20-12-2024 | VĂN HỌC

Đọc Thơ Nguyên Lạc, Nghĩ Về Những Cuộc Hành Xác Tự Nguyện

  T. VẤN

Tựa Cho Thi Tập Một Thời

      Nhà thơ Nguyên Lạc

Nguyên Lạc, như những người miền Nam cùng thời với mình, thuộc về một thế hệ rất không may trong lịch sử Việt Nam cận đại. Đi lính, đi tù, rồi đi làm kiếp lưu vong vì không thể sống được trên quê hương mình. Mỗi chặng đường đã qua, mỗi một thời đã sống, đều được Nguyên Lạc ghi lại. Trong tim. Trong óc. Ghi sâu, ghi kỹ đến độ không thể nào quên được, dù có lúc rất muốn. Lâu dần, những “một thời” ấy đã trở thành phần không thể thiếu trong quãng đời còn lại, dù như tên gọi, chúng đã qua, đã là quá khứ. Bà mẹ nó dòng sông chết tiệt!/Cố quên đi. vẫn ròng lớn trong đầu.

Thế là, cũng giống như một số người cùng thời, Nguyên Lạc chọn văn chương làm chỗ cất giữ những thứ không thể quên được ấy trong đời mình. Cất đi, cho nhẹ lòng. Và, có lẽ, cũng nhẹ cả người khi cuối đời cất bước ra đi về miền miên viễn.

Thế là, bầu trời thi ca hải ngọai lại có thêm một tiếng đọan trường kêu trời thất thanh, tiếng kêu bi thiết, uất ức của con chim bị buộc phải xa bầy, lẻ bạn. Tiếng kêu dồn nén từ bao nhiêu năm, nay mượn những vần thơ mà thắp ngọn đèn ký ức/soi hồn tôi nỗi sầu!

*

   Bản pdf

Thơ Nguyên Lạc, giản dị, không cầu kỳ rắc rối, không làm dáng trí thức, không gồng mình đổi mới, không mượn chữ người khác làm của mình. Nói cách khác, thơ Nguyên Lạc là “của Nguyên Lạc”, không lẫn vào với bất cứ ai.

Đọc thơ Nguyên Lạc, người đọc biết ngay tác giả hẳn đã phải tắm và uống nước sông Tiền, sông Hậu từ lúc còn trong bụng mẹ.

Dòng máu nam bộ chảy trong tim con người Nguyên Lạc như thế nào, dường như đã lộ hình lộ dạng như thế ngay trong mạch thơ Nguyên Lạc. Và đi thẳng vào tâm hồn người đọc:

Đã cố dặn lòng. thôi tôi ơi!

Ra đi. là đã biệt li rồi!

Quê hương ngút mắt. đoài. phương ấy

Vẫn mãi trong tôi bóng nguyệt đầy!

Máu nam bộ của Nguyên Lạc còn tỏ rõ hơn ở những bài lục bát-ca dao. Một phần vì hơi hướm ca dao. Phần khác nhờ ở bản lĩnh cứng cáp của Nguyên Lạc trong cách gieo chữ và vần lục bát. Ở khía cạnh này, Nguyên Lạc khá tự tin khi mạnh dạn cho ca dao và thơ “ăn nằm” với nhau, như thể đôi ta (ca dao và thơ Nguyên Lạc) trời sinh ra là để “nên nghĩa lục bát”:

Buồn trông con nhện té ao

Con cá vội đớp lòng sao ngậm ngùi

Ngẫm tôi cũng té lâu rồi

Lụy đời vì bởi mắt người lá răm

Vẳng khuya cá đớp bóng trăng

Hồn tôi người đớp bao lần biết không?

Huơ tay chỉ lạnh chỗ nằm

Chiếu chăn xô lệch mất tăm người rồi!

Máu nam bộ của Nguyên Lạc mộc mạc đến thô nhám ở chỗ “có sao nói dzậy người ơi”, không màu mè, không lựa lời cho ra vẻ:

Bà mẹ nó chữ tình chết tiệt!

Mãi theo ta suốt một kiếp đời

Chết đi!

Câu chửi thề vuột ra trong cơn “tức tối”, vậy mà cũng thành thơ. Hay dở tùy cảm quan người đọc. Nhưng khó có thể chối cãi đó là thơ, thơ Nguyên Lạc.

Bấy nhiêu đủ để thơ Nguyên Lạc có được một chỗ riêng của mình trong khu vườn thi ca muôn màu muôn sắc.

*

Ở hải ngọai bây giờ, người đọc (sách) rất ít. Người đọc thơ lại càng ít hơn nữa. Nhưng so với các thể lọai văn học khác như tùy bút, phiếm, truyện ngắn, truyện dài v..v…, thơ có lợi thế hơn ở chỗ . . . ngắn. Màn hình chiếc máy điện thọai thông minh (vật bất ly thân của mọi người già trẻ lớn bé) đủ chứa gọn một bài thơ. Và vì thế, thơ (xuất hiện trên facebook, một nơi ai cũng quen nhau) có nhiều người đọc (hơn là khi thơ được in thành tập sách). Và nếu bài thơ ấy hay (hiểu theo nghĩa làm rung động người đọc với chỉ vài câu được đọc lướt qua trên mặt máy điện thọai), nó sẽ lan truyền đi khá nhanh (ít nhất là nhanh hơn những phương tiện quy ước như khi nó xuất hiện trên một trang web, hay thư điện tử).

Theo như tôi được biết, Nguyên Lạc, tuy không còn trẻ nữa, nhưng đã rất nhanh nhạy với sinh họat facebook và biết cách tự giới thiệu thơ của mình. Và cũng qua tính cách nam bộ “thật thà” của anh, tôi biết và tin rằng, Nguyên Lạc đã chứng minh, ngày nay, không phải mọi người đều ngoảnh mặt với thơ phú. Nếu thơ của anh có hồn, nếu anh biết cách “đem hồn mình hớp hồn người đọc”, dù chỉ một lần, tức là anh đã có được một độc giả trung thành. Họ sẽ đọc (thơ) anh, góp ý với anh, và hơn nữa, truyền bá thơ anh.

Để được như vậy, Nguyên Lạc hẳn phải chứng tỏ một bản lĩnh mà nhiều người làm thơ hằng mơ ước, dù để có được bản lĩnh ấy, người làm thơ đã phải tự hành xác mình như nhà tu hành khổ hạnh tìm sự cứu rỗi cho linh hồn bằng cách hy sinh mọi lạc thú con người.

Nguyên Lạc tự hành xác mình như thế nào, tôi có thể đoán được qua những bài thơ anh gởi đi, rồi tiếp theo đó là những sửa, sửa và sửa. Trong những cơn hành xác, người làm thơ có tìm thấy được lạc thú hay không, tôi không biết. Nhưng chắc chắn, sau một bài thơ hoàn chỉnh, là một cảm giác sướng khoái đến mệt lã cả châu thân.

Huống hồ gì, giờ đây, Nguyên Lạc có cả một tập thơ “hoàn chỉnh” gởi đến độc giả. Tôi hoan hỉ được góp tay, cùng với Nguyên Lạc, đưa đứa con tinh thần của anh đến với người đọc.

T.Vấn

(Tủ Sách Điện Tử T.Vấn & Bạn Hữu)

..........

* Những chữ in nghiêng (italic) trong bài là thơ trích trong thi tập “Một Thời” của Nguyên Lạc.

T.Vấn

Nguồn: art2all.net

Cùng Tác Giả:

- Đọc Thơ Nguyên Lạc, Nghĩ Về Những Cuộc Hành Xác Tự Nguyện T.Vấn Bài tựa

- Ngộ Không - Một Chút Dối Già hay Lời chia tay nói sớm T.Vấn Nhận định

- Những tác phẩm của nhà thơ Thi Vũ Võ Văn Ái T.Vấn Điểm sách