|
Dương Quảng Hàm(14.7.1898 - 19.12.1946) |
|
|
VĂN HỌC |
GIAI THOẠI | TIỂU LUÂN | THƠ | TRUYỆN | THỜI LUẬN | NHÂN VẬT | ÂM NHẠC | HỘI HỌA | KHOA HỌC | GIẢI TRÍ | TIỂU SỬ |
Thơ Văn Trần Yên Hoà & Bằng hữu
• Dấu Chân Cọp Biển • Vào Cơn Bảo Lửa • Đại Lộ Kinh Hoàng
• Con Đường của Mồ Hôi, Máu và Nước Mắt • Đường Ơi! Tha Thứ Cho Ta
• Người Lính Trẻ • Sắc Màu Chinh Chiến • Nhịp Tim / Định Mệnh
• Bạn Bè Ai Còn Mất • Một Ngày Như Mọi Ngày • Bạn Ta ... "Không Có Mặt"
• Chiến Hữu • Lời Chào Cảm Ơn • Còn Một Chút Gì Để Sống, Để Tin • Quán Xưa
Trên những ngõ quê rợp bóng tre tháng hạ
Trên những bờ đê ngọt hương lúa mùa thu
Trên những lối mòn rừng núi sương mù
Đường ta đi đôi khi rạt rào sóng biển.
Đường ta đi một vòng trời Quảng Trị
Từ C1, C2, Cam Lộ, Gio Linh
Qua Mai Lộc, Làng Cùa, Ái Tử.
Đường ta đi cơn lốc lớn đăng trình
Đường ta đi màu sim hoa mắt biếc
Vòm trời xanh, đường mòn đỏ, trắng mây trôi
Đường ta đi Hải Lăng, Trường Phước.
Bước hành quân đồng, biển, núi, đồi.
Đường ta đi nắng nung da đen rát
Giọt mồ hôi đọng muối trắng chân lông
Đường ta đi... chân vụt lớn khôn cùng
Hia bảy dặm, đời mũ xanh cọp biển.
dừng quân
Đường ta đi mênh mang bát ngát
Chiều hành quân câu vọng cổ xuống xề
Người lính trẻ tựa ba lô ôm súng
Nhìn hoàng hôn và chợt hát vu vơ
Tóc mây trắng ôm núi già bỗng tím
Giải Trường Sơn say nắng lịm hôn mê
Ta đứng lặng nghe giọng ca người lính
Hồn bỗng ngậm ngùi chợt nhớ thương quê.
Rồi với những tháng năm dài ba lô, nón sắt
Túi y khoa, pince, kéo, bông, băng
Khắp nẻo đường vùng cát trắng miền Trung
Ta đã bước một chặng đời muôn dặm
Những bước lớn nhìn cuộc đời muôn mặt
Nhìn tình người muôn vạn sắc màu
Nhìn thấy ta trôi nổi bể dâu
Cơn lốc lớn quay cuồng vinh nhục
Những chiến địa còn tươi xương máu thịt
Đôi mắt ta chứng kiến biết bao người
Sáng ra đi chiều trở lại im hơi
Những thi thể bọc poncho xám ngoét
Đôi tai ta nghe bao lời rên xiết
Những tiếng than, tiếng thét, tiếng nài van
Đôi tay ta run rảy biết bao lần
Vuốt cặp mắt đứng tròng bao lính trẻ
Những con đường bỏng rát chân bao người mẹ
Chạy trốn đạn thù, bồng bế con thơ
Bỏ chốn thân yêu, tới chỗ mịt mù
Hồn khoai sắn vật vờ trên hè phố
Ta dẫu biết chiến tranh là thế
Sao vẫn ngậm ngùi, sao vẫn hoang mang
Sao vẫn xót xa, sao vẫn kinh hoàng
Giòng nước mắt đã bao lần dấu diếm
Những căn cứ buổi chiều sương giăng kín
Nỗi nhớ nhà, nhớ bạn, nhớ đô thành
Có hay không định mệnh? vô tình?
Những dấu hỏi không ngừng vây hãm.
Ta hỏi ta: tại sao ta hiện diện?
Giữa chốn tan hoang này? Có ơn ích gì không?
Làm được gì? Hai tay trắng và mồm!
Bao năm học ứ dồn bao kiến thức!
Ta hỏi ta có dư thừa bộ óc?
Có dư thừa nước mắt, con tim?
Trước những thương binh giãy giụa la rên
Trước những phút đau lòng chờ vuốt mắt.
Ta hỏi ta, nỗi nhục nhằn bỏng rát
Học rất nhiều áp dụng được bao nhiêu
Khi phương tiện hành trang đầy khiêm nhượng
Ơn ích chi, những kiến thức giáo điều.
Vài chiếc cáng, lèo tèo vài thứ thuốc
Bộ đồ nghề đơn giản: kéo và dao
Bình nước biển cứu được không sinh mạng?
Săn sóc đầu, săn sóc cuối liền nhau!!!
Xin tản thương, phận sự chỉ bấy nhiêu
Có đôi khi phải tranh luận đủ điều
Để thuyết phục để quan trên chấp thuận
Có đôi khi ta nhận cái lắc đầu!
Mùi trí thức không biết thân biết phận
Vào nhà binh thực chất là “lon”
Lời nhà binh cấp nhỏ là “vâng”
Là im lặng thi hành không bình phẩm
Có đôi khi mắt trừng trừng muốn rách
Muốn chửi thề, đánh đấm, bắn càn
Nhưng nhìn lại, kìa: thương binh, tử sĩ
Có đáng gì chữ “tự ái” cho cam
Có đáng gì giữa tan hoang thê thiết
Giữa ngụt trời khói lửa đạn bom
Giữa những linh hồn vừa đi vào cõi chết
Giữa những thương binh rên xiết kinh hoàng
Ta làm gì? Hỡi ta tên hiểu biết
Ta hơn ai nếu ta cũng như ai
Mím môi cười và cố dấu u hoài
Bước nối bước đi sâu vào oan nghiệp
Có lẽ vậy đời ta cho đến chết
Vẫn mãi là tên nhu nhược vô mưu
Chỉ biết nhịn nhường, chỉ biết bấy nhiêu
Lòng ta nghĩ riêng một lòng ta biết
Nhưng các bạn ơi!
Đường chúng ta đi còn màu xanh bất diệt
của đất, của trời,
của lòng hy vọng khôn nguôi
Những tội ác dưới mặt trời khó dấu bóng tối…sẽ biến
Hãy vững tin và lòng ta sẽ dịu
Những tủi buồn cay cực hôm nay
rồi sẽ có một ngày chấm dứt
Dân Tộc trường tồn, Vận Nước đổi thay
Với chúng ta, hôm nay đấu tranh chỉ một
Chính tử thần mới là kẻ nội thù.
Đường chúng ta đi còn thắm ý sông hồ
Tình chiến hữu bao la xanh mướt
Khi cuối tháng cùng chia nhau điếu thuốc
Có khi cùng nhường nhịn miếng cơm
Những khi khát cùng chia nhau hụm nước
Những khi vui chuyện tếu toác môi cười
Những lúc dừng quân, khi xong xuôi hầm hố
Mấy thầy trò quanh hộp thịt, gói cơm
Lúc dưỡng quân cùng dạo phố phường
Những quán nhậu tưng bừng hò hét
Những lúc đó đâu đại bàng xếp lớn
Đâu đạn bom, đâu hầm hố, chiến hào
Bước ta đi trên đoạn đời máu lửa
Trượt ngã bao lần, đã có những bàn tay
Mùa hè Bão Lửa
Bắc Cộng vượt biên
Đường ta đi đất rung chuyển cuồng điên
Cuộc thảm sát xe tăng, đại pháo
Đường ta đi bày nhày xương, thịt, máu
Suốt một vùng Bến Hải, Gio Linh
qua Mai Lộc, Đông Hà, Ái Tử
Ngổn ngang xác người Quảng Trị, Hải Lăng.
Đường tiến quân nhìn dân cư chạy ngược
Tất tả kinh hoàng dưới lằn đạn Nga Hoa
Từng thân người bật ngửa, rên la
Màu máu đỏ chan hòa cát nóng
Một chiếc xe đò lèn người như cá mắm
Tràng thượng liên lóc cóc nổ lạnh lùng
Từ thành xe những lỗ đạn tròn đen
Bỗng phọt máu những tia hồng tươi rói
Dưới ánh mặt trời tháng tư sáng chói
Tia máu hồng lóng lánh thắm như son
Một chiếc Honda chở hai cha con
đang len lách giữa dòng người hỗn loạn
Bỗng người cha ngồi sau lưng trúng đạn
té xuống đường dãy dụa rồi im
Đứa con chưa biết vẫn còn
cố len, cố lách vượt vòng hiểm nguy
Một trái đạn 130 ly
Rớt ngay lưng chiếc GMC đầy người
Thịt da tung toé đầy trời
Trước ta rớt một thây người không chân
Một người mẹ bồng đứa con
Lội qua sông rộng trên đường tản cư
Sông thì sâu, lòng mải lo
Lội qua sông rộng, con so ngộp rồi
Nhìn quanh thiên hạ chạy vùi
Ôm con, người mẹ toan ngồi khóc thương
Xung quanh đạn nổ dập dồn
Buông con, chồng vội cuống cuồng kéo đi.
Đường ta đi của những ngày hè bão lửa
Không phải là đường
Mà là nỗi nhục chán chường đắng cay
Và ta thấy này Cha, này Mẹ
của ngày xưa hốt hoảng tản cư
Còn ta là đứa bé kia
Ngồi trong chiếc thúng bi bô “khói hồng”
Dòng nước mắt doanh tròng mắt nặng
Ta bây giờ khoác áo rằn ri
Trợn trừng mắt đỏ tà huy
Mặt mày đen đúa khác gì Lê Dương
Trong cuộc chiến người gồm hai hạng
Hạng dân lành và hạng đeo gươm
Muôn đời có khác gì hơn
Dù mang chính nghĩa, dù còn chính tâm
25 năm, 25 năm
Nhục nào đeo đẳng trên thằng dân Nam
Nghèo nàn vẫn cứ nghèo nàn
Tối tăm vẫn cứ làng nhàng dốt, ngu
Ngục tù vẫn cứ ngục tù
Chiến tranh vẫn cứ đòn thù giết nhau
25 năm trước bi bô
“Mẹ ơi! khói bụi”, bây giờ xót xa
“Mẹ ơi, con của mẹ cha
Ngờ đâu có lúc phải qua cầu này
Nợ đời phải trả nếu vay
Còn con đâu biết nợ, vay kiếp nào?
Đường ta đi, lao đao hối hả
Đường gập ghềnh, sỏi đá nặng trong tim
Đường ơi còn nẻo nào riêng
Cho ta ít phút lãng quên trong lành
Cho ta ít phút mơ mòng
Mơ căn nhà nhỏ, mơ đồng lúa tươi
Mơ ngày mai góp nụ cười
Hội hè đình đám nơi nơi hát hò
Mơ người người sống ấm no
Mơ đời không có những trò ác gian
Việt Nam ơi, Việt Nam
Ta nghe uất nghẹn vô vàn
Trên môi vết rách toạc ngàn xót xa
Mồ hôi, nước mắt mẹ cha
Quyện cùng bụi cát thối tha xác người
Máu trong ta, máu trong người
Máu nào không thắm những lời mẹ ru?
Máu nào là máu hận thù?
Máu nào là máu rạng cờ hùng anh?
Máu nào là máu hôi tanh?
Máu nào không phải em, anh họ hàng?
Máu nào cờ đỏ, cờ vàng?
Máu nào là máu của thằng, của ông?
Máu nào là máu người dưng?
Máu nào nước biển, nước sông, nước hồ?
Máu ơi, địa ngục lõa lồ
Những tên quỷ đỏ đang hò hét vui
“Búa Liềm” còn khát máu người!
Bao giờ máu lại thấm lời Rồng Tiên?
Hỡi những con đường rút lui chiến thuật
Của những ngày hè bão lửa tháng tư
Có còn nhớ ta ?
Tên y sĩ mới ra trường, ngơ ngác
Còn nặng mùi sách vở giảng đường
Còn buồn phiền vì túi hành trang khiêm nhượng
với pince, kéo, bông băng, cùng vài viên thuốc
Chợt một ngày tất tả cuống cuồng
theo chiến thuật rút lui
Không túi y khoa, không cả vài viên thuốc
Không cáng, không bông băng dù chỉ một
Ta còn gì ? Đôi bàn tay trắng
Với đôi chân cố gắng, mệt nhoài
Ta còn gì?
Những nhịp thở hụt hơi
Nghẹn câu an ủi
Chẳng giúp gì cho những thương binh
Đang lê lết trên đường tìm đất sống
Những bước chân khấp khểnh
Máu loang quần áo trận
Mồ hôi ướt đẫm gương mặt xanh tái nhúm nhăn
Ta làm được gì?
khi không có, dù chỉ một miếng băng
(thứ phương tiện đã có lần làm ta phiền muộn)
Chỉ còn súng đạn, áo giáp, nón sắt
và hai bi đông đầy nước suối rừng
Ta còn gì nữa?
Đôi vai khòm,
Đôi bàn chân bỏng rát.
Con mắt ngủ vịt ngủ gà
Bao tử chứa đầy nước suối
Hỡi những con đường của những ngày hè u tối
Của những bóng ma khệnh khạng lờ đờ
Có còn nhớ ta, tên y sĩ dại khờ
Lầm lũi giữa đám tàn quân
Thẹn câu an ủi
Dù nói với người, dù nói với ta
Câu nói chết khô trong cổ họng
giữa không gian hừng hực lửa hồng
Lửa trong người
Lửa trong ta
Lửa trên những bước gay go lên đèo xuống lũng
Lửa vượt suối
Lửa vượt sông
Lửa trong thôn xóm
Lửa giữa ruộng đồng
Lửa nổ cao trên không
Lửa xoáy tung lòng đất
Lửa rang cháy tim
Lửa nung chín óc
Hỡi những bóng ma của những ngày hè u uất
Hãy tha thứ cho ta
Tên y sĩ dại khờ yếu ớt
Thổi giùm ta làn mây mù đau xót
Xin nói rằng ngày đó đã xa xưa
Ai cũng vậy, người người ai cũng vậy
Quên đi, quên đi nhé
Những con đường lửa loạn rút lui.
Quần áo phơi chưa khô
Lá thư chưa đọc xong phân nửa
Lệnh sửa soạn lên đường
Ta đi bây giờ đường mênh mông sóng
Bập bềnh chiến hạm trôi trăng
Những chiến hữu áo rằn nói cười ồn ào tàu đổ bộ
Lòng ta phẳng lì, ấm áp
Khi nhìn những khuôn mặt quen thân
Cùng vui, cùng khổ
Khi nhìn những nụ cười bình dị
Trước giờ sinh tử cận kề
Muôn quân reo hò
Át ngàn con sóng lớn
Khói bụi mịt mù
Hoang vắng bờ biển xanh
Nắng và gió lạnh tanh
Phành phành âm thanh của những mái tôn rách nát
Oi ả phút gom quân
Những chấm đen hàng dài như kiến
Chậm chạp đi trên nền cát trắng
Hơi đất bốc nóng lung linh
Nắng như dao đâm cặp mắt
Gió Lào như trăm cánh cung
Tung ngàn muôn tên cát vào mặt, vào da
Vi vu tiếng đạn kéo dài hiu hắt
Nặng nề hơi thở
Ngột ngạt tiếng máy 25
Người lính trẻ dừng lại cười tươi mời ta điếu thuốc
Rồi ung dung tiến về phía trước,
Khói thuốc xanh phì phèo, tán loạn
bay trên cồn cát trắng lung linh
Ta nhìn theo bàng hoàng
Tuổi trẻ, những người lính trẻ Việt Nam
Hồn nhiên đánh giặc
Hồn nhiên giữ nước
thản nhiên đi vào cõi chết
Không hỏi tại sao, không thắc mắc
Nếu có băn khoăn chắc chỉ là đôi ngày phép
Khi rảnh rỗi chuyện tiếu lâm vui như Tết
Lúc xung phong chỉ biết một mục tiêu
Những chiếc máy quay phim
Có diễn đạt dược không?
Người phóng viên ngoại quốc
mải lom khom tìm góc cạnh
Những chiếc cáng ì ạch trở về
Những thương binh nằm ngửa dưới mặt trời trưa mùa Hạ
Nắng tháng năm vẫn không làm hồng thêm đôi má
Gió Lào phủ thêm cát trên lớp máu đang khô
Lạnh đông dòng máu trong người
Lạnh đông dòng máu trong ta
Có đúng không?
Người lính trẻ?
Chắc trong túi vẫn còn bao thuốc mới vơi phân nửa
Sẽ không bao giờ hút
Sẽ không bao giờ mời
Nét mặt của sáp, thảnh thơi
Khói thuốc lá của anh còn vương trên môi ta cay rát
Những cột kèo gãy gục bỗng đồng loạt rú thảm
Hốt hoảng những chiếc Chinook bay mau
Đem đi những thương binh, tử sĩ,
những chiến lợi phẩm
cùng những phóng viên ngoại quốc
với những cuộn phim màu
Tối nay, tối mai
Cả thế giới sẽ thấy, sẽ biết
Biết gì ? Thấy gì ?
Có ai thấy được
Những Ngưòi Lính của chúng ta sau màn ảnh TV?
Đoàn quân lại chậm chạp đi
Những cuộn khói đen ở lại
Cùng những mái tôn rách nát
quằn quại dưới ngọn gió Lào
Gục đầu những kèo, những cột
Chỏng chơ trên cát những hộp những lon
Lềnh phềnh trên biển những bao gạo xấy.
Gió Lào và cát nóng tháng năm
thêm mãi lửa vào ý nghĩ chín rừ
những lời ca ngợi, hoan hô
vẳng ra từ chiếc radio bỏ túi
Tiến lên, giành lại
Quân địch, quân ta
Những con số chòng chành chóng mặt
Bãi biển đêm trăng trắng như tuyết
Bóng đen người lính gác chơ vơ
Xa khơi hải pháo ì ầm nháng lửa
Đêm ghẻ lở
Đêm rên la
Đêm hận thù
Đêm trợn trừng mắt đỏ
Đêm nay có người lính trẻ
nằm im trong gói poncho
cùng bao thuốc mới vơi phân nửa
không nghe tiếng hoan hô...
Đường ta đi ven bờ cát trắng miền Trung
Của những ngày đổ bộ tấn công
Là hoang tàn những rui kèo gãy gục
Là rú gào những rách nát mái nhà tôn
Tim óc ta những ngày đổ bộ tấn công
Cũng rú gào, rách nát,
cũng lỗ rỗ hố hầm
Sắc Màu Chinh Chiến
Tiến lên đoàn Cọp Biển
Đồi cát tiếp đồi cát
Ngổn ngang, xác ngổn ngang
Hố hầm và thiết giáp
Điêu tàn tiếp Điêu tàn
Tiến lên, tiến lên mãi
Vượt con lộ Buồn Hiu
Đồi 11, chợ Cạn
Buồn hiu tiếp buồn hiu
Buổi chiều nghe máy báo
Thây địch chết đầy đồng
Buổi chiều nghe máy báo
Bạn ta rớt trực thăng
Bị thương hay mất xác
Bồn chồn tiếp bồn chồn.
Buổi chiều ta tìm thấy
Hai mẹ con nằm im
Mắt nhắm nghiền, nhăn nhó
Máu khô cứng áo quần
Mẹ, một chai nước biển
Con, vài thìa sữa con
Mẹ nhìn ta thù hận
Con yếu ớt kêu van
“Nác, nác, cho tui nác”
Không một ai kêu rên
Đã bao ngày bom đạn?
Đã bao ngày bị thương?
Đã bao ngày đói khát?
Dưới mái chùa tan hoang
Mẹ: xương sọ bị vỡ
Con: cẳng chân gãy ngang
Với vết thương cùng khắp
Máu khô cứng áo quần
Hận thù đầy trong mắt
Hận thù đầy trong tim
(Con tim còn ít máu))
Buổi sáng người mẹ chết
Tay cào nát cỏ xanh
Đứa bé không hay biết
“Nác, nác, cho tui thêm”
Đứa bé không hay biết
Nằm yên chờ trực thăng
Buổi sáng ta bật khóc
Lấp kín đầu trong chăn
Làm sao làm sao biết?
Con tim ta bất thường
Làm sao làm sao biết?
Những hệ lụy nghiệt oan
Ta thằng trai miền Bắc
Mở mắt đã đạn bom
Đã ngục tù, chết đói
Trưởng thành ở miền Nam
Được mấy năm thực sự
Sống vui đời thanh bình
Tài năng nào ta luyện?
Lý tưởng nào ta mang?
Thuở mắt xanh, tim đỏ
Lời nguyện nào ta hứa?
Ngày rời ghế giảng đường
Ngày thay màu áo trắng
Bằng màu áo nhà binh
Vì ai ta chiến đấu?
Vì ai ta hy sinh?
Nhìn quanh ta chỉ thấy
Đâu đâu cũng Việt Nam.
Một màu da vàng héo!
Một thân thể dập bầm!
Cứu ai? Mình, ai cứu?
Giết ai? Ai giết mình?
Người nào là thù địch?
Người nào là anh em?
Chủ nghĩa nào trong sáng?
Chủ nghĩa nào hôi tanh?
Chủ nghĩa nào màu đỏ?
Chủ nghĩa nào màu xanh?
Giết người vì gì nhỉ?
Vì lý tưởng? vì mình?
Vì tự do? xiềng xích?
Vì nhục nhã? vinh quang?
Cặp mắt ta ngầu đỏ
Vì thương xót? hờn căm?
Làm sao, làm sao biết?
Con tim ta thất thường
Đôi khi đen thù hận
Đôi khi tím bi thương
Đôi khi hồng phẫn uất
Đôi khi xám chán chường
Đôi khi là lẫn lộn
Xám đỏ tím hồng đen
Làm sao, làm sao biết?
Trí óc ta mù sương
Làm sao, làm sao biết
Ta ở giữa chiến trường
Nào ai, nào ai thấu?
Nỗi đau của chứng nhân
Thấy, nghe, cắm cúi viết
Bàn tay như gai đâm
Mắt cay như xát ớt
Dòng chữ cưa nát lòng
Lại thêm một người bạn
Chở về bằng thiết giáp
Băng ca đẫm máu tươi
Bạn ta không miệng ngáp
Làm sao ta hồi sinh?
Người thương binh không miệng
Tay ta thừa vô ích
Kiến thức trợn mắt trông
Đừng nhìn ta,
đừng,
đừng
Đôi mắt sắp tắt thần
đục lờ đầy bụi cát
Cái miệng không thể ngáp
(Cái lỗ đỏ toác hoác)
khè hơi thở cuối cùng
Bạn nhìn ta dửng dưng
Ta nhìn bạn ngơ ngáo
Nước mắt nhòe trời xanh
Cả không gian bùng nổ
Đạn trăm ba * xé gió
Tiếng rít đầy hờn căm
Tiếng nổ không tim óc
tim óc, tim, linh hồn
Ta thương ta? Thương bạn?
Thương ai? Ai đáng thương?
Tiếng thùy dương rên rỉ
Mạch máu nhảy bồn chồn
Tiếng nổ to nổ nhỏ
Ngoài ruộng và trong tim
Giọt lệ là gì nhỉ?
Có thật không? thật không?
Nhịp tim: còn và mất
Nhịp Mất/Còn, Mất/Còn
Mất/Còn/Mất? Còn/Mất?
??? ?? !!! !! ?? ???
Bạn /Ta?
Bạn / Ta / Bạn?
Ta / Bạn / Ta?
Bạn?Ta?.....
Định mệnh nhịp Chẵn? Lẻ?
Ai biết một? hai? ba?
Ai biết ta sau bạn?
Ai ngờ bạn trước ta?
------
* : (đạn pháo 130 ly của VC)
Bạn bè ai còn? mất?
Những bức thư, bức thư
ghi vài hàng vắn tắt
câu trả lời hững hờ
câu trả lời mệt mỏi
thêm thằng này thằng kia
Đêm nay thằng nào nhỉ?
Còn? Mất? Còn? Mất? Còn ?
Còn ta hay còn bạn?
Còn bạn hay còn ta?
Những cuộc đời khốn nạn
rắn rết bò trong da
nỗi tủi buồn đeo đẳng
cả đến khi thành ma
Bao giờ? Bao giờ nhỉ?
Hỏa châu ngờ nghệch xa
làm sao soi rõ được
cõi lòng ta âm u
Chiếc võng rên kẽo kẹt
Đốm lửa hồng trên da
Định mệnh trên tay lạnh
bao đêm nó nhìn ta
Tò mò đầu thuốc đỏ
Ngó xuống những lằn da
ngoằn ngoèo đường Định Mệnh
Đầu thuốc đỏ t ừ t ừ
Đầu thuốc đỏ lừ đừ
Trong xó hầm hiu quạnh
Chỉ còn nó nhìn ta
Con mắt chột đỏ rực
Con mắt chột mù lòa
Trăng nhợt nhạt xác ma
Trăng rơi như hòn đạn
Một ngày đến vỡ oà
Vang rền xích thiết giáp
Ngày nay như ngày qua
Như mọi ngày rền rĩ
Rền rĩ chiếc băng ca
Rền rĩ đôi tay bẩn
Vuốt mãi những xót xa
Vuốt mãi những cặp mắt
Xiết mãi những garot
Làm mãi những động tác
Những động tác mù lòa
Cái miệng một điệp khúc
“Cố lên chút nữa thôi”
Người thương binh nhăn mặt
Người thương binh mím môi
“Cố lên một chút nữa
Chỉ một chút nữa thôi”
Người thương binh cười gượng
Người thương binh im hơi
Ta không là linh mục
Ta cũng chẳng là sư
Ta chỉ là y sĩ
Thằng y sĩ dại khờ
Thày tu bất đắc dĩ
Tay vuốt mắt miệng la
” Cố lên một chút nữa”
Người thương binh bặm môi
Người thương binh trợn mắt
Người thương binh gượng cười
Người thương binh chửi rủa
Máu đặc cứng bùn hôi
Máu đỏ lòm áo trận
Ôi giòng máu con người!
Bốn ngàn năm vinh nhục
Vẫn chảy mãi không thôi
Bốn ngàn năm văn hiến
Đích thực có mấy đời
Bình an và no ấm?
Đích thực có mấy người
Đạt hạnh phúc yên vui?
Bốn ngàn năm kinh nghiệm
Giúp gì được dân tôi ?
Lý tưởng hay tham vọng?
Nuốt sống mấy triệu người
Bốn ngàn năm lịch sử
Máu chảy mãi không thôi
Kiếp này qua kiếp nọ
Những kiếp người, kiếp người
Xoay mấy vòng sinh tử
Qua biết mấy cầu trời
Vượt mấy tầng địa ngục
Thoát thai làm dân tôi
Phận lầm than nhược tiểu
Phận múa rối cho người
Phận đeo râu, vẽ mặt
Giúp thiên hạ cười chơi
Cuộc cờ kia thắng bại
Cũng chỉ là cuộc vui
Phiên chợ Xuân thế giới
Ôi cuộc chơi cuộc chơi
Bao nhiêu là con số
Mấy vòng đai ngục tù
Vây con cờ bất hạnh
Sẵn sàng để thí chơi
Những con số đỏ máu
Bao vây đã mấy đời?
Đời cha ông cụ kỵ
Đời con cháu chắt ơi!
Bao giờ, bao giờ nhỉ ?
Những con số rụng rơi
Hóa thân thành mấy chữ
No Ấm và Yên Vui
Thanh Bình và Thịnh Vượng
Những chữ đẹp muôn đời
Bao giờ cho ta thấy
Tượng hình ở muôn nơi
Ở bao la ruộng lúa
Ở thân ái môi cười
Ở buổi chiều khói tỏa
Đêm mái rạ trăng soi
Sáng cao nguyên hùng vĩ
Chất phác mấy chiếc gùi
Trên biển xanh nắng sớm
Buồm no gió ra khơi
Ôi những dòng chữ đẹp
Việt Nam, Việt Nam ơi!
Những Nụ và Hoa mới
Cây Hy Vọng xanh tươi
Giúp ta thêm chịu đựng
Để tiếp bước đường dài
Giúp ta thêm chịu đựng
Mong thấy một ngày mai
Máu căng phồng huyết quản
Sức lực ứ đôi tay
Những bàn tay xây dựng
Ngát tươi những Luống Đời
Ngày nào mơ thành thực?
Mẹ ơi, Việt Nam ơi !!!
Bạn ta vẫn còn
Nằm trong bệnh viện
Bạn ta vẫn còn
Chiến sĩ xuất sắc
Vừa được nhắc tên
Nêu cao thành tích
Nhảy giữa Triệu Phong
Giữa lòng đất địch
Cháy chiếc trực thăng
Bạn ta thoát kịp
Bạn ta bị thương
Hai ngày thất lạc
Vết phỏng trên thân
Xung quanh lau lách
Bạn ta phỏng mặt
Bạn ta phỏng tay
Hai ngày bờ bụi
Ta nghe rã rời
Mắt cay xát ớt
Nhưng bạn vẫn còn
Vừa được gọi tên
Bạn ta vắng mặt
Bao người im lặng
Chăm chú lắng nghe
Có lũ rằn ri
Có tên lính bộ
Những bạn của ta
Tuổi trẻ xuất sắc
Có những anh lớn
Xuất sắc hơn người
Có vị quan to
Gương mặt tròn vo
Cái bụng lớn lớn
Căn phòng ấm đèn
Ghế êm ghế nệm
Khách nhỏ, khách to
Khách trai khách gái
Khách xấu khách đẹp
Im lặng nghiêm trang
Biên biên chép chép
Diễn văn, văn diễn
Tay vỗ, vỗ tay
Ta cười nho nhỏ
Ta ngó bâng quơ
Hình như ai hỏi
Rằng mày biết chưa
Thằng X... bị bắt
Nghe tin bị... cưa
Thằng Y... mất tích
Hình như, hình như....
Từ khi khoác bộ áo rằn
Cuộc đời trôi nổi thăng trầm muôn nơi
Vinh liền nhục, nụ cười nước mắt
Đủ vị mùi thơm, thối, chua, cay
Bây giờ bình tĩnh ngồi đây
Nhớ tình chiến hữu lòng đầy hoa thơm.
Nhớ lại thuở quan... non, lính mới
Về bàn giao trung đội quân y
Nhìn quanh một lũ rằn ri
Mỗi thằng mỗi vẻ... Trương Phi cọp gầm
Ông thầy trẻ teo gân chùn bước
Nhìn hình xâm trên ngực trên tay
” Đầu lâu”, “tim máu” ghê thay
Kèm thêm mấy chữ “Đời trai giang hồ”
”Chim bạt gió”, “Ơn đền oán trả”
“Xa quê hương nhớ mẹ, nhớ em”
Ông thầy xanh mặt, nhói tim
Nhưng sau vài bữa làm quen, biết rằng
Lũ đệ tử dễ... thương quá xá
Lính rằn ri kỷ luật nghiêm minh
Dưới ra dưới, trên ra trên.
Bề ngoài… cọp dữ, trong hiền như …nai
Ta… liều thử ra oai một buổi
Tập họp xong nhắn nhủ đôi câu
Một màn hít đất phủ đầu
Thêm màn nhảy xổm lâu lâu đỡ buồn
Một tên xỉu, ói luôn ra đất
Hơn chục tên hổn hển nhìn nhau
Tưởng rằng chúng sẽ nhớ lâu
Ngờ đâu một bữa đã mau quên rồi
Lại túm tụm cười vui hể hả
Rằng: “Ngày xưa mình bị nhiều hơn”
Ông thầy nghe chuyện, than thầm
“Thì ra đệ tử không buồn lại...vui !!!”
Kể từ đó quen đời lính tráng
Mấy thầy trò sát cánh muôn nơi
Khi đồng ruộng, lúc núi đồi
Khi lênh đênh biển, khi ngồi trực thăng
Có những lúc trong hầm chịu pháo
Mấy thầy trò lơ láo nhìn nhau
Tên tựa gối, tên cúi đầu
Tên vò lỗ rốn, tên chau đôi mày/p>
Cũng có lúc phố phây phây dạo
Mấy thầy trò ngổ ngáo nghênh ngang
Rượu chưa say đã tàng tàng
Lè nhè ong bướm cô hàng mấy câu
Cũng có lúc rầu rầu nét mặt
Tiền lương vừa mới lãnh buổi chiều
Nửa đêm túi đã bèo nhèo
Thập thò trước võng, khều khều… “Thầy ơi!”
Nếu gặp lúc ông thầy vận khá
Đưa vài trăm cũng đã là vui
Gặp khi thầy cũng vận xui
Nhìn nhau ngáp ngáp cười ruồi mí nhau
Cũng có lúc thư nhà tới chậm
Cuối tháng lương túi rỗng buồn xo
Trò bèn chạy quíu cả giò
Xin đâu được mấy gói cà fê (Mỹ) chua
Nhưng gặp lúc mấy trò cà chớn
Thầy vẫn làm nhiều lớp mo ran
Gậy, hèo, la, hét oang oang
Hôm sau hết giận thầy bèn cười tươi.
Trò xoa đít, bồi hồi, lấm lét
Rồi lại vui chuyện tếu râm ran
Có khi ì ạch vác mang
Nồi niêu, soong chảo khua vang núi đồi
Trò cám cảnh trổ tài chơi chữ
«Thâm nho » nào kém cụ đồ non
Rằng: “ Thầy đi lính lên lon
Còn em đi lính lên... soong lên nồi !!! ”
“ Em yêu lính ba lô mang... trước bụng
Anh yêu em mang nó... 'ngược' sau lưng ”
Có khi lạc giữa núi rừng
Thầy trò bàn tán tìm đường thoát nguy
Rừng ken đặc, bốn bề tiếng súng
Biết hướng nào hướng đúng? hướng sai?
Vậy mà thoát hiểm mới …tài
Ba hoa tán dóc rắn dài có …chân
Có khi pháo địch ầm ầm
Ngồi chung lỗ hố cá nhân tê người
Khi dứt pháo vừa chui khỏi hố
Đã nghe mùi khô cá nướng thơm
Dù không mỹ vị cao lương
Bát canh rau má vẫn ngon đậm đà
Vui chuyện tếu tay lùa miệng… nốc
Cơm vừa xong, quanh cốc cà fê
Thầy trò lại chuyện cà kê
Tình duyên lẩm cẩm chuyện dê, chuyện gà
Cũng có lúc mần trò văn nghệ
Mấy thầy trò xướng họa cùng nhau
Người góp ý, kẻ đặt câu
Đến khi đọc lại cười đau cả hàm
Mặc bom đạn đì đùng đâu đó
Đời chiến binh vui cứ việc cười
Mặc ai nói ngược nói xuôi
Làm xong phận sự ta vui chuyện mình
Nhưng gặp lúc thương binh tới tấp
Mấy thầy trò gắng sức cùng nhau
Lúc xong việc mệt phờ râu
Chuyền tay bao thuốc hít sâu, hít dài
Kể sao hết phút giây thân ái
Của những ngày dầm dãi nắng mưa
Những ngày gạo sấy, cá khô
Cùng nhau ăn bữa cơm trưa giữa trời
Giờ đây vật đổi sao rời
Ta về đại đội sống đời quan…to
Thuốc men, mắm muối phải lo
Đâu còn những phút vui đùa thảnh thơi
Đại đội trưởng tiết kiệm lời
Quân phong quân kỷ giỡn chơi là phiền
Nhưng thôi cuộc sống nhà binh
Ta may đã gặp những tình nghĩa kia
Một vài cực nhọc kể chi
Chỉ xin giữ lại những gì đẹp thơm
Phải không? mấy chú đàn em
Thời, Thanh, Huệ, Bé, Phúc, Thâm, Định, Hùng
Phải không ? Cao ‘lắp', Thi 'lùn'
Phải không ? Tiến, Khải, Hồng, Lung, Long đường
Phải không ? Đức 'nhát’, Lực 'con'
Cuộc đời còn đẹp nếu còn nhớ khi
Khoác màu áo bệt rằn ri
Chúng ta đã sống, đã đi bằng Tình.
Hỡi những con đường ta đi
của năm 72 ngụt trời máu lửa
Những nẻo đường in dấu giày bỡ ngỡ
của tên y sĩ bé nhỏ rằn ri
Yếu đuối từ tim óc tới tâm hồn
Cho ta nói một lời cám ơn giản dị
Chân thành như nhịp đập trái tim Người.
Hỡi những nẻo đường cho ta thấy những đười ươi
Những rắn, rết, bọ, giòi, ác thú
Những nẻo đường sưng hầm, lở hố
Những nẻo đường thơm ngát cỏ hoa
Hỡi những nẻo đường của những ngày qua
Những nẻo đường “lui binh” thảm não
Những nẻo đường “thừa thắng” xót xa
Cả những bãi chuyển quân đổ bộ
Những trực thăng, hạm đội, chiến xa
Cho ta gửi lời chào với những người năm cũ
Những vòng tay mở rộng, những môi cười
Những gương mặt chào đón ta nhếch nhác mồ hôi
Những hụm nước, vắt cơm, điếu thuốc
Những thìa đường sớt chia trên đồi cát
Khi gió Lào tung bụi rát môi khô
Cho ta gửi lời hẹn hò thân yêu tái ngộ
Với những bạn bè ta đã muôn ngả muôn nơi
Mong sẽ gặp nhau trong một ngày hội lớn
Một ngày Hoa Đăng thay pháo sáng
Một ngày vui, tươi nước mắt Tình Người.
Xin kính cẩn gửi thêm lời cầu nguyện
Với những người đã chết đã hy sinh
Bị bỏ quên dưới hố, trong hầm
Hay trợn mắt trong tay tôi bất lực
Những con người Việt Nam bầm dập
Giữa gọng kềm Chủ Nghĩa ngoại bang
Những tung hô sáo ngữ xin câm
Vì vô nghĩa trước đau thương tiếc nhớ
Vì tất cả khi âm thầm về đất Mẹ
Không biết, không cần những lon lá huy chương
Không biết, không cần hai chữ Cách Mạng suông
Họ, cũng như chúng ta,
chỉ mơ một ngày vui đoàn tụ
Những ngày quây quần chuyện nắng mưa, cười ròn rã
Dưới ánh đèn này cha, mẹ, vợ, con.
và mỗi sáng nắng nghiêng vàng xóm nhỏ
ấm áp tiếng chào câu hỏi thân quen.
Cổ Thành ơi ! cho tôi cúi đầu kính phục
Những Chiến Sĩ Vô Danh
Dù tử thủ, dù tấn công
Dù thành công hay thất bại
Dù đã chết, thành thánh thần hay ma dại
Hay vẫn còn mưa nắng, hố hầm
Trong tim tôi các anh là những anh hùng
Dù đứng ở hai bờ đấu tranh Vàng Đỏ
Chính những con đường của Mùa Hè Đỏ Lửa
đã cho tôi thấy rõ
dân Việt ta, dù Bắc, Trung, Nam
vẫn mang trong tim giòng máu 4000 năm
Của Trưng, Triệu, Lý, Lê, Trần, Nguyễn.
Cuộc tương tàn hôm nay chỉ là giai đoạn
Của thế thời, thời thế,
Của định mệnh nghiệt oan,
Hay bước rẽ sai lầm của vài “lãnh tụ”.
Rồi từ đó biết vinh biết nhục
Dẫu từ đây biết tỉnh là điên
Nhưng từ đây ta biết giữa bóng đêm
Có le lói tìm nhau chung đuốc sáng
Những nẻo đường đã cho ta hồn sáng láng
Để thấy lòng hỗn độn những buồn vui
Hỡi những nẻo đường của đất nước Việt Nam ơi!
Cho tôi gửi lời chào âu yếm.
Chào hôm qua bé nhỏ.
Chào hôm nay dạn dày.
Chào ngày mai Hy Vọng lên khơi.
Chào một ngày Anh, Em, Tôi nhận diện.
Chúng ta gặp nhau giữa Mùa Xuân Ý Nguyện.
Mắt lệ rưng rưng, hoa thắm lên môi.
Chúng ta nhìn nhau chan chứa Tình Người.
Đi xây dựng lại những nẻo đường Đất Nước.
Những con đường ôm lưng thon lúa mướt.
Những con đường vang tiếng guốc học trò.
Tiếng còi tàu Đoàn Tụ đẹp như Mơ./p>
Hội Yên, Quảng Trị
Hè 1974
Con đường không lá me bay
Bom rơi đạn rít cỏ đầy vườn hoang
Lơ thơ cây ớt úa vàng
Bụi tre xơ xác xóm làng vắng tanh
Con đường không khói hương trầm
Khói đen lửa đạn, khói hồng hỏa châu
Con đường không phấn son mầu
Mồ hôi lính tráng, xăng dầu chiến xa
Còn chăng chút ít thật thà
Giàn cây mướp gãy trổ hoa đợi người
Đã mấy năm rồi nhỉ
Chúng mình đà cách xa
Ân tình xưa chưa nguội
Nhớ thương vẫn chưa già
Những móng vuốt còn sắc
Cào cấu nỗi sót sa
Mây lang thang ngừng lại
Ôm đỉnh núi cô liêu
Ta dừng chân quán cũ
Khói xanh pha nắng chiều
Ngẩn ngơ như nỗi nhớ
Ngày xưa ơi thân yêu
Lửa hồng trong hơi thở
Ta tháng ngày chinh chiến
Em nơi nào ấm êm
Nỗi buồn ta chưa quen
Dù vẫn hoài lẽo đẽo
Ngày mai trời lại sáng
Ngày mai hồn có nắng?
Ngày mai tình có yên? *
__________________________
*2015 : Em ơi Tình chưa lặng
Đời chiều bão chưa tan
- Trang Thơ Nguyễn Lê Minh Thơ
- Tâm Tình Về Tập Thơ 'Đường Ta Đi Một Đoạn Đời Binh Lửa' Nguyễn Lê Minh Tâm bút
• Đọc Thơ Đường Ta Đi của Nguyễn Lê Minh (Nguyễn Mạnh Trinh)
• Đọc "Đường Ta Đi," Một Đoạn Đường Binh Lửa (Nguyễn Ngọc Bảo)
• Những người chiến sĩ đáng hãnh diện (Ngô Nhân-Dụng)
- Quân Y Sĩ Nguyễn Lê Minh Ra Mắt Thơ “Đường Ta Đi, Một Đoạn Đời Binh Lửa” (vietbao.com)
- Thơ Nguyễn Lê Minh – “Đường ta đi” (trầm hương)
• Trang Thơ (Nguyễn Lê Minh)
• Tâm Tình Về Tập Thơ 'Đường Ta Đi Một Đoạn Đời Binh Lửa' (Nguyễn Lê Minh)
Nguyễn Du (Dương Quảng Hàm)
Từ Hải Đón Kiều (Lệ Ba ngâm)
Tình Trong Như Đã Mặt Ngoài Còn E (Ái Vân ngâm)
Thanh Minh Trong Tiết Tháng Ba (Thanh Ngoan, A. Vân ngâm)
Nguyễn Bá Trác (Phạm Thế Ngũ)
Hồ Trường (Trần Lãng Minh ngâm)
Phạm Thái và Trương Quỳnh Như (Phạm Thế Ngũ)
Dương Quảng Hàm (Viên Linh)
Hồ Hữu Tường (Thụy Khuê, Thiện Hỷ, Nguyễn Ngu Í, ...)
Vũ Hoàng Chương (Đặng Tiến, Võ Phiến, Tạ Tỵ, Viên Linh)
Bài Ca Bình Bắc (Trần Lãng Minh ngâm)
Đông Hồ (Hoài Thanh & Hoài Chân, Võ Phiến, Từ Mai)
Nguyễn Hiến Lê (Võ Phiến, Bách Khoa)
Tôi tìm lại Tự Lực Văn Đoàn (Martina Thucnhi Nguyễn)
Triển lãm và Hội thảo về Tự Lực Văn Đoàn
Nhất Linh (Thụy Khuê, Lưu Văn Vịnh, T.V.Phê)
Khái Hưng (Nguyễn T. Bách, Hoàng Trúc, Võ Doãn Nhẫn)
Nhóm Sáng Tạo (Võ Phiến)
Bốn cuộc thảo luận của nhóm Sáng Tạo (Talawas)
Ấn phẩm xám và những người viết trẻ (Nguyễn Vy Khanh)
Khai Phá và các tạp chí khác thời chiến tranh ở miền Nam (Ngô Nguyên Nghiễm)
Nhận định Văn học miền Nam thời chiến tranh
(Viết về nhiều tác giả, Blog Trần Hoài Thư)
Nhóm Ý Thức (Nguyên Minh, Trần Hoài Thư, ...)
Những nhà thơ chết trẻ: Quách Thoại, Nguyễn Nho Sa Mạc, Tô Đình Sự, Nguyễn Nho Nhượn
Tạp chí Bách Khoa (Nguyễn Hiến Lê, Võ Phiến, ...)
Nhân Văn Giai Phẩm: Thụy An
Nguyễn Chí Thiện (Nguyễn Ngọc Bích, Nguyễn Xuân Vinh)
© Hoc Xá 2002 (T.V. Phê - phevtran@gmail.com) |