29-11-2016 | VĂN HỌC

TRANG THƠ TRẦN VĂN NAM

• Ngược Dòng Vạn Dặm Trường Giang   • Trường ca khi ở trên tầng bình lưu

• Biết Rồi, Điều Trừu Tượng       • Chuyến Xe Lửa Đêm Nguyệt Thực

• Mắt Vuông     • Ảo Giác Du Hành Không Gian   • Không Có Máy Thu Ảnh

• Bên Bờ Kinh Tàu Hủ       • Kinh Xà-No, Viễn Tượng Thủy Lộ Quốc Tế

Thơ Với Đề Tài Vật Lý Vũ Trụ:

• Lửa Cường Tập Trên Từng Trời         • Vành Đai Tro Bụi

• Một Bình Trà Suốt Đêm       • Cùng Chuyến       • Tan Tác Ðại-Hùng-Tinh

• Tít Mù Xoay          • Vô Tận Nơi          • Khả Hữu Hiện Diện Một Vực Trời

• Hạt Cát Kể Chuyện Thiên Tai            • Ghì Nhau Khi Trôi Giạt

• Chòm Sao Chữ Thập Nam
 

   :: Trường ca khi ở trên tầng bình lưu

Học Xá: Được tin buồn nhà biên khảo, nhà thơ Trần Văn Nam đã qua đời sáng ngày 10-1-2018 lúc 9:30 am, tại Walnut City, California, USA, sau khi được chẩn đoán bị ung thư ruột đã di căn qua gan. Anh sinh năm 1939, tại Bến Tre. Mất lúc 9.30 am, ngày 10-1-2018 tại Walnut, CA. Hưởng Thọ 79 tuổi.

Để tưởng niệm, Học Xá xin đăng bài thơ dưới đây và thành thật chia buồn cùng gia đình nhà thơ Trần Văn Nam.

Tin chi tiết trên trang mạng của nhà văn Trần Yên Hòa: banvannghe.com

(Photo ngày 2 tháng 11 năm 2016

trên máy bay từ Âu trở về Á Châu)

Khi sàn tàu không còn chút rung chuyển

Chuyến bay đã ở trên tầng bình-lưu

Phía dưới là những lớp mây và biển

Hành khách vơi dần mối ưu tư

Chiêu-đãi-viên đến từng hàng ghế

Bữa ăn cho từng người được dọn ra

Thắt lưng an toàn không cần khóa lại

Bây giờ ta lướt trên bao la

Không khí đối-lưu phía dưới rất hỗn tạp

Tầng bình-lưu bảo đảm đường bay thăng bằng

Người thiu ngủ, người đang xem màn ảnh

Chuyến bay vạn dặm lướt vào đêm trăng

Bình minh đến, phía dưới vẫn là mây và biển

Thấy Hạm Đội Thứ Bảy giàn đội-hình li ti

Những luồng sóng trắng tàu đi vẫn hiện rõ

Lặng lẽ hải hành, đang có sứ mệnh gì?

Đảo Hải-Nam với căn cứ tàu ngầm bí hiểm

Cũng chỉ là bãi ghềnh khiêm tốn trước mênh mông

Tàu ngầm nguyên tử dù có thể lặn sâu biệt dạng

Vẫn e ngại xuất hành khi cuồng nộ Biển Đông

Tầng bình-lưu đang ở cao-độ 32 ngàn bộ

Tốc độ bay 900 cây số/giờ

Trên cao hơn mười cây số, không gian như vùng Thiên Thai trầm lắng

Tầng đối-lưu càng xuống thấp càng quần tụ hình-thành bão giông

Không bao lâu nữa thì vào Việt Nam không-phận

Đại dương ngút ngàn xanh, mây trắng vật vờ

Ở tầm cao này, ngoài thân máy bay lạnh không độ

Trong thân tàu ấm, đôi người như lặng lẽ thờ ơ

Tầng bình-lưu hoàn toàn trên Thái Bình Dương rộng lớn

Khi ta từ phi trường Los Angeles bay về Á Châu

Tầng bình-lưu hoàn toàn lướt trên lục-địa

Khi ta từ Việt Nam bay về các nước trời Âu

Trên Thái Bình Dương thì phía dưới muôn trùng bóng tối

Hải đảo nhỏ nhoi, nào có thấy đâu suốt đêm hành trình

Còn khi bay trên lục địa, Hắc Hải và biển nội-địa Caspian thành hai vũng tối

Rải rác ánh đèn thành phố, xa diệu vợi nên đều lặng thinh.

*

Tầng bình-lưu trên đây quả yên tĩnh

Nhưng dưới kia là tầng đối-lưu mà sao cũng lặng ngắt vô biên

Không nghe gì trong sâu thẳm

Sự thật dưới đó, vùng hỗn loạn triền miên

Tưởng trầm lắng mọi bề nhưng hàm chứa phức tạp

Phức tạp tham vọng con người, phức tạp biến đổi thiên nhiên

Những bãi ngầm đã đắp lên thành đảo

Những phi-đạo 3000 mét muốn chế ngự vùng miền

Thêm nguy cơ, nước biển dâng cao do nóng dần khí quyển

Đất trời gầm thét khi Nam-Bắc-Cực tan băng

Cây tràm cây đước cấy trồng thành rừng chưa đủ sức chống đỡ

Vòng đê cao duyên hải đâu đủ sức cản ngăn

Trường giang chuyển tải phù sa chậm dần bồi tụ

Những bãi san-hô và đại-ngàn rong biển đang thu hẹp dần dần

Thiên nhiên hăm dọa, người với người cũng nghiệt ngã

Tàu ngầm Ki-lô, ngư-lôi diệt hạm, lăm le phòng thân

Cảnh-sát Biển, tàu hải-giám, chưa thể lơ là công vụ

Giàn phóng hỏa-tiễn hàng loạt chưa thể tháo bỏ thành rỗng không

Máy bay không người lái vẫn tiếp tục mang bom đạn

Chiến hạm tàng hình đợi lệnh sẵn sàng tấn công

Tầng đối-lưu thực sự hãi hùng, vô âm chỉ là lầm tưởng

Những tiếng rú phản-lực, trên đây nào có nghe

Những vang động tàn phá san-hô, từng đàn cá đào thoát

Đáy Biển Đông sạt lở, luật quốc tế nào răn đe?

Chiến hạm đại-cường vờn nhau chiếu-lệ

Những thỏa hiệp, ta nào biết đâu ở chốn thương-trường

Vùng Nhận-Dạng Phòng-Không có nguy cơ thiết lập

Trách nhiệm không-phận quốc-tế bị đưa vào chòng chéo biên cương.

*

Tuy vậy, viễn tượng lạc quan dưới tầng đối-lưu vẫn tiềm ẩn

Phù sa tràng giang vẫn tấm lòng lưới nhện giăng tơ

Sông suối đại-ngàn âm thầm đưa nước về Sông Mẹ

Nước lợ tìm cách thích nghi cho lúa mọc tràn bờ

Thiên nhiên đại lượng, chớ làm thiên nhiên trừng phạt

Những địa-chấn tầng sâu vốn tàng trữ nguy cơ

Bão cấp 8 sẽ có ngày chứng tỏ sức mạnh

Tai họa Đá Trời có thể từ không gian lao xuống bất ngờ

Thiên nhiên hủy diệt, thiên nhiên cũng gợi nguồn sáng tạo

Sóng gió đại dương cho nguồn điện-lực tương lai

Mưa lụt tràn sẽ rửa sạch nhiễm mặn

Cây ăn trái thích-ứng kịp thời với nước lợ để xóa bỏ nguy tai

Ánh sáng mặt trời thay cho Thủy Điện Nhiệt Điện

Đã nghĩ cách đưa băng tuyết vào sa mạc cho Trái Đất hòa hài

Đào hồ chứa nước khổng lồ để cân bằng những đập nước khống chế

Nghề nông, nghề đánh bắt thủy sản, vô cùng cám ơn

Cải tạo đất pha cát thành những vùng trồng nho xanh mướt

Cải tạo đồi núi thành những ruộng bậc thang dập dờn

Thiên nhiên đại lượng, đừng làm thiên nhiên phẫn nộ

Hàng Không Mẫu Hạm Gerald Ford lặng lẽ đi ra khỏi vùng

Tàu Sân Bay Liêu Ninh thôi phô trương nanh vuốt

Chiến Hạm trực thăng Izumo đi vào ổn định chung

Những hải đảo mới xây hứa hẹn Đường Tơ Lụa Trên Biển

Mọi phía chỉ lo thương mại, cứu hộ trên biển, nhân loại an cư

Dầu khí ven biển Việt Nam chắc không nhiều, giảm thiểu tranh chấp

Giàn khoan dầu khổng lồ do vậy đã kéo neo giã từ?

Tự do hải hành, tàu dầu từ Trung Đông vào lũ lượt

Trao đổi hàng hóa gia tăng, giải trừ Thế-Chiến Thứ Ba

Không có quân cảng nào cấm địa

Tàu hải hành Xuyên Á thấy đâu cũng là nhà

Pháo-đài-bay chiến-lược sẽ tháo gỡ bom rải thảm

Hỏa tiễn không-đối-không, địa-đối-không, sẽ gỡ kíp nổ sẵn sàng

Bom Tinh Khôn, ngư lôi Diệt Hạm, sẽ vào hầm khóa chặt

Đầu đạn nguyên tử thu nhỏ hết là mối nguy tiềm tàng

Hỏa tiễn Sát Thủ Hàng Không Mẫu Hạm có lệnh ngừng chế tạo

Cũng đình sản xuất lâu rồi loại Tàu Ngầm Hố Đen

Rất nhiều Thủy Sư Đô Đốc, Đại Tướng Tư Lệnh

Đã được đưa vào danh sách tranh giải Hòa Bình Nobel

Những đường cao tốc đang thành hình ở Đông Nam Á

Hy vọng không phải là những đường chiến lược trá hình

Viễn tượng Thủy Lộ Quốc Tế nối liền các thành phố cô lập

Viễn tượng Xe Lửa Cao Tốc đưa tất cả hẻo lánh vào an ninh.

(Photo ngày 18 tháng 11 năm 2016

 trên máy bay từ Á Châu trở về Mỹ)

Từ tầng bình-lưu nhìn xuống

Im lặng dưới kia ngày nào đây sẽ thực sự yên bình

Trường giang ngoằn ngoèo cho ta biểu tượng cụ thể nhất

Biểu tượng bồi đắp bền bỉ, hồn Sông Mẹ dưỡng sinh

Rừng đước rừng tràm, biểu tượng trường thành chống bão

Muôn cánh quạt gió vang trời hát bài năng lượng khai trương

Mênh mang những bãi hấp thụ ánh sáng

Tưởng vô-dụng, bây giờ sa mạc chói nóng được tuyên dương.

Nhưng có những điều trên tầng bình lưu không thể thấy

Đó là sức sống của hàng triệu con người bình thường

Hàng hàng lớp lớp nhà nông ra đồng trên không gian rộng

Hàng hàng lớp lớp thuyền chài ra khơi trong bình minh sôi động

Những vùng nhân quần có nét giống nhau, có phải ta cùng huyết thống

Rồi tất cả nhân loại có nét hao hao, có phải ta cùng một giống

Vậy mâu thuẫn hãy rời xa, tất cả chúng ta cùng tìm sự sống

Bình an, Hòa đồng, San sẻ, khắp trời vang vang Trường ca.

Trần Văn Nam - City of Walnut, California

(Hoàn-thành trong thời gian từ Mỹ sang Á, rồi từ Á sang Âu;

đầu tháng 10 đến giữa tháng 11 năm 2016)

(Nguồn: banvannghe.com)

   :: Biết Rồi, Điều Trừu Tượng

Trời không mây, xanh thẳm

Có hai con ó đen

Bay vòng rồi đảo lại

Cảnh này, dường thấy quen.

Nhớ rồi, mùa xuân ấy

Quận huyện, lửa chiến tranh

Người chết bờ kinh vắng

Trên trời, ó quẩn quanh.

Bóng ó thời tao loạn

Là hình ảnh tóc tang

Bây giờ chúng bay đẹp

Một đường bay thênh thang.

Biết rồi, điều trừu tượng

Vượt ngoại diện, sắc màu

Thấy gì trong tương phản

Con ó thời trước, sau

Ở trên xấu và đẹp

Là nguyên lý tồn sinh

Loài tìm ăn xác chết

Thuần khiết lúc thanh bình.

Mùa đông đã sắp hết

Đường xác lá, sương mù

Cũng thấy rồi, trừu tượng

Xoay vần là thiên thu.

Walnut, California, tháng 11,2010

   :: Chuyến Xe Lửa Đêm Nguyệt Thực

Quá nửa khuya rồi đó

Trăng đang ngả về Tây

Tôi ra ngoài hóng mát

Có nguyệt thực đêm nay.

Vang tiếng còi xe lửa

Lúc nguyệt thực đến giờ

Nửa vầng trăng cuối tháng

Mất hẳn trong huyền mơ.

Mười lăm phút biệt dạng

Hiện lại bóng trăng tà

Nhưng bây giờ, trăng thấp

Dưới rặng cây mờ xa.

Như có điều phối hợp

Hội tụ về nơi đây

Nếu nửa giờ chậm lại

Nguyệt thực khuất ngàn cây.

Chậm lại làm sao thấy

Hiện tượng của đất trời

Tôi ngồi đây khuya khoắt

Cũng là điều hiếm hoi.

Nguyệt thực giờ trăng lặn

Tiếng còi gợi hứng thơ

Một đêm ngoài hiên vắng

Những liên kết tình cờ!

Walnut, California, tháng 8.2009

   :: Mắt Vuông

Ngó trời, trăm cửa mắt vuông

Chung cư trụ bóng, đêm buông phủ vùng

Ba tầng thượng, hầm xe chung

Ngày đi tản mác, đêm cùng quần cư

Giấc ngon, phiền nhọc giải trừ

Trăm mắt-cửa-sổ gồm thu cõi người

Kẻ từ phòng giấy giam trời

Người từ cơ xưởng chúi vùi việc mau

Dâng đời một giấc ngủ nâu

Mắt vuông thao thức cho lâu rạng ngày

Ai người mắt biếc ngủ say

Tóc vàng thả gối, giang tay vũ trường

Ai cầu thong thả Đông phương

Nhẩn nha nhịp chậm trùng dương hát bờ.

1995 và tháng 11.2010

   :: Ảo Giác Du Hành Không Gian

Có lần tới Disneyland

Vào xem ảo giác du hành không gian

Ngồi phi thuyền đặt trên giàn

Nhìn ra buồng lái là màn ảnh quay

Thấy rời phi đạo, chuyến bay

Màn ảnh chậm chiếu trời mây bồng bềnh

Màn ảnh mỗi lúc một nhanh

Tưởng mình vút tới cao xanh cõi trời

Miên man vẩn-thạch phía ngoài

Nhìn về Trái Đất xa vời đáy sâu

Nửa giờ ảo giác, không lâu

Trở về phố cũ, mái lầu, ngõ quen

Đêm nằm, nghĩ cuộc mưu sinh

Mai đi kiếm việc, quẩn quanh hành trình.

Tháng 10, 1989, thời kỳ bị lay-off

   :: Không Có Máy Thu Ảnh

Bình minh đẹp, trời tiết xuân

Những người ngồi quán cuối tuần có nhau

Đến vui, chẳng mong gì đâu

Những cố chấp tránh, những sầu bỏ đi

Lắp máy thu ảnh, ích gì

Khi bon chen đến thời kỳ cảm thông

Nhưng như thế là trống không

Chẳng có lưu ảnh mênh mông cõi người

Ai mới đến, ai đi rồi

Ai cõi khác, ai mới rời tiểu bang

Cà phê bốc khói mơ màng

Bãi xe, mùa bớt lá vàng phong sương

Bầu trời trụ nét mây vương

Cõi người, ai nhớ đời thường hôm nay!

Tháng 11, 2009, thời kỳ nghỉ hưu

   :: Bên Bờ Kinh Tàu Hủ

Thời chiến tranh, thời nhiều người lánh nạn

Tôi vào đại học, tự túc gian lao

Đêm về muộn, đèn phố mưa xanh xao

Vườn Tao Đàn, những trưa hè dỗ giấc.

Đời cũng đẹp khi chiều về hoàn tất

Sáng ngồi lâu một góc quán cà phê

Không khỏi cô đơn kiếp sống đi về

Tay còn trắng, mọi ngỏ lời ái ngại.

Đến khi tốt nghiệp, lên đường tăng phái

Phải xa Sài Gòn, gấp rút cuối năm

Sợ phải một mình ở chốn xa xăm

Tìm ai cùng đi lấp đời trống vắng.

Mới quen nàng phía bờ kinh yên lặng

Bên nay là Chợ Quán, bến lô nhô

Ôi người từ nê-địa đến thành đô

Từ Lục Tỉnh, từ Miền Trung tan nát.

Nhưng đời bôn ba đã ngừng trôi giạt

Phù sa tắp bờ, từ giã nước sông

Nàng có nghiệp nghề, cũng sắp lấy chồng

Những dò la đã sai lầm nghe thấy.

Đi cô đơn, bến Miền Tây thức dậy

Hành trình về rộng lớn hai dòng sông

Ngược đường phù sa lìa cội mênh mông

Hạt ra biển, hạt tắp bờ đô hội.

Chợt thấu hiểu những dịch xê hoán đổi

Cho mọi nẩy mầm san sẻ nơi nơi

Tụ lại, chia xa, có số phận đời

Những phiêu linh dệt nên hồn đất nước.

Walnut, California, tháng 9.2008

   :: Kinh Xà-No, Viễn Tượng Thủy Lộ Quốc Tế

Cái Răng, Ba Láng, Vàm Xáng, Xà No

Có thương em, anh mua cho một chiếc đò

Để em lên xuống thăm dò ý anh.

(Ca dao)

Tin trên báo, kinh Xà No nhiễm mặn

Nhìn bản đồ, ai cũng phải ngạc nhiên

Vì con kinh vốn chảy giữa bưng biền

Nguồn hai phía đều là sông với nước.

Phía Hậu Giang, sông Cần Thơ khởi bước

Ngọt mát thị thành vỗ nhịp xôn xao

Phía Kiên Giang, sông Cái-Lớn đổ vào

Quần cư trên kinh lớn dần phường phố.

Thị trấn Vị-Thanh giữa đường thủy lộ

Từ Cần Thơ tới Rạch Giá, Hà Tiên

Rồi Phú Quốc, và thủy lộ vượt biên

Đến Koh-Kong (*), Singapore, Bangkok.

Duyên hải Á Đông đang hồi tăng tốc

Quốc tế hình thành những thịnh vượng chung

Em sẽ học cao, phục vụ cho vùng

Nào chỉ Xà-No, con đò lên xuống.

Chiếc áo bà-ba thân thương vườn ruộng

Thoăn thoắt hai chèo khua nước ngày xưa

Em sẽ thay bằng Âu-phục khít vừa

Cho dễ điều hành ở phòng vi-tính.

Viễn tượng kinh kỳ đâu còn vô định

Đời thôi ngại ngần xứ lạ Xà-No

Nón lá chiều hôm uyển chuyển chèo đò

Còn mãi đẹp, nhưng ngày mai đang tới.

Walnut, California, tháng 5.2009

(*) Đảo Koh-Kong của Kampuchia, đang có hoạch định (với sự đầu tư của Thái Lan) muốn biến hòn đảo thành khu kinh tế lớn.

   :: Lửa Cường Tập Trên Từng Trời

Tháng mười trời lạnh đêm mông mênh

Hiện một chòm sao sáng bập bềnh

Hình dạng chiếc Ngai Vàng Nữ Chúa

Nhìn hoài ảo giác mình lênh đênh.

*

Dưới lõm chòm sao lửa thực hư

Một vùng tro bụi rải tàn dư

Bốn trăm năm trước, trần gian thấy

Cái nổ ngàn xưa chớp điện từ.

*

Hiện tượng điêu tàn thường xảy ra

Xa xôi, vài hủy thể tiêu ma

Cõi trời dập tắt dăm lò lửa

Thăm thẳm không rền đến cõi ta.

*

Khi khối lượng gấp mười Mặt Trời

Lõi sao toàn sắt thép thành thôi

Cháy do cường-tập vào trung điểm

Khinh khí triền miên chuyển hóa đời.

*

Thành sắt thép xong, chuyển hóa ngừng

Những luồng phóng xạ bắt đầu ngưng

Mất đà đối-tác cân-bằng đó

Cái nổ sụp vào bởi kín bưng.

*

Chất nặng, U-ra-nhum, bạc vàng

Sinh ra khi lò nhiệt nổ vang

Bụi nguyên tố tung vào vũ trụ

Tụ thành những Trái Ðất, cưu mang.

*

Tinh cầu nào lửa nóng chưa xanh

Do khối lượng vừa, sức thải nhanh

Không nổ sụp mà rồi lịm tắt

Rã tan vào cái chết an lành.

*

Sao trời phản ứng cháy xanh lơ

Trái Ðất, quần cư trải giấc mơ

Bí mật hạch-tâm truyền bí nhiệm

Cho người bắt chước, thế gian nhờ?

(Đăng trong “TẠP CHÍ THƠ”, Garden Grove, California, số Mùa Thu 2004)

   :: Vành Đai Tro Bụi

Quá giải Ngân Hà bãi ngọc trai

Một vì sao nổ chói vành đai

Vành ngoài tro bụi hào quang tụ

Sóng đến ta mất ba tháng dài.

*

Vành trong tia chớp đến ta lâu

Hơn một năm sau tới địa cầu

Sai biệt thời gian vành ánh sáng

Tính cùng tốc độ thành chiều sâu.

*

Sai biệt làm đơn vị xa xôi

Làm thời-gian đo đạc pha phôi

Ngân Hà chín vạn năm qua giáp

Sao khuất nào triệu triệu dặm soi.

*

Vùng tối Tinh Vân, nơi hóa sinh

Thoát hình sao mới từ u minh

Bụi hơi cuồn cuộn, nguồn quang tuyến

Trọng lực kết tinh, sao chuyển mình.

*

Thiên thể vần xoay kết tụ bè

Thiên hà vào quỹ đạo hôn mê

Rải trời ngàn bãi sao lênh láng

Trái Đất tìm đo sóng dội về.

*

Viễn vọng thăm dò cuối giải sao

Nghe mà tưởng tượng mình tiêu dao

Tưởng chừng Trái Đất gần nhau lắm

Quê cũ đâu đây biển sóng gào.

(Tạp chí VĂN số 111, tháng 9-1991)

   :: Một Bình Trà Suốt Đêm

Khi chòm Bò Cạp đỉnh đồi treo

Cành lá chìm chìm hạt sáng gieo

Kế tiếp, như lên từ phía biển

Một chòm sao khác mọc cheo leo.

*

Hình dạng chòm sao, một ấm trà

Có quai, có nắp, nước trời pha

Nơi đây, tâm điểm Ngân Hà đó

Trái Đất quy hồi sóng kiểm tra.

*

Như một Hố Trời, vùng mật khu

Lực vào thăm thẳm xuống thâm u

Ðen ngòm dội sóng vô-biên-vực

Tinh tú xoay quanh quỹ-đạo-tù.

*

Bình ấm trên cao thấy thật gần

Quang niên diệu vợi mà tương thân

Vòm sao, thị náo vô kiềm tỏa

Nhàn khúc đêm hè, ngủ cỏ sân.

*

Vằng vặc Bình Trà, ta đứng coi

Cổ nhân đã thấy, nay còn soi

Chỉ thêm cái biết đời nay mới

Vùng của trung tâm có Rún Trời.

(Tạp chí VĂN số 155, tháng 5- 1995)

   :: Cùng Chuyến

Mỗi lần tan sở cuối ca đêm

Phố vắng khuya buồn nghe rộng thêm

Chợt nghĩ giờ này bên Trái Đất

Là ngày đang lớn, nắng đang lên.

*

Nắng phương Ðông trước, phương Tây sau

Ta vẫn cùng trên một chuyến tàu

Cùng chuyến tinh cầu quanh quỹ đạo

Giữa trời tinh tú sáng trân châu.

*

Ta đang cư trú trong Thiên hà

Còn vạn Thiên hà vũ trụ xa

Nơi hút mạnh chính là tận điểm

Khởi đầu rún xoáy, Vực-không-ra.

*

Trăng sao, Trái Đất, mọi tinh cầu

Rồi sẽ cuốn vào đáy huyệt sâu

Không có vật nào, cả ánh sáng

Thoát vùng đen tối đang xoay mau.

*

Cuốn hút còn xa trăm triệu năm

Ðời nay vẫn đẹp vầng trăng rằm

Thiên hà ta mọc khi gần sáng

Thử ngó Rún Trời, vực tối tăm.

*

Trái Đất hẹp nhưng ta nhỏ nhoi

Thành ra đây đó cũng xa xôi

Như hai con kiến trên tàu suốt

Ðầu cuối tàu mà như biển khơi.

*

Thiên cổ chỉ là khoảnh khắc qua

Trùng dương chỉ cách một chiều tà

Cố hương hãy nghĩ gần gang tấc

Trái Ðất vẫn gần ta với ta.

(Tạp chí VĂN số 101, tháng 11/1990)

   :: Tan Tác Ðại-Hùng-Tinh

Góc trời mọc sớm Ðại Hùng Tinh

Bề thế chòm sao lửa hiển linh

Như vắt ngang trời cái muỗng bạc

Bảy vì sao sáng tới bình minh.

*

Ai biết chòm sao đang tách phân

Sao đầu sao cuối cứ xa dần

Năm sao còn lại về chung hướng

Ba nhánh chia lìa mọi thiết thân.

*

Rồi một ngày kia dưới thế gian

Thấy chòm sao rã nhóm tan đàn

Hai trăm năm chục ngàn năm nữa

Cái-Muỗng-Trời chung cảnh hợp tan.

*

Vì đâu quần thể lại chia ngành

Bởi những lực nào còn ẩn danh

Có phải Rún-Trời đang hút tới

Hay Thiên hà dội sóng tương tranh.

*

Ðâu gì hệ trọng một chòm sao

Ðổi dạng trong thời gian lớn lao

Cái biết không là sầu-vũ-trụ

Bầu trời Trang Tử rộng tiêu dao.

(Nhật báo VIỆT BÁO, Giai Phẩm Xuân 2000)

   :: Tít Mù Xoay

Màn ảnh vi ba chớp chớp liền

Từ trời tín hiệu tới triền miên

Mỗi giây dội đập đều đều sóng

Thiên thể nào đây, vận tốc điên.

*

Là thể do từ sức nổ sâu

Lực dồn co nén lõi tinh cầu

Hình thành một khối vô cùng nặng

Vùn vụt xoay quanh trục nhiệm mầu.

*

Hai cực hướng về Trái Ðất ta

Phóng luồng hạt tử xuyên bao la

Mỗi vòng hai chớp làn phóng xạ

Như hải-đăng-trời quét lửa xa.

*

Chưa ghê như Rún-Xoáy hình thành

Cái nổ sụp vào cũng thật nhanh

Tinh tú đặc co toàn hạt nặng

Cho trời con vụ tít vòng quanh.

*

Trăm nhịp từng giây, xoáy phập phồng

Thành Ðồng-hồ vũ-trụ kỳ công

Biết chơi, so sánh giờ nhân thế

Chậm cũng là mau, nhẹ mảy lông.

(Tháng 2-1997)

   :: Vô Tận Nơi

Quang-phổ-kính thâu ánh sáng trời

Thấy trời trôi giạt về xa khơi

Màu hồng do sóng truyền lan rộng

Thiên thể về nơi không biết nơi.

*

Hạt sáng nào tới tới cực nhanh

Hiện vào quang phổ phía màu xanh

Những vòng-tần-số mau dồn dập

Nhắm hướng về ta đại tốc hành.

*

Hãy nghe vô tuyến khắp vô cùng

Vũ trụ rải đều tiếng vọng chung

Trên đỉnh đồi khô, ven góc biển

Giàn thâu âm vô tận truy lùng.

*

Hãy nhìn quang phổ mà truy nguyên

Nơi phóng ra sóng sóng dẫn truyền

Tia vũ trụ từ vùng xoáy lốc

Hành trình xa triệu triệu quang niên.

*

Có hạt thẳng vào thân thể ai

Giai nhân, không nể, xuyên hình hài

Ðêm ngồi khỏa nước cầu ao vắng

Ðâu biết trùng trùng hạt vãng lai.

(“Tạp chí THƠ”, Garden Grove, California, số mùa Thu 2004)

   :: Khả Hữu Hiện Diện Một Vực Trời

Trên Ngân Hà trắng, hướng Nam xuôi

Có bóng Thiên Nga rực rỡ đuôi

Bay soải, bốn vì sao giăng cánh

Tám ngàn năm ánh sáng… xa người.

*

Thường đến nhân gian mỗi tháng hè

Chòm sao… một bí mật trùm che

Cổ Chim Thần phát luồng quang tuyến

Phóng xạ vọng trời, vũ trụ nghe.

*

Quang tuyến do từ nhiệt độ tăng

Bởi nguồn hơi bụi xuống băng băng

Ầm ầm sức hút vào Thiên Vực

Giải thoát ra bằng lực-đối-năng.

*

Trên đỉnh đầu ta lúc quá khuya

Con chim lai vãng lặng thầm kia

Ngân Hà… thêm một vùng xoáy động

Nguyên tử cuồng lưu, hạt tách lìa.

*

Vùng giữa Chim Thần, vùng trống hoang

Chính nơi quần thảo lực kinh hoàng

Một tàng hình… một xoay theo miết

Khả hữu là đây vực xoáy loang.

*

Góc trời nhân thế đẹp thi ca

Xa trải dòng sao trắng lụa ngà

Nào thấy nơi đâu vùng xoáy động

Ngàn năm lặng lẽ bóng Thiên Nga.

(Nhật báo VIỆT BÁO, Giai Phẩm Xuân 2000)

   :: Hạt Cát Kể Chuyện Thiên Tai

Hạt cát nằm trên biển đá nhô

Nhà thiên văn lượm được tình cờ

Truy ra vật liệu từ Thiên thạch

Nguồn gốc thiên tai, dấu vết mờ.

*

Một tảng đá trời sáu dặm vuông

Tối sầm, trái núi cõi trời buông

Ðụng vào, sức nổ đào sâu biển

Tung mảnh ngàn nơi, bụi loạn cuồng.

*

Năng lượng trùng trùng, bão lửa theo

Ðốt thiêu sông núi cạn khô queo

Rồi mùa đông chết vì mây bụi

Ảnh hưởng môi sinh thật hiểm nghèo.

*

Hài cốt khủng long hóa thạch nằm

Vùi sa mạc cát thời xa xăm

Sáu mươi lăm triệu năm rồi đó

Cả một chủng loài biệt mất tăm.

*

Do từ hạt cát, biết thiên tai

Sức nổ nghiêng triền thế đất đai

Ven biển, hố sâu gần lấp cạn

Như đời, mọi sự cũng dần phai.

*

Sa mạc, người khảo cổ loại xương

Vụn mòn Thiên thạch kể tai ương

Tổ tiên ta có vài di vật

Sao chẳng cùng nhau biết tỏ tường.

(Tạp chí KHỞI HÀNH số Mùa Xuân năm 2000)

   :: Ghì Nhau Khi Trôi Giạt

Ðỉnh núi xanh với Viễn-vọng-đài

Khiến trời bí-ẩn đã cung khai

Ngân Hà không phải nơi cùng tận

Còn rải rác trời dấu nhạt phai.

*

Những đốm mờ mờ như bụi hơi

Bấy lâu tưởng ở cùng bầu trời

Mà bao nhiêu triệu quang-niên cách

Những đảo Thiên-hà tụ lẻ loi.

*

Từng đốm Thiên-hà một cõi nơi

Có khi tao ngộ, hút song đôi

Mỗi giây vạn dặm gần nhau lại

Vài tỉ năm là xáp nhập thôi.

*

Hấp lực quần nhau riêng biệt phương

Khi vòng ngoài, vũ trụ phình trương

Khởi từ Trận Nổ rồi lan rộng

Những đảo-trời trôi giạt thảm thương!

*

Cục bộ giao tình hút-kéo-lôi

Mà miên trường, tất cả cùng trôi

Như hai hệ lụy đời chung kiếp

Trên chuyến-thời-gian bất phục hồi.

(Tạp chí VĂN bộ mới, số 2, tháng 2/1997)

   :: Chòm Sao Chữ Thập Nam

Bay từ Phi Luật Tân xanh lam

Trên Thái Bình Dương, như biệt giam

Cửa sổ, nhìn đáy trời Nam Cực

Thấy rõ chòm sao Chữ Thập Nam.

*

Nó như bốn ngọn lửa đèn khêu

Trời Giãn Nở, mà đây trớ trêu

Biệt danh nơi này Tâm Hút Lớn

Thiên thể ùa nhau tiến đến đều.

*

Sau trận Big Bang tan tác chia

Thiên Hà giãn nở ra ngoài rìa

Thêm chi biệt vùng Tâm Hút Lớn

Trời mỏng chỗ này, đặc chỗ kia.

*

Tâm đó nuốt trôi bốn phía trời

Ngàn sao cuốn hút vào chơi vơi

Ði như dòng chảy vào Ðại Vực

Ðại Vực cũng về Giãn Nở thôi.

*

Chữ Thập Nam cuối trời Úc Châu

Nhờ trên cao, ta thấy thật sâu

Ai người Việt vùng Nam Cầu đó

Ta đã bay trên Bắc Bán Cầu.

*

Ðất Việt phía Ðông, ta về Tây

Bỏ dần xa Châu Á đêm dầy

Trời khuya, Chữ Thập Nam vằng vặc

Hăm sáu năm rồi, nhớ chuyến bay.

(Tháng 10 năm 2007)

Ghi chú:

Muốn biết Tâm Hút Lớn khác với Black Hole ra sao, xin coi cuốn La Melodie Secrète (Giai Ðiệu Bí Ẩn) của Giáo Sư Trịnh Xuân Thuận, bản dịch của dịch giả Phạm Văn Thiều, trang 248 (Sách xuất bản trong nước.)

Đã đăng trong tạp chí “KHỞI HÀNH” ở Westminster, Calif., số 147-148: Giai phẩm Xuân Kỷ Sửu 2009.

Cùng Tác Giả:

- Nghĩ Về Di-Cảo Mấy Ngàn Trang Của Một Nhà Thơ Yểu Mệnh Trần Văn Nam Nhận định

- Tình Quê Tường Thuật Và Tình Quê Thăng Hoa Trong Thi Ca (Qua Thơ Đạm Thạch) Trần Văn Nam Nhận định

- Giang Hữu Tuyên, Nhà Thơ Hải Quân Nhưng Tâm Hồn Hướng Về Châu Thổ Trần Văn Nam Nhận định

- Có hay không sự chuyển đổi tình cảm trong thơ phổ nhạc Trần Văn Nam Nhận định

- Trường ca khi ở trên tầng bình lưu Trần Văn Nam Thơ

- Hà Nguyên Du đi giữa Duy Mỹ của Thơ Cũ và rất Hiện Đại của Thơ Tân Hình Thức Trần Văn Nam Nhận định

- Với nhà văn Mặc Đỗ, ta biết thêm vài điều qua cuốn sách mới nhất của ông Trần Văn Nam Nhận định

- Nhà Văn Lữ Quỳnh Viết Truyện Phản Chiến Ở Vị Trí Và Bối Cảnh Nào? Trần Văn Nam Nhận định

- Dẫn Lược Từng Chương Tiểu Thuyết Danh Tiếng của Thomas Hardy Trần Văn Nam Giới thiệu

- Chất Thơ Do Cảm Nhận Vài Kiến Thức Về Tư Tưởng Của Kant Và Hegel Trần Văn Nam Nhận định