn

      Và vực tối đời ta


      Ngoài này Đông vẫn lạnh

      Hàng cây đứng ủ ê

      Không còn bao ngày nữa

      Không hẹn, Xuân vẫn về!

      Chớm Đông Chí, Ất Mùi




         :: Mưa lạnh trên đèo


      Kỷ niệm 10 năm sống trên đèo An Khê


      Ngồi đây, mây khói rưng rưng

      Trên lưng chừng núi, bên lưng chừng đèo

      Mưa ngàn, gió núi hắt heo

      Thiên la, địa võng, mưa theo hút người

      Quê nhà, chừng thổi cơm trưa?

      Ta thèm hơi ấm những người ta thương

      Ở đây, mưa lạnh dặm trường

      Mình ta lẻ bóng trên nương , bên đồi

      Về đâu, hỡi núi, hỡi tôi?

      Mười năm , không thoát kiếp người lao đao!

      Ta buồn Đỗ Mục, Dương Châu

      Mười năm, được tiếng thanh lâu bạc tình (*)

      24-10 -2015


      * Ý thơ của Đỗ Muc trong bài thơ Khiển Hoài




         :: Trong ngôi Từ Đường



      Trưa nằm nghỉ trong ngôi Từ Đường của Tộc

      Một mình, thấy tận cùng nỗi hoang vắng

         và uy nghiêm của ngôi nhà

      Nghe cả tiếng chép miệng của con thạch sùng đang bò trên cột

      Tiếng rột rẹt đều đều của mối mọt đang cưa nghiến gỗ

      Tiếng vù vù cuả con ong bầu đang bay quanh

        một lỗ của cây trính ...

      Dường như có tiếng của quá khứ

      đang mặc áo the, khăn đóng trở về

      Trong khuôn mặt uy nghi của cha ,

      Trong dáng vẻ dịu hiền của mẹ

      Có cả các bác, các chú, các cô, các anh chị

      Tất cả đều nhìn và không nói

      (Người chết có bao giờ nói đâu)


      Có mấy cây lúa nhỏ mọc dưới ngạch cửa

          -những cây lúa thiếu nắng mang màu xanh bạc nhược-

      Gió thổi làm phe phẩy những chiếc lá

      Bụi mọt như đóng dày trên mặt tủ thờ

      Cả trên chiếc phản gõ độc nhất của cha còn để lại

      Trên những sợi tơ nhện mới giăng

      kể từ ngày giỗ trước đó


      Không khí yên lặng đến tịch mịch

      Nghe cả tiếng buổi trưa đang về

      Trong tiếng tách chậm của lá khô sắp lìa cành

      Tiếng dội nước của ai đó đang tắm ngoài giếng

      Tiếng chạm mạnh của một chiếc mo cau

        vừa rời thân mẹ

      Tất cả làm khuấy động không khí yên tĩnh của buổi trưa

      một chốc, rồi rơi vào tịch lặng ...


      Nơi đây dường như xa rời cánh sống ngòai kia

        (tiếng xe cộ ồn ào, mùi xăng dầu và nắng)

      Chỉ còn lại quá khứ

      Quá khứ tịch mịch và tuyệt mù xa

      Rất xa ...


      Rằm tháng Tư, năm Giáp Ngọ-2015




         :: Nhớ quê! ...



      Xưa, có người sống ly quê

      Chỉ vào đám mây trắng cuối ngày

      Bảo : Nhà cha mẹ ta ở dưới đám mây ấy

      Mà lòng thấy bùi ngùi , thổn thức khôn nguôi ...

      Quê nhà tôi cũng ẩn dưới một áng mây

      Từ trắng chuyển sang vàng rồi đỏ hung hung

      Tùy theo thời tiết và thời điểm ngóng

      Tựu trung, là dưới một làn mây cố xứ ...

      Quê cũ của tôi có cái tên hết sức lạ lẫm

      Mà đến nay gần hết đời người

      Tôi vẫn chưa truy nguyên ra được:

      Núi Cùng xứ

      Núi Cùng, Núi Cùng!

      Cái tên gọi rất đỗi thân thương và đa âm sắc


      Núi Cùng nằm gọn lỏn trong lòng những làng xã kế cận :

      Xuân Đáng , Phục Đáng , An Khê , Xuân Hòa ...

      Hà Khê, Thanh Khê, Thạch Thang, Thạc Gián ...

      Những tên làng cũ bây giờ chỉ còn trong trí nhớ

      Của những người trên 60 - 70 tuổi!


      Nhưng dẫu sao, đó cũng là quê cha đất tổ của tôi

      Nơi chôn nhau cắt rốn của tôi và anh chị em tôi

      Nơi anh chị em tôi đã qua đi tuổi thơ với bao nhiêu buồn vui

      Và là nỗi ám ảnh suốt cả đời tôi sau nầy ...


      Làm sao tôi có thể quên

      Tuổi thơ của tôi đồng thời với quê tôi

      Lúc bấy giờ đang sống rất cơ cực

      Nhà cửa trong xóm thưa thớt , có thể đếm được trên đầu ngón tay

      Chừng 50 túp nhà tranh , vách phên rạ

      Dân chúng chỉ biết làm ruộng, làm vườn, nuôi vài con heo

      dăm con gà, dăm con vịt

      Họa hoằn, mới có nhà có người làm ở sở Hỏa xa,

      làm phu bến tàu, phu khuân vác ở nhà máy gạo

      Thảng hoặc làm phu ở sở Lục Lộ

      Đời sống họ có khá hơn dân làm ruộng đôi chút Cá

      i nghèo, cái cực bộc lộ rõ nhất là về mùa Đông

      Trong xóm, nhà nào, nhà nấy đóng gài cửa kín mít

      Để ngủ

      Ngủ để quên cái đói đang hành hạ thân xác tóp teo

      lại càng teo tóp hơn


      Tôi quên thế nào được

      Xứ tôi ở có các địa danh nghe hơi kỳ kỳ nhưng ấm áp vô cùng :

      Xóm Bàu sen, Bàu làng, Xóm Cây U ...

      Đám Ba Sào, Đám Thùng, Đám Rộc ...

      Cồn Lưỡi Gà, cồn Gò Ổi, cồn Lầu Đèn ...

      Kiệt Cây Sanh, kiệt Công Hương, kiệt Xuân Hòa ...

      Tất cả những nơi ấy đều có bước chân tôi tìm đến

      Hoặc đi bắn chim ở các lùm cây

      Hoặc buổi trưa chờ mọi nhà đi ngủ trưa

      Hai, ba đứa nháy nhau đi bẻ trộm ổi, trộm thơm, trộm dưa gang ...

      Hoặc trưa đứng bóng, cả bọn trốn nhà đi tắm bàu Làng, hái sen

      Đi tát bắt cá thia thia

      (vô phúc cho em nào bị cha mẹ bắt được thì đêm đó sẽ bị một trân đòn nên thân)


      Tôi không thể nào quên được

      Những đêm trời có trăng

      Theo các anh chị lớn ra cồn Giữa

      Chơi trò U mọi, cướp cờ, đá lon

      Các anh lớn chơi Haut la Main ...

      Tóm lại, tuổi thơ tôi đã qua những ngày tháng thơ mộng

      Và vô tư như thế


      Rồi thời gian trôi chảy ...

      Rồi chiến cuộc tràn lan ...

      Quê làng tôi cũng có người vào lính

      Cũng có người đi không về

      Có chị đã theo chồng

      Một lần rồi biệt tăm, nghe đâu xa lăng lắc...


      Quê làng tôi đến nay không còn nữa

      (Chuyện vật đổi sao dời)

      Có còn chăng là trong ký ức mù mờ, lúc nhớ lúc quên

      của những người đứng tuổi

      Và trong những người nặng tình hoài hương


      Đà Nẵng 7-5-2015

      Tiết Thanh Minh, chạp mã Tộc




         :: Gió Xuân Rười Rượi Thổi Về



      Xuân đã về! …

      Sáng nay,

      Đã nghe ngọn gió có khác:

      Gió hào phóng, dùi dũi băng qua cánh đồng làng

      Mang theo mùi ngai ngái

        của đất cày ải mới vỡ

      Xen lẫn với mùi cỏ thơm, mùi rơm rạ mục …

      Gió mang theo mùi hương của hoa Sầu Đông

      ở góc vườn.

        đang nở xòa hoa một cách phóng túng

      Ta nghe trong gió,

        có mùi hương của con gái còn trinh

        lẫn với mùi xạ của súc vật đang mùa động dục

      Gió hây hẩy thổi trên khóm tre già

        đang còng lưng,

      thụ nhận thỏa thuê

        Cái mát mẻ của thời tiết đầu Xuân …


      Gió xuân làm mát lòng

        Của bao đôi lứa gái, trai

      Để buồng xuân đêm nay

      …bớt quạnh quẻ …

      Đầu năm - 2015



         :: Xuân chờ mong



      Đợt lạnh cuối cùng đã kết thúc

      trên Mẫu Sơn

      Tờ lịch cuối năm, d ẫu sao cũng phải xé bỏ

      Bởi, mùa Xuân sắp về chạm ngõ

      Cùng lúc với những tia nắng mới

      Ấm áp và mang dáng vẻ thanh tân


      Trong vườn, cây cối đã nhú lên mầm mới

      Cùng bầy sâu làm dáng khoe hàng vạn màu áo mới

      Hiên ngang đi, làm xô ngã

      những cuống lá khô còn sót lại

      Của mùa Thu năm cũ ...


      Đã thấy mùa Xuân vê trên vẻ mặt hân hoan

      của bầy thiếu nữ

      E ấp đứng làm duyên

      Trên nét mặt phương phi

      của người trung niên

      Trên khuôn mặt tràn đầy sinh khí

      của người già ...


      Tất cả đều hân hoan mong chờ

      một mùa Xuân nữa lại về

      Trên Quê Hương yêu dấu

      Cả đất trời như đang ngất ngây trong men rượu

      Mùi men của hương nếp mới

      Được cất ủ lâu ngày

      Và suốt cả mùa Đông dài dằng dặt ...


      Cuối Đông 2014



         :: Chiều Đông Sương Lạnh Về



      Một chiều Đông

      Một chiều biên khu xưa

      Nơi quan ải nhìn ra xa

      Chỉ thấy sương mù

      Mờ và cao

      Cao và mờ

      Gió ngàn thổi thốc

      Vi vu, vi vui ...

      Trong hồn chiều

      Trong lòng người chiến sĩ

      Với mái chòi canh

      cheo leo bên sườn đèo

      (Khói thuốc xanh mờ mắt ai)

      Lòng lạnh lùng nhớ về cố hương

      Nơi ấy, có bếp lửa hồng

      đầy yêu thương

      Có dáng em thơ

      và vòng tay ấm


      Thôn bản buồn hiu

      khi nắng trở chiều

      Lác đác vài mái rạ

      và làn khói mong manh, vất vưỡng bốc cao

      Tan loảng trong chiều ...


      Chiều Đông sương lạnh về

      Hồn chiên sĩ bơ vơ

      Áo trấn thủ mặc sao đủ ấm ?

      Lạnh lùng tưởng nhớ

      Người chiến binh xưa

      không tiếc máu xương

      Trấn binh nơi quan ải

      Lạnh lùng

      Lạnh lùng và đơn côi ...

      Cuối Đông 2014



         :: Cuối Mùa Đi Biển


      Gửi H. Ng.


      Những đợt sóng không ngừng đổ vào bờ

      Hàng chục tấn nước

      Biển gào thét dữ dội

      Biển gầm gừ như con thú bị chọc tiết

      Đang chồm lên một cách tuyệt vọng ...

      Tất cả như báo cho anh biết

      Mùa đi biển đã thực sự chấm dứt ...!


      Bãi biển hoang vắng đến dị thường

      Chỉ còn mấy con chim biển

      Đứng xù lông , rất cô đơn

      Trên những cột buồm đen và trơ trọi

      Một vài con chim khác

      Đang sãi cánh là là

      trên mặt biển

      Rất im lặng ...

      Hinh như chúng đang đo chừng mực nước ...?


      Người thủy thủ cuối cùng

      Đã trở về nhà

      Với một mãng lưới rách

      Đang đứng đăm chiêu trong một vài phút

      Nhìn ra xa ngoài trùng khơi

      Và lùi lụi đi quay vào

      Một xóm biển nào đó

      Xa... rất xa...!

      Bãi biển Đà Nẵng, 27-11-14



         :: Hãy Quay Mặt Ra Biển Đông



      Tức và nhục

      Không thể chịu được nữa

      Mới hôm qua đây

      Chúng ngang ngược và hỗn xược

      Đặt giàn khoan sâu trong lãnh hải của chúng ta

      Xem biển của ta

      Như của cha, ông chúng để lại

      Kiêu ngạo và già hàm

      Nó tự qui định vùng lãnh hải của chúng

      Chồng chéo lên lãnh hải của ta

      (lập lờ đánh lận con đen)

      Cấm tàu bè ta, ngư dân ta

      Đi lại và đánh bắt thủy sản trên chính lãnh hải của mình

      Bất chấp luật lệ quốc tế

      Thật, như một tát tai nẩy lửa

      vào quân, dân, cán, chính Việt Nam

      Nếu còn nghĩ đến sự tồn vong đất nước

      Và lòng tự tôn dân tộc


      Chúng âm mưu và cố tình cắm giàn khoan

      Như cắm nọc vào trinh tiết biển đảo dân tộc

      Chúng học thói ngang ngược và liều lĩnh

      Như tên khuyển tướng Mã Viện

      Đã dựng cột đồng sâu trong biên giới ta

      Với thái độ ngạo mạn và đe dọa:

      "Trụ đồng chiết Giao Chỉ diệt"

      Ôi nhục nhã và căm giận quá đi thôi!

      Cái lũ tham tàn, bạo ngược


      Đến nước này ta phải làm gì đây?

      80 triệu đồng bào Việt Nam

      Không lẽ để cho vận nước nổi trôi

      Vào tay lũ cướp nước?

      Tình thế cấp bách quá rồi

      Không còn chần chờ hay suy tính lâu lắc nữa

      Đất nước lúc này như nghìn cân treo sợi tóc

      Đất nước lúc này như trứng đật trên đầu đẵn

      8o triệu đồng bào

      80 triệu trái tim

      Nhất tề đứng lên

      Dạng hai chân và tất cả hướng về biển Đông

      Lưng quay vào Trường Sơn

      Đất nước chỉ có một lần

      Và một lần duy nhất

      Hãy cứu lấy nước như cứu lửa

      Đoàn kết một lòng trên, dưới

      Gạt bỏ mọi chính kiến

      Hay tị hiềm nhỏ nhen

      Hãy cứu! hảy cứu!

      Hỡi, nam, phụ, lão, ấu

      Giặc đến cửa nhà đàn bà cũng đánh

      Chúng ta trỡ thành một khối đoàn kết vững như đồng

      Hết lớp nay, đến lớp khác

      Uy dũng tiến ra biển

      Hãy biến biên giới ta thành một biên giới thép

      Sẵn sàng chọc thủng mọi âm mưu đê hèn của chúng

      Mỗi chúng ta sẽ thành một ngọn lao lửa

      Cắm sâu ngập vào lòng những con kình ngư

      mang tên Hải Giám, Hải Cảnh, Hải Tuần...

      Hãy đánh cho chúng không còn manh giáp

      Hãy đánh cho chúng không còn đường về

      Khiến chúng phải qui hàng nhục nhả

      Như cha ông chúng đã từng ô nhục xưa kia

      Khi lăm le xâm chiếm nước ta


      80 triệu đồng bào ta

      80 triệu trái tim sĩ khí

      Hãy đoàn kết lại thành một khối vững chải

      Và tất cả quay mặt ra biển Đông

      Nhắm quân thù mà xốc tới!

      tháng 5 -2014



         :: Chợ Chiều


      "Đâu tiếng làng xa vãng chợ chiều"
      (Tràng giang - Huy Cận)

      Cảnh phố chợ Đông Dương (Tranh Nhất Linh)

      Tôi đoan chắc trên đất nước tôi

      Có đến hàng vạn, thậm chí hàng chục vạn

      Những ngôi chợ như thế

      Hoặc na ná giống nhau

      Và cùng họp vào một giờ giấc như nhau

      Chợ chiều!


      Tôi có thói quen thức giấc

      Vào một giờ nhất định

      Sau giấc ngủ trưa mệt mề , nặng nhọc

      Khi có tiếng léo nhéo

      Của những người đi họp chợ sớm

      Tiếng léo nhéo mơ hồ

      Như trong một giấc mơ ...

      Dần dà những tiếng nhỏ, to

      Hợp thành một chuổi âm thanh

      Rào rào , rào rào đều đặn


      Những cư dân ở đây phần đông là nông dân

      Họ mang bán những sản phẩm do chính tay họ làm ra:

      Mấy bó rau khoai cho lợn

      Một mớ rau mùi

      Một rỗ khoai, môn

      Một vài ký ổi vườn đang độ chín thơm

      Một mớ cá bắt được khi đi làm đồng

      Vài quả mít chín cây

      Một mớ mãng cầu vừa nức mạng

      Một buồng chuối lùn mới đốn cây

      trông ú na ú nầng

      rỗ vú sữa căng mọng như nhủ hoa con gái đương thì ...

      Họ ngồi chồm hổm

      Trên những tấm vải bạc

      Đặt tự phát trên nền đất trống

      Hoặc ngồi ngất ngưỡng trên những sạp

      Ghép bằng tre nứa

      Trông chỏng chơ và dễ đổ


      Về chiều, khi cơn gió giật phành phạch

      Các tấm che bằng vải bạc

      Là lúc chợ có vẻ huyên náo lên

      Kẻ mua người bán tranh nhau nói

      Nói, nói, nói, nói

      Hợp với tiếng gà, vịt, lợn

      Thành một biển âm thanh cao, thấp, hỗn độn

      Họ mua về một chén mắm nêm

      Một lọ tương ớt

      Vài quả dưa dầm mắm đã mốc xì

      Vài con cá biển sắp ươn

      Một miếng mỡ chài mỏng dính

      Một liễng trầu không

      Vài tán kẹo mè làm quà cho sắp trẻ ở nhà

      (Ôi, hình ảnh mẹ tôi thấp thoáng đâu đó trong phiên chợ chiều!)


      Sắp tối ...

      Khi có những cơn gió thổi rong rong trong lùm tre , bụi chuối

      Là lúc chợ tan

      Còn để lại trên nền chợ biết bao túi nylon

      Bay vật vờ trên cỏ

      Những mảng lá chuối rách

      Giấy gói và giấy vụn

      Bay tròn như con trốt

      Đó là lúc lũ chó chạy rong

      Đuổi cắn nhau kêu ăng ẳng

      Lúc này chợ im vắng đến lạ lùng

      Ngó trước trông sau chợ không còn bóng một con muổi

      Đèn ở một chung cư xa bắt đầu bật sáng

      Ánh sáng tù mù, tù mù như có hơi sương

      Rồi đồng loạt đèn đường bật lên

      Cũng tù mù, tù mù... mờ sương

      Tháng 5 - 2014



         :: Những Chuyến Tàu



      Nhà tôi ở cạnh đường tàu

      Hàng ngày chứng kiến những chuyến tàu đi qua

      Tàu đi ...

      Tàu về ...

      Đơn điệu, buồn nản


      Mỗi ngày không biết bao nhiêu lượt

      Tiếng còi tàu uể oải thét lên

      Nghe nặng trình trịch

      Và buồn bã


      Người gác chấn hàng ngày cũng làm bấy nhiêu đông tác

      Hạ chấn xuống,

      Và đưa chấn lên

      Máy móc,

      Lơ đảng,

      Và mặt không biểu lộ chút cảm xúc


      Trong lúc, quán cà phê ế khách nằm cạnh đường tàu

      Nghe văng vẳng một bài hát độc nhất

      Đi lại chỉ một bài hát duy nhất

      Nghe nhảo nhoẹt và buồn đến nhức xương:

      "Mưa rừng ơi, mưa rừng"...

      " hạt mưa nhớ ai mưa triền miên "...

      Nghe như chửi vào tai người ta!


      Tôi nhìn những toa tàu cũ xỉn

      Gần 40 năm hay 80 năm nay

      Cũng cũ xỉn và không thay đổi

      E dễ chừng từ thời Pháp thuộc còn lưu lại!


      Những chuyến tàu và những toa tàu,

      Lần lượt ném trả biết bao nhiêu hành khách

      Trên suốt lộ trình

      Từ Bắc vô Nam

      Những hành khách mặt rầu rầu

      Không để lộ chút ngạc nhiên khi nhìn cảnh mới

      Rầu rĩ và phiền muộn

      Không biết họ suy nghĩ những gì trong đầu?

      Mà mặt cứ rầu rầu, rầu rầu ...


      Chuyến tàu qua,

      Sau khi làm rộ lên chút sinh khí nơi xóm, làng

      Rồi lụi lụi xuôi đi...

      Trả lại sự yên tỉnh cố hữu của làng mạc, thôn xóm


      Tôi đứng nhìn theo hai thanh sắt song song

      Sáng bóng lên dưới ánh nắng chiều

      Và chạy dài đến cuối toa tàu

      Như có nỗi buồn còn rượt đuổi theo chuyến tàu

      Đang mất tăm về phía xa

      Vời vợi ...

      Phía xa ...

      Tháng 5 - 2014



         :: Vạt Nắng Qua Đèo


      Lòng chị buồn khi nắng qua đèo...
      (Quang Dũng)


      Quả đồi bật sáng

      Tôi đứng bên nầy giốc, nhìn ra xa hút

      Bên kia giốc là bóng sáng nhòa nhòa không rõ

      Rạng đông! ...

      Dưới chân là ghềnh đá nước xanh trong vắt,

      Bao phủ bởi những bụi cây mọc hoang

      Những con sóng đổ dồn vào ghành

      Và giạt xa ra khơi,

      Ngoài tít tắp

      Giạt xa... ngoài cơn mê!

      Có tiếng thác đổ ồ ồ bất tận

      Đâu trong rừng sâu vọng lại

      Nghe ồ ồ ... ồ ồ ... đắm đuối ...

      Kìa, con chim chèo bẻo đang đậu trên nhánh măng vòi,

      Giọng lảnh cha, lảnh chảnh ...


      Con đường đèo, ôi, con đường đèo!

      Cheo leo, khúc khuỷu

      Ánh nắng đang nhuộm dần con đèo

      Một bên sườn đèo thì bừng sáng

      Một bên kia còn trong bóng tối nhờ nhờ

      Con chim gì cất cánh vụt bay lên,

      Bóng chao nghiêng qua đèo,

      Thoáng chốc, cắt cánh về phía cuối đèo ...

      Dững dưng, im lặng


      Nắng rưng rưng tràn ngập cả con đường đèo

      Hoa chuối đỏ rưng rưng ...

      Lòng cũng rưng rưng theo vạt nắng ...

      Đèo Hải Vân Đà Nẵng

      Tháng 4 - 2014



         :: Quê Mới


      Quê mới mà tôi đã ở gần hai năm nay

      Không hộ khẩu

      Cũng không có giấy tạm trú

      Vùng đất rất là tự do

      Kể cả tự do đói

      Và tự do chết

      Hòa An... Hòa An...


      Vây quanh tôi đến ngạt thở

      Những dảy đồi đá

      Đồi đá và núi đá ngất ngưỡng

      Mỏ đá Phước Lý!


      Chắn ngang tầm nhìn của tôi

      Những dảy đồi trọc

      Trọc đến nhẵn thín!

      Không một bóng cây

      Nơi đây là hang ổ của rắn rít

      Và chồn cáo


      Hòa an, Hòa An...

      Nơi đây xưa là xứ sở của tre pheo

      Với một ít ruộng xấu

      Giàn trải đến gần chân núi

      Bây giờ nhường chỗ cho nhà cao tầng

      Những bức tường Bê tông nóng rát!

      Người ta xây ra không biết để làm gì?

      Không lẽ để làm nơi trú ẩn của mèo hoang và chuột!


      Hòa An... Hòa An...

      Những cư dân cũ bây giờ đã dạt đâu đến tận chân núi đá

      Đá và cây trinh nữ tàu

      Đá xâm lấn hết ruộng đất

      Cây trinh nữ tàu góp phần bòn hút hết màu mỡ đất

      Tôi đã thấy những nông dân chân tay toạc máu

      Vì những ổ gai trinh nữ tàu

      Quần áo rách toạc từ vai xuống

      Thấm đẫm mồ hôi

      Để trồng những dây khoai lang, khoai sọ

      Những bụi chuối, cây sắn, cây mì

      Làm mãi mà không đủ no!


      Tôi đã thấy những cô gái đang độ tuổi thanh xuân

      Nước da đen nhẽm và môi chì

      Mặt không hột máu để có sắc hồng trên má

      Người choắt cheo, nhỏ thó

      (Em không mập và đẹp làm sao lấy được chồng sang ở thành phố?)

      Lớn lên đành nhắm mắt lấy một anh thợ hồ, thợ xây

      Gọi là để có chồng với người ta

      Và làm những việc vặt vãnh như nuôi heo cúi, gà qué

      Cũng không thu nhập được bao nhiêu!

      Và đẻ ra những đứa con quặt quèo, teo riết

      Những cô gái ở đây chỉ đẻ có một lần duy nhất

      Nghèo khổ đã làm mất ở cô hai, ba lứa đẻ!


      Tôi đã thấy những chàng trai

      Sớm thật sớm đạp xe về phía thành phố

      Làm phu khuân vác ở bến cảng, bến tàu...

      Chiều về người nồng nặc mùi rượu

      Và lăn ra ngủ

      Để mai sáng dậy đi làm

      Đi làm, đi làm...

      Đều đặn và không dự tính gì cho tương lai

      Sống qua ngày... qua ngày...


      Quê mới mà tôi đang ở

      Buồn tênh ... buồn tênh

      Đêm nằm nghe hàng xóm có tiếng khóc dạ đề

      Của trẻ con

      Khát sữa...

      Đói cơm...

      Rồi đời sống sẽ về đâu?

      Tương lai sẽ về đâu?

      Không ai hay biết được

      Hòa an... ơi, Hòa An...!

      Tháng tư năm 2014



         :: Đêm về...



          Trăng Khuya (Tranh Khái Hưng)
           (phóng lớn để xem bài thơ Tương Biệt Dạ)

      Đêm buồn về...

      Không tài nào ngủ được

      Quàng tay qua

      Chỉ thấy toàn hơi lạnh

      Của chăn chiếu cũ

      Một mình với ngọn đèn lu lít, sắp lụn bấc

      Đêm yên lặng vô cùng

      Nghe rõ tiếng chuột tha cắn giấy trong ống tre

      Sột soạt, sột soạt...

      Kiên nhẫn, miệt mài...

      Tiếng con sâu tường kêu vẳng đâu đây

      Tỉ tê... dai dẳng...


      Ngoài thềm, hình như có tiếng một chiếc lá rơi nghiêng

      Âm thanh khô siết trên mặt sân

      Tiếng con vạc sành như xén vào đêm từng nhát

      Sắc lẻm, dứt khoát

      Một mặt trăng bạc nhược nhô lên khỏi ngọn cây

      Bóng nhợt nhạt dòm qua khung cửa sổ

      Rơi rớt trên chỗ nằm

      Bóng sáng không soi rõ mặt người

      Ngồi bất động, lặng lờ bên ấm trà rã bả...

      "Ngồi suốt đêm trường không nói năng"...

      Tương biệt dạ, Khái Hưng

      Tất cả chìm trong yên lặng...

      Cô đơn!

      Tháng 4 - 2014



         :: Chiều Quê


      Buổi chiều thơm như mùi nắng vàng sắp tàn

      Trên bao la ruộng đồng

      Trên sông, suối, ao hồ, đầm, phá.

      Màu nắng loang loáng

      Nhuộm vàng trên những đôi mông của trâu, bò

      Đủng đỉnh tự về chuồng

      sau một ngày hả hê gặm cỏ

      Có tiếng con bê con lạc mẹ

      Đang kêu la thảm thiết

      Tiếng kêu làm tê tái cả buổi chiều

      xuống chậm...

      Trên nền trời đỏ rực màu chu sa

      Có hàng mây trắng đang dò hỏi đường qua

      Đâu về phía chân trời xa thẳm...

      Chỉ còn lại sự im lặng của đất trời và sự rỗng rang của hư vô, ngờm ngợp

      Cùng tiếng bầy chim tao tác bay về

      đang soi tìm chỗ ngủ qua đêm

      Cả không gian đang chìm trong cảnh nhuộm đồng

      một màu nắng quái, những vệt nắng cuối cùng của một ngày


      Từ một ngôi chùa nào đó

      Dậy dàng tiếng chuông thu không

      Nện vào không trung và âm thanh cán mỏng

      Đến những làng mạc, thôn ổ và cả những dảy núi xa nhất

      Giây phút giao thoa giữa ngày và đêm bắt đầu...

      Chạng vạng: thời điểm chia biệt hai ngã âm dương

      Chạng vạng: cánh cửa mở vào cõi âm mịt mờ, u tối

      Cả nhân loại lặng lẽ, thiêm thiếp đi vào bóng đêm

      Thiêm thiếp... thiêm thiếp...

      Tháng tư 2014



         :: Đêm nằm ở quê vợ nghe tiếng ểnh ương kêu


      Đêm nằm ở quê vợ nghe tiếng ểnh ương kêu
      Tặng nhà thơ Khắc Minh

      Nằm đây giữa chốn thênh thênh

      Nửa đêm, bật dậy tiếng ”uềnh” tiếng ”oang” …

      Tiếng kêu buốt giá không gian

      Nghe ra ghê lạnh nỗi hàn bao la …

      Rộn ràng như chó tru ma

      Trong đêm khuya khoắt là đà giọt trăng

      Tiếng nghe xa… rồi lại gần:

      Tiếng chân rầm rập của ngàn âm binh,

      Tiếng nài nỉ của sinh linh,

      Tiêng nghe kể lể những hình thác oan…

      Bỗng dưng… im bặt, bàng hoàng

      Chỉ còn tiếng nấc chứa chan, huyền hồ

      Ngoài kia ngất tạnh trăng, sao

      (Cõi dương đã thế huống hồ cõi âm!) *

      Trong đêm mờ mịt tối tăm

      Còn ai tưởng nghĩ âm phần mà thương?…

      Nghe: – Xưa, đây bãi chiến trường!

      Tịnh Thiện (Sơn Hòa) Sơn Tịnh – Quảng Ngãi

      Đầu năm Giáp Ngọ

      * Nguyễn Du



         :: Xuân về nhớ một người đi xa


      Vọng phu, vọng phu, vọng phu xa

      Chờ ai mà hóa đá?

      Vọng nhân, vọng nhân, vọng nhân hành

      Nhớ người mắt lệ nhòa!

      Trâm cài biếng trễ

      Tóc chảy buông lơi

      Nhạt phấn phai môi

      Vì ai buồn thôi đối kính?

      Người đi, nguồi đi

      Mờ xa quan tái

      Vó ngựa chập chùng,

      sầu rã riêng

      Nửa vầng trăng đợi

      Hẹn đã bao xuân

      Đĩa dầu hao

      Có khô dòng nước mất?

      Mà người đi, đi mài…

      Bụi đỏ, tóc xanh phai màu!

      Nắng ngã về Tây

      Mà ai còn đứng đó

      Vòi või về Đông

      Mắt nhìn đăm đắm…

      Vọng phu, vọng phu, vọng phu xa…

      vọng nhân, vọng nhân, vọng nhân hành…



         :: Hãy Đến Bên Tôi


      gửi B.

      Hãy đến bên tôi và phát sáng

      Ơi con ong cần mẫn và trân trọng

      từng giọt mật Hanh Phúc

      Ơi con kiến gió năng nỗ

      khuân về từng hạt kê, hạt gạo để tích luỹ cuộc sống

      Cho muôn đời con cháu về sau

      Hãy đến bên tôi, ơi con chim vành khuyên

      bé nhỏ ngoan hiền

      mà giọng hót líu lo

      Đọng từ trong cổ họng


      Hãy đến bên tôi, những chum hoa giủ dẽ ngát hương

      Chiều về trên đường vào thôn xóm cũ

      Hỡi hương của nhũng loài “hoa chiều‘, ”hoa vằn“

      mỗi khi trời chạng vạng

      Sực nức dâng lên trong cùng khắp ngõ ngách cô thôn

      …Và hỡi những làn khói bay cao của mùa màng còn sót lai

      Từ những đám cháy đốt đồng …


      Hãy đến bên tôi và bật sang

      Đừng im lặng như mùa Đông

      (sự im lặng của đáy mồ!)

      Sự im lặng khiến lòng tôi run sợ

      Sự im lặng làm tôi thấy cô đơn

      cuối Hạ, 1-8 2013



         :: Ngàn dâu xanh ngắt


      gởi những nương dâu dọc sông Thu Bồn

          Tiếng ai hát dưới ngàn dâu?

      Mà nay lay động mối sầu tư - hương

          Buồn mong manh, nhớ mênh mông

      Màu xanh của lá bềnh bồng trong tôi

          Thời gian trôi, màu cũng trôi

      Về đâu, hay cuối chân trời xanh hao?

          Có còn chăng, những cành khô,

      Những nụ hoa vắng, những mồ vùi nông

          Buồn mênh mông, nhớ mong manh

      Ngàn dâu xanh, thoắt, biến thành biển khơi!

          Lặng nghe tiếng hát lưng trời

      Giấc hương - quan đã bời bời lòng tôi

      Sau lũ năm Quý Tỵ



         :: Đêm trừ tịch


      Thời gian dần tát cạn đêm

      Giờ này biết còn ai còn nấn ná trong quán trọ?

      Vọng về cố hương

      Buồn…

      Còn ai nơi quan tái?

      Nhớ nhà

      Muốn cỡi trăng sao mà về

      Bước chân ai sấn sướt trên cát?

      Trường sa hành


      Bên bếp lửa cuối năm

      Có người ngồi im sững

      Không thiết nói năng

      Mà nỗi buồn như tằm ăn lên

      Cơi dậy nhúm tro tàn

      Đêm đông ta trông cố hương…

      Nguyễn văn Thương


      Quạnh quẽ, quạnh quẽ

      Lòng ta lạnh biết bao nhiêu!

      26 tháng chạp Quý Ty



         :: Anh vẫn chờ em ở cuối cuộc đời


      Có hay không cái trăm năm mà đợi?

      Có hay không cái trăm năm mà chờ?

      Dẫu biết vậy, mà anh vẫn đứng

      Đợi chờ em, dù một phút phù du...


      Phố đông người mà anh chậm bước

      Giữa dòng người, anh vẫn nhận ra em

      Em thơ thẩn đi, mà anh bắt hụt

      Anh tự trách mình sao bối rối, lần khân?


      Tìm ở phố không xong, anh quay về quê kiểng

      Nhà em đâu, để anh về cùng ăn mít chín?

      Ở chợ Phú Bông hay Hà Mật, Thi Lai?

      Anh chạy một vòng qua Kỳ Lam, Gò Nổi *


      Chiều Chúa nhật em thường ra hóng biển?

      Ngắm sóng xanh và bầu bạn với lũ còng?

      Tìm em đâu giữa đàn người lố nhố?

      Gió Nồm lên làm đôi mắt cay sè!


      Hay buồn tình em bỏ đi lên suối?

      Ngâm chân mình trên gộp đá xanh rêu

      Thấy đời người trôi đi như dòng chảy

      Ngủ ngoan em, một giấc quên đời!


      Tôi chờ em, chờ em mòn mỏi

      Khi biết đời đã khói lấp, sương che

      Không mong chi, thuyền về bến đợi

      Khi biết tình phong vũ thê thê!...**

      2012

      * Những địa danh làng, xã thuộc huyện Điện Bàn, Quảng Nam

      ** Ý thơ Phạm Ngọc Lư



         :: Đêm đầu năm với Cuồng Vũ ở Huế


      Gã cuồng! gã cuồng!

      Sao đêm ngươi khộng ngủ?

      Thao thức làm chi, thiên hạ mê cả rồi

      Thế sự mang mang nghĩ quẩn cũng hoài thôi!

      Mặc con tạo xoay vần, đâu cũng vào đấy cả


      Ta thương ngươi, tóc xanh nay đã ngã

      Cả một đời xuôi ngược áo cơm

      Yêu vợ, thương con, vui cùng lũ cháu

      Mà luôn dành phần rượu tặng bạn thân


      Đêm đầu Xuân Huế dây cái lạnh tàn Đông

      Nằm nghe ngươi điểm lại từng tên bạn cũ

      Có đứa thành danh, có thằng thất chí

      Có thằng huyênh hoang, có đứa mài danh

      Nào những đứa đã ra người thiên cổ

      Kẻ còn ở lại... dáng chênh vênh!


      Đêm đầu năm Huế mưa hoài, rả rích...

      Mưa ngoài hiên, mưa thấm ướt cổ thành

      Tấm chăn mỏng ôm lưng nhau không đủ ấm

      Có cái gì lành lạnh chảy vào tim?


      Mai ta đi, xin tạm biệt Huế

      Hẹn mùa sau, sen nở trắng Tịnh Tâm

      Mưa trên đèo, mưa rơi nặng hạt

      Còn trong ta một điệu ru trầm...

      Huế tết Nguyên Tiêu năm Nhâm Ngọ



         :: Vị Hoàng cố sự...


      Đêm nghe tiếng êch bên tai
      Giật mình còn ngỡ tiếng ai gọi đò
      Thơ Tú Xương

      Vị Hoàng xưa... nhớ Tú Xương

      Bãi biển nương dâu, ấy chuyện thường

      Sông Lấp vùi lòng người u tối

      Tiếng ếch gõ vào từng tai ương


      Ai đó ngàn sau có giật mình?

      Đò chìm trong một tối vô minh

      Bãi mía, triền ngô bay tan tác

      Chiều nao trời, đất vẫn lặng thinh!


      Tìm lại dòng sông đà mất hút

      Ủ ê tâm sự nhớ người Chân

      Sông Vị Hoàng nằm gác chân sông Đuống

      Gặp Tú Xương xưa, ngỡ Hoàng Cầm...

      Đêm nghe tiếng êch kêu đầu mùa mưa 1998



         :: Trăng trên thành Bình Định


      Đêm nay trăng chiếu Đồ Bàn

      Vầng trăng cuối tháng võ vàng theo anh

      Bồi hồi chạnh nhớ Huyền Trân

      Thảm thương cây quế mấy lần người leo!

      Đã đành má phấn phận bèo

      Ô hay! Định mệnh cứ đeo đẳng hoài

      Sắc hương, đổi lấy cõi ngoài

      Hồng nhan, em đổi một vài oan khiên!

      Sóng xô lầu cát ngã nghiêng

      Tan tành tuổi mộng, đau triền biển xa...

      Binh Định tháng 7–1998



         :: Một Thuở Xuân Thì


      Ta đã gặp em, hay chưa gặp?

      Lạc dấu nhau từ thuở trăm năm

      Xưa, Kim - Kiều còn có ngày tái hợp

      Còn ta thì nhân ảnh mù tăm...


      Em bỏ thanh xuân vào gió bụi

      - Vầng trăng xưa vẫn sáng quê nhà?

      Ta quá nửa đời thơ: chật vật

      Nửa đời tàn, tàn hết anh hoa


      Mưa, gió bao năm vùi khuê cát

      (Nhung gấm phù hoa ngập phố phường)!

      Thương em, mái tóc khô cằn cỗi

      Thương ta, tình bụi bặm khói sương...


      Cơm áo chạy vòng, tình xuôi ngược

      Mộng ước nghiêng vai, lạnh tuổi vàng

      Trăng xưa , bỗng thành trăng thiếu phụ

      Em ngồi tiếc mãi mộng đài trang


      Ta ngồi ru mãi lòng kiêu bạt

      Giữa một biển điên sóng lộn trời

      Gặp nhau sông - nước thành chia cách

      Tiếc chi chút tàn mộng, vàng phai...

      Đà Nẵng 1997



         :: Nghe lại "Hương xưa" *


      Cảm tác khi nghe người hát Hương xưa

      Lâu rồi không nghe Hương Xưa

      Lời Đường thi với bướm lùa trong sương

      Tiếng ca ai chạm vào hồn

      Một thời dĩ vãng, một hoàng kim xưa

      Dòng sông tuổi nhỏ, nắng vừa

      Tiếng chiều... hay tiếng quê xưa vật vờ?

      Tiếng quay lách cách khung tơ

      Bóng đa "hò hẹn" có chờ ai không?

      Thoảng nghe giọng hát phiêu bồng

      Mối tư hương đã dâng dâng trong lòng

      20-11-1996

      (gửi Th. y.)



         :: Biển Chiều


          Dìu em lần cuối, rồi thôi

      Nắng chia, cát bãi – ráng phơi, biển buồn

          Em là em của- thùy-dương

      Mà tôi bờ buội , đứng buồn trăm năm

          Xe ta lăn giữa hồng trần (*)

      Chở tình ta tới ái – ân- cội – nguồn

          Sóng xô, chiều cũng đi luôn

      Bãi cồn, cát vắng – dã tràng buồn thiu

          Gió lên, thổi ý tiêu điều

      Bao nhiêu hạt cát, bấy nhiêu là sầu…

      Gưi Th, D.

      Bãi biển Ngũ hành Sơn tháng 5 – 1995


      * Một xe lăn giữa hồng trần như bay ( Nguyễn Du )



         :: Lên Nguồn


      Chim quyên xuống đất ăn trùn
      Anh hung lỡ vận lên nguồn đốt than
      (ca dao Việt Nam)

      Tặng Phương Tấn, Phạm ngọc Lư, Lê văn Trung, Hạ đinh Thao, Uyên Hà

      Gã đốt than kia, phải chăng là ta ?

      Câu ca xưa sao mà thông thiết

      Rằng anh hùng vận lỡ thời thua

      Ôm đàn bầu hát ngao giữa chợ


      Huống rằng đây chẳng phải anh hùng

      Tay thư sinh cầm không chặc kiếm

      Nghe gió Xuân Thu ào ào thổi trượt

      Tay gầy vội kéo cổ áo cao


      Huống rằng ta chẳng phải tài hoa

      Thơ viết không được mong rao bán

      (Ta tỡn quá rồi “lụy văn chương “)

      Thơ chỉ làm vui qua tuần rượu


      Ta đâu dám mơ người Hạng Vũ

      Trên tuyệt lộ xanh ngựa quay đầu

      Ta nào ước chi là Phạm Thái

      Nhỏ lệ xuông mồ Trương Quỳnh Như


      Dẫu rằng không được làm hảo hán

      Chơi trò tráng sĩ thời Xuân Thu

      Ví bằng không được là Tư mã

      Hạ mã xuống thuyền say nguyệt ca


      Ví dầu không được làm hào sĩ

      Ba ngàn tân khách một đêm vui

      Dẫu rằng không được là Ninh Thích

      Cởi trâu, mà hát với mây trời …


      Thì xin múc nước khe mà uống

      Hai tay đẵn núi tìm cái ăn

      Hái rỗ rau giang nhớ người cũ

      Soi gương từng bữa chẳng thẹn lòng


      …Nhưng hỡi ơi, chim quyên đà xuông đất!

      Gã anh hùng đã quảy gánh về non

      Là cánh bằng bay đường bay không hết

      Là ngựa cuồng gối mỏi, chân bon


      Xin ta trở lại làm dân giả

      Dưới mái nhà tranh ngồi lăng thinh

      Chiều hôm dõi bóng làn vân cẩu

      Thấy biển dâu là chuyện thường tình


      Quên, quên chuyên Có, Không, Sinh, Tử

      Quên đi chuyện mạt lộ anh hùng

      Quên ta sống như là xử sĩ

      Giữa một đất trời chẳng bao dung …

      1984

      Nhớ những ngày hái củi ở khe Lời, Hòa Bắc, Liên Chiểu

      Hòa Vang, QN – Đà Nẵng

      Ad-22-A_Newest-Feb25-2022 Ad-22-A_Newest-Feb25-2022


      Cùng Tác Giả

      Cùng Tác Giả:

       

      - Bài Thơ Tình Ngày Valentine Viết Muộn: Nhắn Người Xuân Thao Thơ

      - Đón em về, đón XUÂN sang Xuân Thao Thơ

      - Tết Xuân này em có về qua ngõ nhà anh? Xuân Thao Thơ

      - Mưa lạnh trên đèo Xuân Thao Thơ

      - Cuối Mùa Đi Biển Xuân Thao Thơ

      - Trang Thơ Xuân Thao Thơ

      - Thơ trích tập Sóng Mòn Xuân Thao Tập thơ

    3. Bài viết về nhà thơ Xuân Thao (Học Xá) Ad-31 Ad-31 = QC_250-250 (Học Xá)

       

      Bài viết về Xuân Thao

       
      Cùng Tác Giả (Link-1)

      Xuân Thao (Phương Tấn)

      Đọc "Tình Sầu" tập thơ văn của Xuân Thao và Thu Phong (Châu Thạch)

      Thơ Bạn Quảng Nam: Xuân Thao (Trần Yên Hòa)

      Xuân Thao, Thơ và Người (Phạm Ngọc Lư)

      Xuân Thao (Học Xá)

      - Xuân Thao - "Ngập ngừng" từng nhịp thời gian  (Phan Nam)

       

      Tác phẩm của Xuân Thao

       
      Cùng Tác Giả (Link-2)

      Bài Thơ Tình Ngày Valentine Viết Muộn: Nhắn Người (Xuân Thao)

      Đón em về, đón XUÂN sang (Xuân Thao)

      Tết Xuân này em có về qua ngõ nhà anh?

      (Xuân Thao)

      Mưa lạnh trên đèo (Xuân Thao)

      Cuối Mùa Đi Biển (Xuân Thao)

      - Các bài trên mạng  (vanchuongviet.org)

       

      Văn Học (Học Xá)

       

      Tác Giả

       

      Nguyễn Du (Dương Quảng Hàm)

        Từ Hải Đón Kiều (Lệ Ba ngâm)

        Tình Trong Như Đã Mặt Ngoài Còn E (Ái Vân ngâm)

        Thanh Minh Trong Tiết Tháng Ba (Thanh Ngoan, A. Vân ngâm)

      Nguyễn Bá Trác (Phạm Thế Ngũ)

        Hồ Trường (Trần Lãng Minh ngâm)

      Phạm Thái và Trương Quỳnh Như (Phạm Thế Ngũ)

      Dương Quảng Hàm (Viên Linh)

      Hồ Hữu Tường (Thụy Khuê, Thiện Hỷ, Nguyễn Ngu Í, ...)

      Vũ Hoàng Chương (Đặng Tiến, Võ Phiến, Tạ Tỵ, Viên Linh)

        Bài Ca Bình Bắc (Trần Lãng Minh ngâm)

      Đông Hồ (Hoài Thanh & Hoài Chân, Võ Phiến, Từ Mai)

      Nguyễn Hiến Lê (Võ Phiến, Bách Khoa)

      Tôi tìm lại Tự Lực Văn Đoàn (Martina Thucnhi Nguyễn)

      Triển lãm và Hội thảo về Tự Lực Văn Đoàn

      Nhất Linh (Thụy Khuê, Lưu Văn Vịnh, T.V.Phê)

      Khái Hưng (Nguyễn T. Bách, Hoàng Trúc, Võ Doãn Nhẫn)

      Nhóm Sáng Tạo (Võ Phiến)

      Bốn cuộc thảo luận của nhóm Sáng Tạo (Talawas)

      Ấn phẩm xám và những người viết trẻ (Nguyễn Vy Khanh)

      Khai Phá và các tạp chí khác thời chiến tranh ở miền Nam (Ngô Nguyên Nghiễm)

      Nhận định Văn học miền Nam thời chiến tranh

       (Viết về nhiều tác giả, Blog Trần Hoài Thư)

      Nhóm Ý Thức (Nguyên Minh, Trần Hoài Thư, ...)

      Những nhà thơ chết trẻ: Quách Thoại, Nguyễn Nho Sa Mạc, Tô Đình Sự, Nguyễn Nho Nhượn

      Tạp chí Bách Khoa (Nguyễn Hiến Lê, Võ Phiến, ...)

      Nhân Văn Giai Phẩm: Thụy An

      Nguyễn Chí Thiện (Nguyễn Ngọc Bích, Nguyễn Xuân Vinh)

      Danh Mục Tác Giả: Cùng Chỉ Số (Link-2) An Khê,  Andrew Lâm,  Andrew X. Phạm,  Au Thị Phục An,  Bà Bút Trà,  Bà Tùng Long,  Bắc Phong,  Bàng Bá Lân,  Bảo Vân,  Bích Huyền,  Bích Khê,  Bình Nguyên Lộc,  Bùi Bảo Trúc,  Bùi Bích Hà,  Bùi Giáng,  

       

  2. © Hoc Xá 2002

    © Hoc Xá 2002 (T.V. Phê - phevtran@gmail.com)