4-1-2021 | VĂN HỌC

TRANG THƠ SONG HỒ

• Nghĩ Về Thơ (trích đoạn)        • Ai Về Miền Quê Tôi Nhắn

• Thư Gửi người Em Hà Nội     • Hỡi Em Nhỏ Cô Đơn

• Hai mươi câu của tuổi trẻ               • Kim Kim

• Chiều trên phi trường Pochentong      • Chiều xuống

   :: Nghĩ Về Thơ (trích đoạn)

Thơ có một số người ghét vì quá nhiều người yêu Thơ

Kẻ ghét Thơ là những ông Vua không có văn hóa, những Tướng lãnh bất tài, những kẻ có quyền hành mà áp bức ngườI khác, bọn trọc phú và những người ngu dốt

Họ ghét Thơ vì Thơ đả động đến những thói xấu.

Họ sợ Thơ vì Thơ không ích kỷ.

*

Thơ là sự Tuyệt Đối.

Một Nhà Văn thành công cũng muốn viết dăm ba bài thơ, nhưng một Thi Sĩ thành công chẳng bao giờ muốn viết truyện dù rằng một cuốn.

Trong Thơ cũng có tranh, có nhạc, nên Thi Sĩ cũng chẳng bao giờ mơ ước trở thành Họa sĩ, Nhạc sĩ.

Trong cuộc sống đã cho thấy những ông Vua muốn trở thành Thi Sĩ, nhưng chẳng có một Thi Sĩ nào trở thành một ông Vua.

Có lẽ con đường mà ngườI Thi Sĩ lựa chọn là con đường bạc bẽo nhất, nhưng cũng có hoa thơm cỏ lạ và tuyệt vời nhất.

*

Thơ là Tai Họa. Thơ chống lại sự suy thoái về Chánh Trị, sự u mê về Tín Ngưỡng, sự sa đọa về Văn Hóa.

Người làm Thơ bị kết án, bị bỏ tù, bị giết chết. Tính mạng được treo giá.

Thi Phẩm bị cấm đoán, bị tịch thu, bị thiêu đốt.

Thơ khai chiến với Điều Xấu. Điều Xấu thắng : Thơ là Tự sát.

*

Thơ là Sự Can Đảm. Can Đảm đứng trước cái Chết

Can Đảm đứng giữa bờ Tử Sinh.

Từ bỏ cái Thực đi vào cái Mộng

Từ bỏ Giầu sang đi vào Nghèo Nàn.

Từ bỏ cái Vui để vào Buồn Phiền.

Từ bỏ Hạnh Phúc để vào Đớn Đau.

Từ bỏ cái Nguyên vẹn để vào cái Tan Vỡ.

Từ bỏ cái Có để vào cái Không.

Từ bỏ cái Nhất Thời để vào cái Vĩnh Viễn,

Hay đôi khi trái ngược lại.

Can Đảm của Thơ là yêu người mà người không yêu mình.

Yêu Đời mà Đời phụ mình. Và Thi Sĩ là một người sống trong một Thế Giới Treo Ngược.

SONG HỒ

(Trích Nghĩ Về Thơ -1989)

   :: Ai Về Miền Quê Tôi Nhắn

Ai về miền quê tôi nhắn

Cho bóng người áo vải

Rằng thành đô đổ nát đến nơi rồi

Say thú vui khoé mắt làn môi

Đổ ngày tháng cho hung thần khoái lạc

Ai đã trông mà lòng không tan tác

Trẻ già trai gái

Truỵ lạc như nhau

Mặc súng ngoài xa nổ

Gục mấy hàng cau

Gục người mẹ

Người cha

Người anh

Người em

Họ hàng thân thích

Đây Hà Nội!

Trời mưa tuôn rả rích

Bê bết bùn lầy, nước đọng nhớp nhơ

Đèn nê-ông toả ánh điện xanh mờ

Nhạc cuồng loạn

Gót giầy đinh lắc ván

Một và hai, trăm ngàn

Rồi đến vạn

Đèn nhạt, đèn xanh, đèn tím đèn vàng

Nhạc điên cuồng vẫn réo rắt reo vang

Mầu biến đổi là lòng người biến đổi

Mập mờ và yếu đuối

Hiện dần trong bóng tối

Có bóng người con gái miền quê

Khăn yếm bỏ đi rồi

Làn tóc xoăn xoăn

Đỏ mọng đôi môi

Chiều thứ bẩy

Giầy đinh vang hè phố

Ai về miền quê tôi nhắn

Cho bóng người áo vải

Rằng thành đô đổ nát đên nơi rồi.

Nguồn: Báo Nguồn sống mới, Sài Gòn, 1954

   :: Thư Gửi người Em Hà Nội

Anh viết lá thư về Hà Nội

Giữa lúc bóng chiều

Ngả mầu sắc tối

Lòng người chiến sĩ căm căm

Đã bao tháng năm?

Chưa bức thư nào

Về thăm người em gái nhỏ

Không biết anh đi từ độ nọ

Người em còn nhớ tới không?

Hay ở nơi đây

Ánh sáng Kinh Thành

Em cười trên tay kẻ khác

Nhưng anh vẫn tin

Tình em còn mộc mạc

Như tình anh

Mối tình giữa buổi chiến tranh…..

Song Hồ (1949)

   :: Hỡi Em Nhỏ Cô Đơn

Hỡi em nhỏ cô đơn!

Đang lang thang ngoài phố.

Em ơi đi đâu đó?

Cho ta hỏi đôi lời:

– Cha đâu? – Bị cải tạo!

– Mẹ đâu? – Buôn chợ trời!

– Anh đâu? – Ở Cam Bốt!

– Chị đâu? – V­ượt biên rồi!

– Ông đâu? – Đấu tố chết!

– Bà đâu? – Buồn qua đời!

– Cô đâu? – Kinh tế mới!

– Bác đâu? – Tự tử rồi

Thôi! thôi! Không hỏi nữa!

Tim ta quá bồi hồi

Sao em còn nhỏ tuổi

Đã biết nhiều chuyện đời

Sao mảnh đất nhỏ bé

Xẩy nhiều chuyện rụng rời….

…….

(1981)

   :: Hai mươi câu của tuổi trẻ ²

Xin thời gian đừng phai lạt thơ ngây

Xin mùa thu đừng héo hắt tim này

Xin mùa đông đừng cỗi cằn tuổi trẻ

Xin mùa hè đừng thiêu đốt niềm tin

Để chúng tôi dâng cuộc đời cho mùa xuân

Để mùa xuân vào cuộc đời vĩnh viễn

Anh của em, em của anh, sông của biển

Của chúng ta của rừng núi của trời mây

Như bướm hoa trên trái đất hôm nay

Hai người được yêu nhau trọn vẹn

Hai người được trao hết những yêu thương

Chúng tôi đang ngồi dưới gió mát trăng sao

Chúng tôi đang ngồi trước cỏ cây hoa lá

Chim muông ơi hãy về tấu những lời ca

Anh đã hôn em lên tay lên má

Và môi em ngọt lịm trên môi anh

Chúng tôi đang ôm chặt lấy ngày xanh

Chúng tôi đang ôm ghì lấy tình ái

Để tình yêu và tuổi trẻ mãi mãi

Cuộc đời xoá hết những thương đau

Thế kỷ hai mươi đau khổ quá nhiều

Tình yêu! Tình yêu! Vô cùng cần thiết.

(Thi phẩm Hai Cánh Hoa Tim, xuất bản 1960)

Thơ Tình Miền Nam

Thư Ấn Quán, 2008

(2) Bài thơ này đã được nhạc sĩ Nguyễn Hiền phổ nhạc thành bài hát cùng tên.

     (Tiếng hát Tâm Hảo)

   :: Kim Kim ¹

Bây giờ tháng mấy rồi Kim nhỉ?

Em mặc áo màu hay áo hoa?

Bây giờ tháng mấy rồi Kim nhỉ?

Tình yêu chúng mình như hôm qua.

Chúng mình yêu nhau trong ngày Phục Sinh

Khi những con chiên về nhà thờ

Và chuông giáo đường đang ngân tiếng

Kim ơi! Kim ơi! Kim nhớ không?

Em-đã-hôn-anh-như-anh-đã-hôn-em

Khi hai đứa chúng mình mới gặp nhau

Anh đưa em về trời vừa đổ tối

Chúng ta hẹn nhau ở ngày mai.

Ngày mai anh đón em ở Phú Nhuận hay Chi Lăng?

Chúng mình sẽ đi trên con đường Gia Định

Những con đường đầy bóng cây xanh

Hay những con đường Sài Gòn đầy màu áo?

Anh đưa em về anh không quên hôn em.

Những buổi tối Trời mưa hai đứa đi chung một đường (?)

Lòng em sưởi ấm lòng anh

Chúng mình vừa đi vừa hôn

Ngoài trời vẫn mưa, vẫn mưa tuôn.

Vai em tròn như chiếc bình sứ

Môi em ngọt hơn nước mưa rơi

Kim ơi! Kim ơi! Kim ơi!

Những sáng Chúa Nhật Kim còn nhớ?

Anh cướp con Chiên của Chúa rồi!

Và môi em nở nụ cười

Anh nguyện là người tình chung thủy

Đưa em về Thiên-Đường-Hoa-Cỏ-Tình-Yêu.

Chúng mình yêu nhau trong ngày Phục Sinh

Khi những con chiên về nhà thờ

Và chuông giáo đường đang ngân tiếng

Kim ơi! Kim ơi! Kim ơi nhớ không?

(Hai Cánh Hoa Tim)

(1) Bài thơ này đã được nhạc sĩ Mỹ Gene Brooks phổ nhạc, nhạc phẩm mang tên KIM

Thơ Tình Miền Nam

Thư Ấn Quán, 2008

   :: Chiều trên phi trường Pochentong

Chiếc máy bay in hình ở cuối chân trời

Ánh nắng ban mai đang tắt dần trên những xóm làng xa

Ly rượu trên bàn còn một nửa

Người giang hồ đang nhớ những ngày qua

(những ngày qua - em đến em đi)

Tiếng động cơ mang mất người thân yêu không còn vang trở lại

Người nữ chiêu đãi đã sửa soạn ra về

Chiếc xe từ từ vào phố

Buổi chiều ở phi trường rất buồn

Người giang hồ đã thấy nhớ quê hương.

Thơ Miền Nam Trong Thời Chiến (Tập I)

Tủ sách Di Sản Văn Chương Miền Nam

Thư Ấn Quán Tái Bản, 2007

   :: Chiều xuống

Giữa rừng núi chơ vơ doanh trại mọc

Ngọn đồi xanh trọc lóc đất hoe vàng

Giây điện cắt khung trời thành mảnh nhỏ

Hàng kẽm gai hoen rỉ dưới mưa sương

Theo quân đến không gian còn đượm khói

Gió ngoài trời hun hút buốt xương da

Súng đã nổ rộn ràng trong đêm tối

Tiếng hoãng kia hốt hoảng giữa rừng khuya

Trời hừng sáng chim đậu liều trụ điện

Sợ rừng hoang hung dữ quá đi rồi

Trưa nóng bỏng cát bay mùa vọng gác

Lúc chiều về đoàn mục tử không qua

Ôi, đêm nay sao trời êm ái thế

Muốn lời thơ không vương ý chiến tranh

Làm súng nổ tiêu tan nguồn yên lặng

Sợ nhân gian chìm đắm giữa u sầu

Một đêm tâm thần đà tỉnh lại

Nhìn trời mây hình như đã thay mầu

Bới gốc cũ thấy rễ non đang mọc

Dưới chân đồi cỏ như đã xanh xanh

Trên vọng gác nhìn xuống đường xe chạy

Đoàn Mỹ quân đang rút khỏi nơi này

Chiều buông xuống nghe chim gù chân núi

Tôi nhìn trời và đếm những đốt tay.

Thơ Miền Nam Trong Thời Chiến (Tập I)

Tủ sách Di Sản Văn Chương Miền Nam

Thư Ấn Quán Tái Bản, 2007

Cùng Tác Giả:

- Trang Thơ Song Hồ Thơ