|
Nhật Ngân(24.11.1942 - 21.1.2012) | Phan Nhự Thức(4.2.1942 - 21.1.1996) | Trương Đình Quế(.0.1939 - 21.1.2016) |
|
|
VĂN HỌC |
GIAI THOẠI | TIỂU LUÂN | THƠ | TRUYỆN | THỜI LUẬN | NHÂN VẬT | ÂM NHẠC | HỘI HỌA | KHOA HỌC | GIẢI TRÍ | TIỂU SỬ |
Thơ Văn Trần Yên Hoà & Bằng hữu
Hải đứng lặng nhìn ra giữa dòng sông. Nước lờ lững chảy, vài chiếc đò dọc thiếu khách chạy tà tà và trên bến sông thì vắng bóng người. Gió chướng hiu hiu không hãm được cơn nắng át của tháng ba. Hải nhớ hồi tháng ba năm ấy. Trên chiếc xuồng tam bản mui trần, mũi cột vô hàng đáy giữa dòng sông trong đêm trời đầy sao và con nước ròng chảy xiết. Cũng tại khúc sông nầy, anh với Lệ ôm nhau khóc, nước mắt tuông theo con nước róc rách dưới dạ xuồng. Lệ nghẹn ngào hứa chờ ngày anh trở về bến đáy. "Anh sẽ dìa với em." Ðó là lời hẹn với Lệ trước ngày anh vượt biển.
Thoát một cái đã mười bốn năm dư và anh đã trở về. Những hàng đáy (1) giữa dòng sông vẫn còn trơ trơ, đầu cột đáy có một con nhàn (2) đứng ủ rũ như đợi chờ một tăm cá, nhưng chủ nhân của hàng đáy bây giờ là ai? Anh hỏi thăm không ai biết bến đáy nào của Lệ. Thiên nhiên đã thu hẹp, rừng cây cối lưa thưa, đứng trên bờ chẳng nhìn ra đâu là bến, chỉ thấy một dãy nhà sàn san sát dọc bờ sông.
Hải phải hỏi thăm nhiều lần mới tìm được nhà anh Tài, anh của Lệ, bây giờ đã dời ra vàm sông Ông Ðốc. Anh Tài đã đổi qua nghề câu mực, nhưng vẫn còn giữ nghề đóng đáy trên sông.
Trước kia nhằm mùa nước sổ mỗi khi xuồng đáy về, tôm cá đựng bằng cần xé, người ngồi lựa cá, người nấu nước luột tôm. Ban đêm ánh đèn măng xông soi sáng một vùng, ban ngày tôm phơi ngập sân đỏ ối. Anh Tài nói:
- Bây giờ khổ lắm mày ơi, cá tôm mò đỏ con mắt mới được vài con.
Thiệt vậy, đêm hôm đổ đục về, chị Liên, vợ anh Tài bưng rổ cá tôm lộn xộn lên xốc xốc, lựa ra đếm được hơn chục con cá bống và cân được vài kí lô tôm. Thường ngày vợ chồng sai con bưng cá bưng tôm ra chợ bán, nhưng hôm nay có Hải, anh dành lại ăn.
Hải với anh Tài ngồi nhậu bia ăn tôm luộc. Anh Tài vắn tắt câu chuyện. Sau khi Hải đi, Thành Ðất hỏi cưới Lệ rồi hai vợ chồng dắt nhau xuống Cái Ðôi làm nghề đáy hàng khơi. Hải lặng thinh và trong lòng mênh mang niềm nhớ ... Hồi sau anh Tài hỏi Hải:
- Mầy có muốn tao nhắn cô ấy về chơi hông?
Hải hớp một hớp bia, bóc con tôm lột vỏ bỏ vô miệng, nhìn ra giữa dòng sông.
- Về còn gặp lại anh cho tá túc là may lắm rồi, làm phiền cô ấy nữa không nên.
- Nhưng mà ... mầy ... mầy còn ở đây được bao lâu?
- Khi nào sơn, sửa xong mả của ba má tui thì tui đi.
- Mày còn về đây nữa hông?
- Tui cũng hổng biết nữa.
- Nhưng mà ...
Hình như anh Tài muốn nói thêm điều gì nhưng ngại không nói, anh ngập ngừng rồi bưng ly lên cụng.
- Uống đi mầy.
- Ðêm nay anh cho tui theo đóng đáy với.
- Ðêm nay con Dung đóng đáy, mầy muốn thì đi theo nó.
- Ừa cũng được.
Dung là đứa con gái đầu lòng của Tài, con nhỏ hồi anh đi nó đâu hơn mười tuổi gì đó, bây giờ đã thanh thiếu nữ. Trong lúc cột xuồng chờ con nước ròng anh hỏi Dung:
- Cháu có bồ chưa?
Dung trả lời tỉnh bơ:
- Cháu đen thui thùi lùi như vầy ai mà thèm chú.
Hải day lại nhìn Dung, trong ánh đèn bão đủ sáng cho anh ngắm nghía thân thể đầy đặn, khỏe mạnh, cặp ngực vun tròn nhô ra như muốn bứt tung hàng nút áo bà ba, nước da bóng màu xô-cô-la nguyên chất, mặt tròn không một vết mụn, trên môi lúc nào cũng tươi cười, cái nhan sắc ấy chỉ có ở những cô gái miền sông nước Amazon. Ngặt ở đây, cái xứ tận cùng đất nước Việt Nam, trong thì đồng, rẫy, ngoài thì biển xanh. Người ta chỉ chuộng những cô gái nước da trắng trẻo, ốm yếu chớ không biết chiêm ngưỡng một thân thể mặn mà, đầy đặn và tràn đầy sức sống.
- Mấy thằng con trai miệt nầy đui hết rồi mới hổng thấy cháu đẹp.
Nghe Hải khen cô nhỏ cúi đầu mỉm cười, ngẫm nghĩ một lát Dung ngước lên:
- Ở trong xóm mấy anh con trai kêu con là Dung đen.
- Mai mốt thằng nào kêu con như vậy, thì con cứ nói lại, các anh có mù mắt hông, tui màu xô cô la chớ hổng phải màu đen, đồ ngoại chánh hiệu đó.
- Ai nói dzậy, kì thấy mồ à.
Nước bắt đầu chảy, hai chú cháu cài đáy. Chui đáy xong, buộc xuồng vô cột đáy ở giữa dòng. Trong khi chờ đổ đục, mở cát sét lên nghe nhạc. Cô lấy bánh dừa ra lột vỏ đưa cho Hải, hai người vừa ăn vừa nói chuyện. Dung hỏi:
- Hồi đó chú với cô Tư sắp cưới nhau rồi chú đi phải hông?
Thấp thoáng dưới ánh sao trời, Hải trông gương mặt Dung giông giống Lệ. Hải nhớ cái đêm sắp xếp cho chuyến đi, cũng giữa dòng sông nầy, Lệ đã tặng cho anh của quí nhứt đời người con gái, khóc nức nở, hứa đợi chờ, vậy mà anh ra đi chưa đầy một năm thì cô ấy đã lấy chồng.
- Con biết rồi sao còn hỏi chú.
- Con muốn biết chú còn thương cô Tư con hông?
- Ngồi đây chú lại nhớ hồi chia tay với cô con.
- Cô con nhớ chú lắm, trước đây thấy Việt kiều dìa, cô cứ ngong ngóng, hỏi tại sao không thấy chú dìa, bây giờ chú dìa sao hổng đi thăm cô.
- Cô con đã có gia đình rồi, chộn rộn làm gì.
- Còn thằng Ðợi chú hổng muốn gặp nó sao?
- Thằng Ðợi nào?
- Ủa! Con của chú bộ chú hổng biết hả?
- Con chú!
Hải điếng hồn không nói thêm được lời nào. Nhìn lên bầu trời sao dầy đặc, cúi xuống nước ròng đương chảy xiết, anh vói tay khoát nước rửa mặt, lắc lắc cái đầu cho tỉnh. Nhớ lại những ngày sắp chia tay, ban ngày anh với Lệ ôm ấp với nhau trên chòi, tối xuống xuồng đóng đáy giữa dòng sông, làm chuyện xui xẻo trên xuồng, bất chấp phong tục cấm kỵ ... Anh day qua nói với Dung:
- Chuyện trước kia chú với cô Tư cháu thương nhau chú biết, còn những chuyện xảy ra sau nầy chú hổng biết gì hết cháu à.
- Ba con sợ chú biết nhưng chú hổng muốn nhìn, ổng dặn cả nhà nếu chú hổng hỏi thì không ai được nói.
- Hồi chú đi ra tới ngoải, chú có gởi thơ dìa cho cô Tư con cả mấy chục lá, nhưng thư đi mà hổng thấy thư dìa, chú buồn hết sức vậy đó, chú tưởng ở nhà thất tán đâu đó. Sau nầy chú nghe bà chị của chú ở Úc nói cô Tư con đã có chồng rồi nên chú hổng viết thư nữa, thời gian đó chú như người khùng. Chú chỉ biết tới đó, sau nầy chuyện xảy ra cho cô con chú có biết gì đâu. Ðầu đuôi ra sao con kể hết cho chú nghe đi.
- Hồi chú đi cô Tư bịnh liên miên, ói mửa, cô nằm vùi, mấy tuần sau cô mới biết mình mang bầu. Lúc đó cô như điên như dại, khóc hoài có khi ngồi một mình nói lảm nhảm như mắc nàng dưới. Ba con sợ chuyện xấu đổ ra ngoài nên sẵn dượng Thành, à chú còn nhớ dượng Thành lúc đó phụ mần đáy với ba con hông?
- Nhớ chớ, thằng Thành Ðất chớ ai.
- Ðúng rồi, lúc đó dưỡng cũng thương cô, ba con mới khuyên cô ưng dưỡng, cuối cùng cô Tư con đâu cách nào khác cổ đành nhắm mắt đưa tay, nhưng cổ nói thẳng cho dượng Thành biết cổ đã mang bầu với chú, chịu thì cưới không chịu thì thôi. Lúc đó dượng mê cô như điếu đổ cái gì cũng chịu, dưỡng còn nói chú với dưỡng là anh em kết nghĩa, con của chú cũng như con của dưỡng.
- Bây giờ hai người ra sao?
- Mần ăn cũng khá, cô còn sanh thêm cho dượng Thành hai đứa nữa vậy mà dưỡng vẫn thương thằng Ðợi như con ruột của mình.
Thiệt vậy, ngày xưa Hải và Thành là anh em kết nghĩa, tánh tình nó rất thật thà, từ ngày kết nghĩa anh em với nó cho tới ngày Hải bỏ đi, anh chưa bao giờ nghe thấy nó giận ai và chưa hề gây gổ với bất cứ người nào, nhà nghèo chăm chỉ làm ăn và hiền như cục đất, vì vậy nó mới có tên Thành Ðất.
- Bây giờ chú tính làm sao?
- Theo con chú phải làm sao đây?
- Chú gặp cô Tư con đi.
- Gia đình cô ấy đương cơm lành canh ngọt con à.
- Con nghĩ dượng Thành cũng không tệ lắm đâu.
Hải chưa biết tính sao thì Dung đề nghị:
- Hổng ấy chú để con nhắn qua cô, nói chú đã về coi cổ tính sao.
- Ừ con tính sao thì tính miễn đừng làm xào xáo gia đình cô ấy là được.
Những ngày sau đó Hải để hết tâm trí cùng với anh em thằng Bình và An sửa sang, sơn phết lại hai ngôi mả của ba má anh, chuyện của Lệ anh phó mặc cho Dung và gia đình. Tuy vậy lòng anh cũng nôn nóng như lửa đốt, hổng biết sắp tới đây chuyện lành hay chuyện dữ? Ðến ngày thứ ba thì hai ngôi mộ của ba má sửa sang lại coi như đã xong. Anh và hai đứa thợ đương đứng ngắm nghía hai nấm mồ nước sơn còn ướt. Chợt Dung đi ra mặt hớn hở hỏi:
- Xong chưa chú?
- Xong hết rồi, con coi coi có được hông?
- Ðẹp lắm chú.
Thấy cô nhỏ hấp tấp trả lời anh bèn hỏi:
- Có chuyện gì mà trông con hớt hải dậy?
- Cô Tư mới vừa dìa.
Tuy biết trước chuyện sẽ đến nhưng trong lòng anh lo lắng bất an. Nhìn hai đứa nhỏ lom khom dọn dẹp đồ đạc định đi về, anh mượn cớ trì hoãn bằng cách mời hai đứa thợ đi ra tiệm ăn cơm.
Day qua Dung Hải hỏi:
- Con đi ăn với chú hông?
- Chú hổng về liền được sao?
- Nhưng cho thợ thầy người ta ăn cơm cái đã.
Dung miễn cưỡng gật đầu:
- Vậy cũng được, nhưng mau mau nghe chú, cả nhà đương chờ chú đó.
Dung quày quả bước đi, Hải day qua hỏi:
- Hai đứa bây thấy con Dung ra sao?
Bình ngước lên nói:
- Con nhỏ đen như cột nhà cháy.
An cãi:
- Nâu chớ đen đâu mà đen, ông nói cho cố.
Hải vỗ vai An:
- Mày chấm nó chỗ nào?
- Ngực, mông hết xẩy chú.
- Chỉ có hai chỗ đó thôi hả?
Nghe anh hỏi ngặt thằng nhỏ đứng gãi đầu. Thấy thằng nhỏ bí lối, anh câu vai nó nói:
- Nhưng mầy chịu cặp ngực và cặp mông của nó hông? Tao làm mai cho.
- Con nghèo quá chú.
- Bộ nghèo rồi hổng có vợ sao? Nhưng thôi, dẹp cặp ngực và cặp mông qua một bên, mình đi ăn cái đã.
Hải kêu chủ quán dọn một bữa cơm thiệt ngon và bia lon ướp lạnh cho hai anh em Bình, An ăn, còn anh thì uống bia khan. Ðầu óc cứ nghĩ đến chuyện gặp gỡ lát nữa đây, người ta nói chia ly là khổ, còn xum vầy là vui. Còn anh thì đương khổ sở cho cuộc sum vầy. Thằng Bình thấy anh cứ trầm ngâm và ngước cổ nốc bia, nó nhắc chừng:
- Theo con bữa nay chú uống ít thôi.
Hải nốc một ngụm bia, nhìn qua hỏi:
- Mầy biết chuyện gì hông?
- Chuyện của chú nổi nhu cồn, cả xóm mình ai hổng biết.
- Nổi như cồn à, sao tao hổng biết gì ráo.
An nói vô:
- Thôi chú dìa giải quyết chuyện gia đình đi, con nghĩ mọi chuyện trơn tru thôi, chú khỏi phải lo nghĩ nhiều quá.
- Hai đứa nghĩ dậy sao?
- Con nghĩ ai biết hoàn cảnh của chú đều nghĩ dậy hết.
- Bình, An chú phải tin dị đoan thôi, gặp hai đứa chắc chuyện gì thì cũng ... bình an hết trọi.
Ba người cùng cười và đưa ly lên cụng:
- Thôi chú dìa đây, chừng nào xong chuyện chú làm mâm cơm cúng ông bà, chú sẽ mời hai đứa tới nhậu một bữa chết bỏ.
Khi Hải vừa bước tới cửa thì Thành từ trong nhà phóng ra ôm anh vừa mếu máo vừa nói:
- Anh dìa, em mừng quá.
Nổi lo âu của Hải được thay bằng niềm xúc động mênh mang, anh trấn tỉnh lại:
- Vô nhà cái đã, từ từ rồi anh em mình tâm sự sau.
Hải câu vai Thành đi vô nhà, thì Lệ cũng từ nhà dưới đi lên.
- Sao mà ai cũng khóc hết vậy nè?
Hải muốn trấn an mọi người nhưng chính ngực anh cũng đã nghẹn khi thấy một đứa con trai nép bên Tư Lệ giống anh như đúc. Anh tới ngồi xuống cạnh bên nó, vuốt tóc hỏi nhỏ:
- Con là Ðợi phải không?
Nó gật đầu. Hải ôm nó vào lòng, nó mắc cỡ xô anh ra và lao nhanh xuống nhà dưới. Anh đứng lên hỏi Lệ:
- Ði đường xa em có mệt lắm hông?
Cô lắc lắc đầu mặc cho nước mắt tuông chảy lên hai gò má. Nghe tiếng ồn ào bên ngoài Hải ngó ra anh thấy trước cửa hàng xóm bu đầy nghẹt, anh lúng túng không nói được gì. Thành như hiểu ý anh nên bỏ đi xuống nhà dưới. Anh Tài từ dưới nhà dưới đi lên nói:
- Thôi mình ra nhà sau ngồi lai rai nói chuyện.
Day ra anh nói với đám người tò mò còn lấp ló phía trước:
- Hôm nay, gia đình tôi đoàn tụ và có chút chuyện riêng xin bà con thông cảm cho nhé.
Bà con từ từ giải tán. Mọi người kéo nhau đi xuống nhà dưới. Ðồ ăn đồ nhậu đã được ba người đàn bà dọn đầy bộ ván. Thành kêu Lệ:
- Em với thằng Ðợi qua ngồi với anh Ba, cho cha con quen nhau cái đã.
Nhờ Lệ ngồi cạnh bên nên thằng Ðợi mới dám lên ngồi gần, hai đứa em nó thấy vậy cũng chen vô ngồi sau lưng má nó. Cả nhà ngồi quây quần trên bộ ván rộng. Anh Tài bưng rượu lên:
- Hôm nay mỗi người phải uống để mừng gia đình mình xum hợp. Chú Ba tui mời chú trước.
Hải bưng ly nốc cạn dằn cái cảm giác gờn gợn rùn người. Gia đình xum hợp! Vui quá xá chớ! Kể từ khi hay tin ba má anh qua đời, anh chị em tứ tán, Hải chưa bao giờ nghĩ mình còn có một gia đình trên quê hương xứ sở. Nếu ngày xưa không có chuyện chia lìa thì giờ đây bên anh là vợ, con, kia là anh chị vợ và thằng em kết nghĩa. Bây giờ mọi chuyện đã đảo ngược đâu vô đó hết rồi.
Hải vuốt tóc thằng Ðợi, hỏi:
- Ai đặt tên cho con?
Nó bẽn lẽn cúi đầu:
- Hổng biết.
Thành chen vào.
- Bả đặt đó chớ ai, Ðợi có nghĩa là đợi anh dìa đó.
Lệ mắc cỡ mắng chồng:
- Cái thằng cha mắc dịch.
Té ra Hải cũng còn có những người chờ đợi anh nơi bến sông nầy, vậy mà từ lâu nay anh nào hay nào biết.
Anh Tài rót rượu vừa đưa từng người vừa nói:
- Bây giờ dùng món đặc sản của dượng Tư đem từ dưới Cái Ðôi về cái đã.
Lệ đập vỏ càng cua, lấy thịt bỏ vô chén cho Hải. Hải bắt chuyện hỏi Thành:
- Bộ ở đây hổng có cua, vọp sao mà phải đem từ bển qua?
- Ở đây làm gì còn anh, cua em nuôi, vọp phải đặt dưới miệt Năm Căn mới có.
- Hồi đó mấy thứ nầy anh em mình xách bao xách mốc ra rừng một lát đem dìa cả đống, nhậu hổng hết chia cho bà con mặc sức mà ăn.