|
Lam Phương(20.3.1937 - 22.12.2020) | Lưu Trung Khảo(.0.1931 - 22.12.2015) | Nguyễn Hiến Lê(8.1.1912 - 22.12.1984) | Nguyễn Đình Nghĩa(5.10.1940 - 22.12.2005) |
|
|
VĂN HỌC |
GIAI THOẠI | TIỂU LUÂN | THƠ | TRUYỆN | THỜI LUẬN | NHÂN VẬT | ÂM NHẠC | HỘI HỌA | KHOA HỌC | GIẢI TRÍ | TIỂU SỬ |
Thơ Văn Trần Yên Hoà & Bằng hữu
Khói Trắng (Kiên Giang) Tình yêu mẹ - Tình yêu con (Nguyễn Thu Hằng)
Mẹ và sự lặng im (Trần Mộng Tú) Lòng Mẹ (Nguyễn Bính)
Bông Hồng Cài Áo (Thích Nhất Hạnh) Lòng Mẹ (Y Vân) Sàng Gạo (Kiên Giang)
Đổi Cả Thiên Thu Tiếng Mẹ Cười (Trần Trung Đạo) Mẹ Tôi (Nguyễn Chí Thiện)
Bóng Mẹ Chiều Thu (Cung Trầm Tưởng) Gửi Mẹ Mùa Xuân (Kim Tuấn)
Lời Ru Của Mẹ (Mạc Phương Đình) Thư Gửi Mẹ (Trần Đức Uyển)
Hát Ru Cho Mẹ (Trần Kiêu Bạt) Đêm Cuối Năm Viết Cho Má (Nguyễn Dương Quang)
Mẹ (Đỗ Trung Quân) Mẹ Của Anh (Xuân Quỳnh) Mẹ Ơi, Đời Mẹ (Huy Cận)
Ngồi Buồn Nhớ Mẹ Ta Xưa (Nguyễn Duy) Bài Thơ Về Mẹ (Võ Đình Tiên)
Nắng Mới (Lưu Trọng Lư) Nhớ Mẹ (Hằng Phương) Lòng Mẹ (Mộng Sơn)
Đường Về Quê Mẹ (Đoàn Văn Cừ) Quê Mẹ (Khổng Dương) Mùi Của Mẹ (Nguyễn Văn Anh)
Ơn Nghĩa Sinh Thành (Dương Thiệu Tước) Lời Mẹ Dặn (Phùng Quán)
Hương cau thơm phức ngôi sao Mẹ
Thơm ngát mái nhà thơm áo cơm
Con thở trong mùi thơm bát ngát
Thịt da mái tóc quyện mùi thơm.
Nước mắt chảy xuôi... tình mẫu tử
Chảy theo nước mắt cuộn mồ hôi
Mẹ đem cái chết làm nên sống
Nước mắt một dòng... vẫn chảy xuôi.
Ngày xửa ngày xưa thời trẻ dại
Con đau rên xiết Mẹ rầu lo
Bán đôi bông cưới mua thang thuốc
Mua bánh tai heo, giấy học trò.
Đêm nào con khóc đòi ru ngủ
Mẹ thức mỏi mòn: nhịp võng đưa
Thân lạnh nằm khoanh, lòng Mẹ ấm
Mẹ ơi! Con lớn giữa niềm ru.
Nhớ ngày Mẹ ốm nằm trong xó
Chiếu lạnh ủ không ấm vóc gầy
Đau đớn... không hề rên xiết khẽ
Sợ con nghe tiếng mà buồn lây.
Nói làm sao hết, Mẹ hiền ơi!
Công đức, niềm đau lẫn tiếng cười
Mẹ lấy bụi đời, làm phấn sáp
Che dù trời nắng, đội trời mưa.
Nhớ mùa cau trổ trong vườn cũ
Mẹ quét lá vàng ủ lấy phân
Khói trắng lên trời như tóc bạc
Con ngờ khói tóc quyện Mây Tần.
Chiều nay dừng gót trên bờ biển
Nhìn sóng bạc đầu, mây trắng trôi
Con ngỡ khói vườn hay tóc bạc
Bay tìm con lạc bước đường đời.
Mai mốt con về thăm xóm Mẹ
Thăm mùa cau trổ bóng làng xưa
Để nhìn nghe lại trong hiu quạnh
Tiếng hát ngày xưa nhịp võng đưa.
Con sẽ kính dâng bên gối Mẹ
Gói trà tàu, gói bánh tai heo
Hương cau lại quyện hai màu tóc
Nước mắt đoàn viên ấm xóm nghèo.
Nguyện cầu Đức Phật và Danh Chúa
Rủ Đức Từ bi, xuống phước lành
"Mẹ sống muôn đời cùng vũ trụ
Ngôi sao Mẹ ngự giữa thiên đình".
(Vũng Tàu, một giờ đêm 13-1-1961)
Tình yêu mẹ thuở sơ khai
Từ khi chớm nở phôi thai diệu kì
Tình yêu con chẳng phân li
Cùng chung dây rốn hứa gì mai sau
Tình yêu mẹ lớn lên mau
Theo con từng tháng mà nao nức lòng
Tình yêu con chớm nở bông
Lắng nghe tiếng mẹ bên trong cựa mình
Tình yêu mẹ hoá thiên thanh
Ngày con cất tiếng khóc lành bên nôi
Tình yêu con có xa xôi,
Tròn xoe đôi mắt- mẹ tôi đây rồi!
Tình yêu mẹ bỗng cao vời
Ngày đêm sớm tối ngời ngời tiếng ru
Tình yêu con buổi đầu thu
Bên bầu sữa mẹ lời ru ngọt ngào
Tình yêu mẹ những xuyến xao
Bao nhiêu mộng ước khép vào trang mơ
Tình yêu con tuổi dại khờ
Chân đi chập chững vịn hờ mẹ yêu
Tình yêu mẹ sớm lại chiều
Tảo tần hai buổi dắt dìu con thơ
Tình yêu con buổi ngây ngơ
Mẹ ơi yêu mẹ con vờ ngó lơ
Tình yêu mẹ những đợi chờ
Bên mâm cơm hẩm thẩn thờ nhớ con
Tình yêu con vẫn sắt son
Mang trong tim nhỏ ngày con theo chồng
Tình yêu mẹ những ngóng trông
Phương trời xa đó vững lòng nghen con
Tình yêu con vẫn vuông tròn
Ngày con làm mẹ hiểu lòng mẹ yêu
Dù cho tuổi có bao nhiêu
Con đây vẫn mãi-bé yêu mẹ hiền
Cuộc đời qua những triền miên
Thăng trầm mẹ trải, ưu phiền mẹ mang
Bao mùa lá rụng xốn xang
Mẹ ơi hưởng trọn bình an tuổi già.
(Minnesota, May 14, 2017)
Gái lớn ai không phải lấy chồng,
Can gì mà khóc, nín đi không!
Nín đi, mặc áo ra chào họ;
Rõ quí con tôi! Các chị trông!
Ương ương dở dở quá đi thôi,
Cô có còn thương đến chúng tôi.
Thì đứng lên, vào lau nước mắt,
Mình cô làm bận mấy mươi người.
Này áo đồng lầm, quần lĩnh tía,
Này gương, này lược, này hoa tai.
Muốn gì tôi sắm cho cô đủ,
Nào đã thua ai? đã kém ai?
Ruộng tôi cày cấy, dâu tôi hái,
Nuôi dạy em cô tôi đảm đương,
Nhà cửa tôi coi, nợ tôi giả.
Tôi còn mạnh chán! Khiến cô thương!
Ðưa con ra đến cửa buồng thôi,
Mẹ phải xa con, khổ mấy mươi!
Con ạ! Đêm nay mình mẹ khóc,
Ðêm đêm, mình mẹ lại đưa thoi.
Lỡ Bước Sang Ngang)
Con tìm được bao nhiêu bài thơ khoe tình con cho mẹ
nhưng những bài thơ mẹ nói yêu con thì rất khó tìm
con hiểu tại sao rồi có sự lặng im
vì tình mẹ cho con không tiếng động
Đời như biển và con trôi theo sóng
Mẹ nằm im như cát đợi thuyền về
Mẹ nằm im như bóng nắng sau hè
cho con đến sưởi cánh chim ướt sũng
Như mặt trống mẹ không vang tiếng động
con về khua vang vọng những âu lo
Mẹ đứng im hình dáng một con cò
ven sông vắng tìm soi bóng cá
Mẹ là núi một đời im với đá
con trở về tìm một chỗ tựa lưng
Mẹ như sông thầm lặng chẩy một dòng
con hối hả qua cầu không ngó xuống
Mẹ câm nín như hàng tràm ngâm nước
đợi con về đốt cháy những mảnh than
Con trở về muốn đập vỡ không gian
rung mặt đất, kéo trăng sao xuống kêu lên con yêu mẹ
dưới thảm cỏ xanh mẹ nằm lặng lẽ
trái tim im tiếng đập vẫn nồng nàn
âm thầm yêu con như thủa mới cưu mang
Vì tình mẹ cho con không tiếng động.
Nguồn: diendantheky.net
Thôi đành vậy, thêm một lần lỗi hẹn
Với Mẹ già nơi quê cũ ngóng trông
Con biết lắm, mùa Xuân dù không đến
Mẹ vẫn chờ, mái tóc trắng như bông
Mấy chục Xuân qua, Mẹ từng mong nhớ
Đứa con hoang, từ thuở tuổi còn xanh
Và đời sống đã nhiều phen lầm lỡ
Mẹ giận con, nhưng lòng vẫn không đành
Đôi mắt Mẹ gần lòa vì khóc mãi
Thương đời mình, thương cả đứa con hư
Với ngày tháng trôi đi không trở lại
Không tơ vương mà cũng chẳng giã từ...
Con mơ ước, một ngày nào bên Mẹ
Ngồi đếm từng sợi tóc phất phơ bay
Như hoa tuyết, trong thư con thường kể
Mẹ đọc xong rồi, Mẹ khóc từng ngày
Ôi, xa quá làm sao mà tính được
Nửa trái địa cầu thẳng cánh chim bay
Mẹ nhớ con, tìm về hình ảnh cũ
Mười ngón tay run, mắt lệ vơi đầy
Mấy chục năm rồi, hứa hoài mẹ nhỉ
Dù một lần thăm mẹ để rồi thôi
Nhưng quê hương còn quá nhiều di lụy
Và mây tang vẫn đóng cứng chân trời
Mẹ ơi Mẹ, xin mở lòng tha thứ
Cho đứa con hoang đi mãi chẳng về
Mẹ có biết chăng, lưu đầy đất khách
Đời sống bềnh bồng cứ kéo lê thê! ...
Thôi đành vậy, thêm một lần lỗi hẹn
Mẹ đừng hờn, oán trách đứa con hư
Mẹ đã thấy, nhà tù nhiều gian khổ
Và tình thương đâu thắng nổi hận thù!...
Khởi Hành số 13/14, Tháng 11/12-1997
Một bông Hồng cho em
Một bông Hồng cho anh
Và một bông Hồng cho những ai
Cho những ai đang còn Mẹ
Đang còn Mẹ để lòng vui sướng hơn
Rủi mai này Mẹ hiền có mất đi
Như đóa hoa không mặt trời
Như trẻ thơ không nụ cười
Ngỡ đời mình không lớn khôn thêm
Như bầu trời thiếu ánh sao đêm
Mẹ, Mẹ là giòng suối dịu hiền
Mẹ, Mẹ là bài hát thần tiên
Là bóng mát trên cao
Là mắt sáng trăng sao
Là ánh đuốc trong đêm khi lạc lối
Mẹ, Mẹ là lọn mía ngọt ngào
Mẹ, Mẹ là nải chuối buồng cau
Là tiếng dế đêm thâu
Là nắng ấm nương dâu
Là vốn liếng yêu thương cho cuộc đời
Rồi một chiều nào đó anh về nhìn Mẹ yêu, nhìn thật lâu
Rồi nói, nói với Mẹ rằng "Mẹ ơi, Mẹ ơi, Mẹ có biết hay không?"
-Biết gì? "Biết là, biết là con thương Mẹ không?"
Đóa hoa màu hồng vừa cài lên áo đó anh
Đóa hoa màu hồng vừa cài lên áo đó em
Thì xin anh, thì xin em
Hãy cùng tôi vui sướng đi.
Lòng mẹ bao la như biển Thái Bình rạt rào
Tình mẹ tha thiết như dòng suối hiền ngọt ngào
Lời mẹ êm ái như đồng lúa chiều rì rào
Tiếng ru bên thềm trăng tà soi bóng, mẹ yêu
Lòng mẹ thương con như vầng trăng tròn mùa thu
Tình mẹ yêu mến như làn gió đùa mặt hồ
Lời ru man mác êm như sáo diều dật dờ
Nắng mưa sớm chiều vui cùng tiếng hát trẻ thơ
Thương con thao thức bao đêm trường,
Con đã yên giấc mẹ hiền vui sướng biết bao
Thương con khuya sớm bao tháng ngày
Lặn lội gieo neo nuôi con tới ngày lớn khôn
Dù cho mưa gió không quản thân gầy mẹ hiền
Một sương hai nắng cho bạc mái đầu buồn phiền
Ngày đêm sớm tối vui cùng con nhỏ một niềm
Tiếng ru êm đềm mẹ hiền năm tháng triền miên
Lòng mẹ chan chứa trên bao xóm làng gần xa
Tình mẹ dâng tới trăng ngàn đứng lặng để nghe
Lời ru xao xuyến núi đồi suối rừng rặng tre
Sóng ven Thái Bình im lìm khi tiếng mẹ ru
Một lòng nuối nấng vỗ về những ngày còn thơ
Một tình thương mến êm như tiếng đàn lời ca
Mẹ hiền sớm tối khuyên nhủ bao lời mặn mà
Khắc ghi bên lòng con trẻ muôn bước đường xa
Thương con mẹ hát câu êm đềm,
Ru lòng thơ ấu quản gì khi thức trắng đêm
Bao năm nước mắt như suối nguồn
Chảy vào tim con, mái tóc chót đành đẫm sương
Dù ai xa vắng trên đường sớm chiều về đâu
Dù khi mưa gió tháng ngày trong đời bể dâu
Dù cho phai nắng nhưng lòng thương chẳng lạt màu
Vẫn mong quay về vui vầy dưới bóng mẹ yêu
Mẹ rắc hoàng hôn theo gạo trắng
Cám bay phảng phất quyện hương cau
Nghiêng nghiêng bóng xế sau lưng Mẹ
Gạo trắng như màu tóc trắng phau
Thuở bé về quê ăn gạo giã
Đắng cay nước mắt trộn mồ hôi
Mùi thơm gốc rạ thơm hương khói
Con lớn dần theo số tuổi đời
Từ khi xa xứ lên đô thị
Tiếng máy rền vang át tiếng chày
Cổng kín tường cao đà khuất lấp
Bóng người sàng gạo cuối chân mây
Cái gì còn lại trên sàng gạo
Là hạt kim cương: hạt ngọc trời
Phấn cám, bụi đời bay lẫn lộn
Mẹ ơi! cơm trắng bởi mồ hôi
Suốt đời cực khổ, đời làm dâu
Cay đắng chín muồi nỗi khổ đau
Lừa lọc ân tình theo hột thóc
Trái bồ hòn lẫn hạt trân châu
Lâu quá con thèm ăn gạo giã
Thèm mùi sữa ngọt, sữa con so
Thèm đêm trăng sáng chày khua cối
Làm rụng Hằng Nga xuống vũng thơ
Chiều nào con đứng bên hàng trúc
Thấy tóc Mẹ rơi giữa nắng tà
Tóc trắng nằm chôn trong gạo trắng
Mẹ ngồi nhặt tóc mới hay già
Cái thời thơ dại không còn nữa
Cát bụi mờ bay khắp nẻo đời
Gạo chợ đã phai mùi gốc rạ
Men đời đắng lắm Mẹ hiền ơi!
Lâu quá nhốt đời trong ngõ hẻm
Lầu cao che khuất áng mây trôi
Mẹ ơi! đâu hướng về quê Mẹ?
Nắng muộn hoàng hôn đã tắt rồi.
(Nguồn: Internet)
Nhắc chiếc phone lên bỗng lặng người
Tiếng ai như tiếng lá thu rơi
Mười năm mẹ nhỉ, mười năm lẻ
Chỉ biết âm thầm thương nhớ thôi
Buổi ấy con đi chẳng hẹn thề
Ngựa rừng xưa lạc dấu sơn khê
Mười năm tóc mẹ màu tang trắng
Trắng cả lòng con lúc nghĩ về
Mẹ vẫn ngồi đan một nỗi buồn
Bên đời gió tạt với mưa tuôn
Con đi góp lá nghìn phương lại
Đốt lửa cho đời tan khói sương
Tiếng mẹ nghe như tiếng nghẹn ngào
Tiếng Người hay chỉ tiếng chiêm bao
Mẹ xa xôi quá làm sao với
Biết đến bao giờ trông thấy nhau
Đừng khóc mẹ ơi hãy ráng chờ
Ngậm ngùi con sẽ dấu trong thơ
Đau thương con viết vào trong lá
Hơi ấm con tìm trong giấc mơ
Nhắc chiếc phone lên bỗng lặng người
Giọng buồn hơn cả tiếng mưa rơi
Ví mà tôi đổi thời gian được
Đổi cả thiên thu tiếng mẹ cười.
Mẹ tôi trong những ngày giỗ chạp
Thường ngồi chắp tay cầu khẩn giờ lâu
Chiếc áo hoa hiên cũ đã bạc màu
Tôi chỉ thấy mẹ dùng khi lễ bái
Đời của tôi nhiều khổ đau oan trái
Mẹ bao giờ cũng cầu nguyện cho tôi
Đứa con trai tù tội mấy phen rồi
Hàng nước mắt chảy giòng trên má mẹ
Ngồi bên mẹ, tôi thấy mình nhỏ bé
Tình thương yêu của mẹ lớn bao nhiêu
Mẹ ơi, con lòng chỉ nguyện một điều:
Được gần sống, đừng lìa xa khỏi mẹ!
Giờ hẳn mẹ mỗi khi ngồi cầu lễ
Cho đứa con tù bệnh chốn rừng sâu
Chiếc áo hoa hiên cũ đã bạc màu
Phải đầm ướt biết bao hàng nước lệ!
(1963)
Mẹ gầy guộc đến thăm con hấp tấp
Quảy gánh về, chiều sập ở non Tây
Mưa gió quất lưng tre cong phần phật
Bóng mẹ lần lần khuất giữa mù mây
Đất lầy lội, đường quê trơn khấp khểnh
Mẹ long đong lận đận dáng lưng gù
Mảnh trời xám kẽm gai rào bấu nát
Mẹ đi rồi, xao xác cả trời thu
Mẹ là mẹ chú em nào hình sự
Dáng lưng gù làm nhớ đến mẹ tôi
Mẹ nẻo xa, mưa nắng ắt bồi hồi
Ai đỡ mẹ đi nghiêng sầu goá bụa
Mưa gió quất lưng tre còng vất vả
Vóc mai kia na ná nét hao mòn
Của mẹ ruột quằn đau cho tiếng khóc
Đến cuối đời lại chong bóng chờ con
Con của mẹ giờ nằm trong ngục thất
Vận nước nghèo lại gặp phải thời xui
Bao thanh xuân hảo vọng bị chôn vùi
Đồng lúa mới chết non từng nhánh mạ
Trời Nam ấy, huyên rơi vàng mấy lá
Chiều nơi đây, trời giá phủ sương dầy
Xin thử hỏi lòng con như tấc cỏ
Sao báo đền tình mẹ ngất tòa mây
Con xin hứa, lại một lần nữa hứa
Nợ ơn đời sẽ trả trọn nay mai
Đỡ mẹ đi thư thái nốt đường dài
Để có một lần vì con mẹ ngẩng mặt
(Khởi Hành số 18, Tháng 4.1998)
Tết này chắc con thôi trèo núi
Đêm ngủ rừng thôi ngó trời xanh
Sớm mai qua suối tay kềm súng
Đã xa xăm như thế cũng đành
Tết này ngưng chiến lo đồn trại
Đêm gác chòi cao nhìn núi cao
Lửng lơ dăm bóng đèn soi sáng
Mưa dưới đồi xa khuất chiến hào
Chiến hào đêm lạnh run cơn gió
Lá động cành trơ và khói sương
Co ro trong áo tay ghì súng
Lửa ngút trời xa bãi chiến trường
Tết này thêm chút tiền lương lính
Có dăm trăm bạc gửi quê nhà
Mẹ mua thêm gạo ăn qua tết
Con ở rừng cam khổ cũng qua
Con ở rừng ăn tết cá khô
Có cơm gạo sấy kiếp sông hồ
Khi vui chung bạn dăm chai đế
Khi chết nằm yên dưới đáy mồ
Tết này tết nữa chưa yên giặc
Chắc mai chắc mốt có hôa bình
Con nghe nói thế con tin thế
Trên này như cũ vẫn phiêu linh.
(trích Thơ Miền Nam thời chiến tập I)
Nửa khuya giọng hát nhà ai
Âm ba tiếng Mẹ ru dài phố đêm
Lời ru khi nổi khi chìm
Mang mang hoài niệm cho tim bồi hồi.
Ta thầm gọi nhỏ: Mẹ ơi!
Tháng ngày thơ ấu đẫm lời Mẹ ru
Nghe trong tiềm thức sa mù
Giọng xuân đầm ấm, giọng thu dịu dàng
Trưa hè giọng Mẹ nhặt khoan
Đêm đông lời Mẹ như than lửa hồng…
Một đời thân Mẹ long đong
Lời ru vẫn mãi thanh trong ngọt ngào
Lời ru như giấc chiêm bao
Chắp con đôi cánh bay vào tương lai…
Mải mê biển rộng sông dài
Con đi giữ nước áo phai bụi đường
Lời ru tình tự quê hương
Ngợi ca quốc sử anh hùng tiền nhân
Lời ru Mẹ đã bao lần
Giục con tiến bước trước ngàn chông gai…
Vọng khuya nghe tiếng ru dài
Viễn phương lòng vẫn u hoài niềm đau!
Mười một năm thương cha, nhớ mẹ
Biết rằng cha và mẹ còn không?
Sơn Tây từ độ con đi biệt
Lúa có xanh chăng những cánh đồng?
Con vào Nam, năm mười ba tuổi
Hồn giống như cây sậy yếu mềm
Thân giống như lá rơi đầu suối
Theo nước nguồn chảy suốt trong đêm!
Vì giang hồ sớm nên long đong
Thua thiệt trăm đường vẫn chẳng xong
Việc học dở dang, đành cũng bỏ
Suốt đời dốt nát giống như ngông!
Còn tin gì nữa ở tương lai
Cơm áo bao năm luống miệt mài!
Lận đận bon chen không kịp thở
Nhiều khi tủi thẹn mặt con trai!
Con mẹ ngày nay tiến bộ nhanh
Vấn đề sinh kế dạy khôn lanh
Đôi khi ích kỷ đâm bần tiện
Thủ đoạn sơ sơ đã táp lành!
Con mẹ bây giờ biết viết văn
Biết dùng ngòi bút kiếm cơm ăn!
Đắng cay vật lộn cùng thiên hạ
Tiền bạc tranh nhau thật nhục nhằn!
Thôi mẹ cha cũng đừng hy vọng
Cứ cầm bằng: con, hạt máu rơi
Cứ coi con trời không cho sống
Lúc oe oe vừa mới chào đời!
Nghĩ đến quê hương buồn thắt ruột
Biết bao lâu con mới được về?
Biết bao giờ đi con tàu suốt
Bắc với Nam má tựa vai kề?
Mười một năm thương cha, nhớ mẹ
Biết rằng cha và mẹ còn không?
Họ hàng thân thuộc ra sao nhỉ?
Đỉnh núi Ba Vì sắp chớm đông!
Mẹ ơi! Mẹ ngủ cho ngon
Để con ru mẹ say tròn giấc say
Đếm tay hơn bốn ngàn ngày
Mẹ ra đồng vắng nằm ngoài sương đêm
Mẹ ơi! Mẹ ngủ cho yên
Có con bên cạnh lòng thêm ấm lòng
Mẹ ngao du cõi khôn cùng
Nhớ con xin mẹ thong dong trở về
Lá vàng mẹ đã rụng đi
Gió bay lá vẫn ôm ghì lá xanh
Ngày xưa được mẹ dỗ dành
Lá xanh giữ được màu xanh hôm nào
Lá vàng mẹ vội đi đâu
Lá xanh con khóc bạc đầu lá xanh
Đêm chừng như đã qua nhanh
Mẹ ơi say ngủ cho lành vết thương
Mẹ ru con suốt đêm trường
Giờ con ru mẹ qua hương khói mờ
Ngủ đi, mẹ ngủ... ầu ơ!
Nguồn: Internet
đêm nay con ngồi một nơi rất xa má
đếm tuổi con bằng nước mắt má đong
trong đêm thoảng giọng hiền má gọi
con vừa nghe, muốn khóc, rất bâng khuâng
ở làng này không ai đốt pháo
đêm thật buồn như bước đông đi
con còn có ít giờ hưu chiến
biết đâu chừng, thôi, nghĩ làm chi
mấy năm nay con không có Tết
hình như năm chỉ có ba mùa
con không buồn xuân chê đời lính
buồn xa má như trời mưa
từ xa má con làm con nhiều mẹ
lúc nào cũng vui lúc nào cũng buồn
có kẻ vui luôn, người buồn mãi
mình con của má cười rưng rưng
con nghe những dòng sông kể chuyện
biển xa năm họp mặt một lần
chuyện những xác cầu, xác người chìm nổi
chuyện đồng loại như là phù vân
hình như cây súng con lạ lắm
sao nó run lên khi đạn lên nòng
tâm hồn nó như tâm hồn con vậy
một kẻ nằm, kẻ đứng, xót xa không?
trước mặt con: những ngọn đồi cát máu
đêm thì thầm cùng những nấm xương
ôi, trái tim con mãi tôn thờ má
đã dạy con hai tiếng yêu thương
từ má lỏng bàn tay dìu dắt
con bơ vơ giữa cuộc phù sinh
dòng nước nào xa nguồn mà không đục
sợ một mai con lạc dấu chân mình
thôi, má ngủ đêm nay ngon giấc
con ngồi đưa chiếc võng rách quê nhà
đạn vòng cầu đừng đi trong đêm tối
lệ sẽ đầy giấc má nhớ con xa.
(trích Thơ Miền Nam thời chiến tập II)
Con sẽ không đợi một ngày kia
khi mẹ mất đi mới giật mình khóc lóc
Những dòng sông trôi đi có trở lại bao giờ?
Con hốt hoảng trước thời gian khắc nghiệt
Chạy điên cuồng qua tuổi mẹ già nua
mỗi ngày qua con lại thấy bơ vơ
ai níu nỗi thời gian?
ai níu nỗi?
Con mỗi ngày một lớn lên
Mẹ mỗi ngày thêm già cỗi
Cuộc hành trình thầm lặng phía hoàng hôn.
Con sẽ không đợi một ngày kia
có người cài cho con lên áo một bông hồng
mới thảng thốt nhận ra mình mất mẹ
mỗi ngày đi qua đang cài cho con một bông hồng
hoa đẹp đấy - cớ sao lòng hoảng sợ?
Ta ra đi mười năm xa vòng tay của mẹ
Sống tự do như một cánh chim bằng
Ta làm thơ cho đời và biết bao người con gái
Có bao giờ thơ cho mẹ ta không?
Những bài thơ chất ngập tâm hồn
đau khổ - chia lìa - buồn vui - hạnh phúc
Có những bàn chân đã giẫm xuống trái tim ta độc ác
mà vẫn cứ đêm về thao thức làm thơ
ta quên mất thềm xưa dáng mẹ ngồi chờ
giọt nước mắt già nua không ứa nỗi
ta mê mải trên bàn chân rong ruổi
mắt mẹ già thầm lặng dõi sau lưng
Khi gai đời đâm ứa máu bàn chân
mấy kẻ đi qua
mấy người dừng lại?
Sao mẹ già ở cách xa đến vậy
trái tim âu lo đã giục giã đi tìm
ta vẫn vô tình
ta vẫn thản nhiên?
Hôm nay...
anh đã bao lần dừng lại trên phố quen
ngã nón đứng chào xe tang qua phố
ai mất mẹ?
sao lòng anh hoảng sợ
tiếng khóc kia bao lâu nữa
của mình?
Bài thơ này xin thắp một bình minh
trên đời mẹ bao năm rồi tăm tối
bài thơ như một nụ hồng
Con cài sẵn cho tháng ngày
sẽ tới!
(Đỗ Trung Quân - 1986)
Phải đâu mẹ của riêng anh
Mẹ là mẹ của chúng mình đây thôi
Mẹ tuy không đẻ không nuôi
Mà em ơn mẹ suốt đời, chưa xong.
Ngày xưa má mẹ cũng hồng
Bên anh mẹ thức lo từng cơn đau
Bây giờ tóc mẹ trắng phau
Ðể cho mái tóc trên đầu anh đen
Ðâu còn dốc nắng đường quen
Chợ xa gánh nặng mẹ lên mấy lần.
Thương anh thương cả bước chân
Giống bàn chân mẹ tảo tần năm nao
Lời ru mẹ hát thuở nào
Chuyện xưa mẹ kể lẫn vào thơ anh:
Nào là hoa bưởi hoa chanh
Nào câu quan họ mái đình cây đa
Xin đừng bắt chước câu ca
Ði về dối mẹ để mà yêu nhau
Mẹ không ghét bỏ em đâu
Yêu anh em đã là dâu trong nhà.
Em xin hát tiếp lời ca
Ru anh sau mỗi âu lo nhọc nhằn
Hát tình yêu của chúng mình
Nhỏ nhoi giữa một trời xanh khôn cùng
Giữa ngàn hoa cỏ núi sông
Giữa lòng thương mẹ mênh mông không bờ
Chắt chiu từng những ngày xưa
Mẹ sinh anh để bây giờ cho em.
Mẹ ơi, đời mẹ khổ nhiều
Trách đời, mẹ giận bao nhiêu cho cùng
Mà lòng yêu sống lạ lùng
Mẹ không phút nản thương chồng, nuôi con.
"Đắng cay ngậm quả bồ hòn,
Ngậm lâu hoá ngọt!" Mẹ còn đùa vui!
Sinh con mẹ đã sinh đời
Sinh ra sự sống, mẹ ngồi chán sao?
Quanh năm có nghỉ ngày nào!
Sớm khuya làm lụng người hao mặt gầy.
Rét đông đi cấy đi cày
Nóng hè bãi cát, đường lầy đội khoai.
Bấu chân khỏi ngã dốc nhoài
Những chiều gánh nước gặp trời đổ mưa.
Giận thầy, mẹ chẳng nói thưa,
Vỉa câu chua chát lời thơ truyện Kiều.
Cắn răng bỏ quá trăm điều
Thuỷ chung vẫn một lòng yêu đời này.
Mẹ là tạo hoá tháng ngày
Làm ra ngày tháng sâu dày đời con.
Nguồn: Internet
Bần thần hương huệ thơm đêm
Khói nhang vẽ nẻo đường lên niết bàn
Chân nhang lấm láp tro tàn
Xăm xăm bóng mẹ trần gian thuở nào.
Mẹ ta không có yếm đào
Nón mê thay nón quai thao đội đầu
Rối ren tay bí tay bầu
Váy nhuộm bùn áo nhuộm nâu bốn mùa.
Cái cò… sung chát đào chua
Câu ca mẹ hát gió đưa về trời
Ta đi trọn kiếp con người
Cũng không đi hết mấy lời mẹ ru.
Bao giờ cho tới mùa thu
Trái hồng trái bưởi đánh đu giữa rằm
Bao giờ cho tới tháng năm
Mẹ ra trải chiếu ta nằm đếm sao.
Ngân hà chảy ngược lên cao
Quạt mo vỗ khúc nghêu ngao thằng Bờm…
Bờ ao đom đóm chập chờn
Trong leo lẻo những vui buồn xa xôi.
Mẹ ru cái lẽ ở đời
Sữa nuôi phần xác hát nuôi phần hồn
Bà ru mẹ… mẹ ru con
Liệu mai sau các con còn nhớ không.
Nhìn về quê mẹ xa xăm
Lòng ta - chỗ ướt mẹ nằm đêm mưa
Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa
Miệng nhai cơm búng lưỡi lừa cá xương…
Nguồn: Internet
Con đã viết nhiều bài thơ về Mẹ
Không lần nào kể hết nỗi lòng con.
Ơn nghĩa sinh thành như biển như non,
Thơ của con nhỏ chưa bằng hạt bụi.
Lạc lõng phương trời, bước đi thui thủi,
Sương tuyết phôi pha nhuốm bạc mái đầu.
Bỏ quê hương trang trải những niềm đau,
Mà năm tháng chưa phai mờ dông bão.
Nghĩ đến Mẹ suốt cuộc đời tần tảo,
Con đòi theo níu vạt áo không rời.
Tay dắt con vẫn nặng trĩu đôi vai,
Đường quan dài giữa trưa hè gắt nắng.
Con lũn chũn quẩn quanh theo gánh nặng,
Cát bỏng chân con, nước mắt mẹ trào.
Không chỗ nào có bóng mát cây cao,
Để ngồi đỡ tạm thời vài ba phút.
Câu chuyện xưa Mẹ từng lo chăm chút,
Cõi lòng con rơi lệ biết bao lần.
Đã già rồi sao cứ mãi tủi thân,
Con còn nhỏ, Mẹ đã sớm về Tiên Phật.
Cay đắng ngọt bùi, cuộc đời chơn chất,
Công danh lật đật, có trước không sau.
Con cố gắng vươn vai làm lại từ đầu,
Khi nắng sớm, mưa trưa, khi bão tố,
Vẫn vững tâm như tuồng có Mẹ độ.
Khi đặt bút cảm xúc đó lại dâng tràn,
Mắt cay cay, lòng nhớ Mẹ vô vàn!
Nên vần thơ cứ loay hoay chi lạ,
Ý lộn xộn tuôn ra khắp mọi ngả,
Như đời con trôi dạt chốn trời xa.
Mỗi lần nắng mới hắt bên song,
Xao xác gà trưa gáy não nùng,
rượi buồn theo thời dĩ vãng,
Chập chờn sống lại những ngày không.
Tôi nhớ me tôi, thuở thiếu thời
Lúc người còn sống tôi lên mười;
Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội,
Áo đỏ người đưa trước dậu phơi.
Hình dáng me tôi chửa xóa mờ
Hãy còn mường tượng lúc vào ra:
Nét cười đen nhánh sau tay áo
Trong ánh trưa hè trước dậu thưa.
Đêm qua mưa nặng hột
Ngoài thềm rơi thánh thót,
Bên nương cuốc gọi hè,
Giật mình lòng tê tái.
Nhớ thuở trong lũy tre
Chơi đùa bên gốc me,
Sớm tối mẹ nâng giấc,
Ốm đau mẹ vuốt ve...
Gió Nam thổi tháng năm,
Cùng mẹ đứng bên sông,
Thuyền ai xa lướt sóng?
Mắt mẹ lệ đôi dòng!
Tháng mười hơi gió may
Trước sân lá vàng bay,
Dắt con mẹ tựa cửa,
Đường xa cát bụi đầy...
Năm qua, lại tháng qua,
Ngổn ngang nỗi nước nhà.
Phương trời mờ bóng nhạn,
Nhìn con mẹ xót xa.
Ngây thơ con biết gì!
Mẹ khóc, con cười khì,
Ra vào quanh dưới gốc,
Mẹ khuây nỗi biệt ly...
Ngày nay bên khóm trúc,
Em thơ khóc rưng rức,
Tìm mẹ biết tìm đâu?
Trời xanh, xanh một màu...
(Hương Xuân, 1943)
Nhớ lại trời thu, gió biệt ly,
Thuyền trôí, trôi cả bóng mây chia,
Nay về bến cũ dòng sông vắng,
Du tử, bồi hồi rảo gót đi.
Rồi bỗng dừng chân đứng trước thềm,
Kề trăng lấp lánh lá buông rèm.
Mẹ già, chợt thấy, rưng rưng lệ,
Quên cá ngoài song mấy tiếng chim.
Mấy tiếng chim khuya mới giật mình,
Reo mừng người cũ khách phiêu linh,
Sống thừa, về túp lều tranh cũ,
Dốc chén say sưa cạn bất bình.
- "Con từ, ném bút, bước ra đi,
Đương buổi gió mưa đâu hẹn về!
Tròi đất bao la sầu dặt dặt
Canh dài, đêm vắng nặng hồn quê.
Con về, lát nữa lại ra đi,
Nước lạnh non cùng điệp bóng khuya.
Con biết mẹ già đau khổ lắm,
Sum vầy bên cạnh phút chia ly".
Mười mấy năm sương những đợi chờ,
Mẹ già mái tóc bạc phơ phơ,
Trời Nam một sáng tin đưa lại,
Con có về đâu!... Tiếng gió thu!
Mấy đêm mùng một với mùng hai,
Một mảnh trăng liềm nhạt nhạt soi,
Mẹ ngồi án sách xem người cổ
Tựa cửa chờ con có những ai?
Từ đêm mùng bốn đến mười hai,
Một tấm gương vàng dịu dịu soi.
Mẹ ngồi pha nước đầy trăng uống,
Trăng tàn, con vẫn một phương trời.
Rồi đêm hăm chín lại ba mươi,
Ba gian nhà trống gió than dài,
Mẹ ngồi tưới lệ tràn thơ rượu,
Đưa cái ly sầu mấy chén vơi.
Những đêm trăng sáng như đêm nay
Ngoài song, mẹ ngó nắng buông đầy,
Xa xa còn thấy non Yên Tử,
Đem cái sầu lên nối áng mây.
Những đêm lạnh lẽo đếm canh dài,
Đứt nối rừng sâu, biết tiếng ai,
Cửa sài, mẹ tưởng tay con gõ,
Vội mở, này thôi! Vẫn lá rơi.
Đêm đêm mưa gió lại đêm đêm,
Mẹ già gan héo lệ tràn mi,
Đường đời mưa gió. Con! Dừng lại!
Đành cái bồng tang lỡ một thì.
"Hồn con đã hẹn bốn phương rồi,
Lạy mẹ. Con đi. Mẹ gắng vui!
Nhân loại thiếu chi bà mẹ khổ,
Con đi cho thấy một ngày mai."
Đem áng hồn xưa luyện trái tim,
Con đi gió bụi biết đâu tìm,
Từ nay mẹ lại đêm đêm thức,
Rừng khuya nghe lá rụng thâu đêm.
Thâu đêm mẹ lại đếm canh dài,
Con một phương trời, mẹ một nơi,
Nhớ lấy lời này. Con nhớ lấy,
"Con đi cho thấy một ngày mai..."
(Tri Tân 21-10-1943)
U tôi ngày ấy mỗi mùa xuân
Dặm liễu mây bay sắc trắng ngần
Lại dẫn chúng tôi về nhận họ,
Bên miền quê ngoại của hai thân.
Tôi nhớ di qua những rặng đề,
Những dòng sông trắng lượn ven đê
Cồn xanh, bãi tía kề liên tiếp
Người xới cà, ngô rộn bốn bề.
Thúng cắp bên hông, nón đội đầu.
Khuyên vàng, yếm thắm, áo the nâu
Trông u chẳng khác thời con gái
Mắt sáng, môi hồng, má đỏ au.
Chiều mát đường xa nắng nhạt vàng
Đoàn người về ấp gánh khoai lang
Trời xanh cò trắng bay từng lớp
Xóm chợ lều phơi xác lá vàng.
Tà áo nâu in giữa cánh đồng
Gió chiều cuốn bụi bốc sau lưng
Bóng u hay bóng người thôn nữ
Cúi nón mang đi cặp má hồng.
Tới đường làng gặp những người quen
Ai cũng khen u nết thảo hiền
Dẫu phải theo chồng thân phận gái
Đường về quê mẹ vẫn không quên.
Chẳng tiếng ve kêu cũng nhớ nhà,
Chân trời trải bụi những đường xa.
Hỡi con chim nhỏ về phương ấy
Cho gởi lòng con đen mẹ già.
Tựa cửa chiều nay trời nắng mưa
Ở trong phương ấy núi mây mờ
Có buồn chăng mẹ khi trong bóng
Lãng đãng chiều hôm vẳng trống khua
Cách biệt ngàn non cách mấy sông
Đường đi phăng phẳng rẽ đôi lòng
Chân thèm đưa bước qua muôn bến
Biết đón tàu đâu gởi nhớ mong?
....
Và mây mờ ảo vướng non chàm
Mẹ ngồi nhặt đỗ trên sân thóc
Khi thượng tuần trăng ngậm lá cam.
Chân bước gian nan trải nắng sương
Bao lần mưa trải nắng sương phơi
Lòng con chiều muốn về quê mẹ
Đón cánh cò bay gởi ít lời.
Thời son trẻ
Mẹ thơm mùi con gái
Mùi tằm dâu rơm rạ quê nhà
Mùi bồ kết hương cau thơm lắm
Mùi thanh xuân đồng nội Mẹ trao cho cha
Ngày vỡ ối con ra
Mẹ còn thơm mùi chăn gối
Mùi tro than hột muối củ gừng
Con bú mớm
Mẹ thơm mùi vú mọng
Con đi lẫm chẫm
Mẹ thơm mùi cơm nhão, cháo hoa
Con đến trường làng
Mẹ thơm mùi lúa rơm gạo mới
Con lên trường huyện
Mẹ thơm mùi cơm bới mo cau
Khi con ốm đau
Mẹ thơm mùi của Phật
À ơi…
Ôm con mùi Mẹ tỏa ra
Bệnh hoạn tiêu tán, tà ma phải lùi
Ngày nắng hạn
Mẹ thơm mùi me đất
Tháng mưa dầm
Mẹ thơm mùi con cá chột nưa
Con xa nhà mang theo mùi của Mẹ
Đi đông đoài nam bắc
Là con đi đất bằng biển lặng
Là con đi chân cứng đá mềm
Ơi những kẻ đi xa
Có nghe thơm mùi của Mẹ
Mẹ thơm mùi bếp lửa quê nhà
Mùi của Mẹ là mùi rất thật
Ngày con thành gia thất
Mẹ thơm mùi treo cưới
Mùi áo khăn đèn rượu trầu cau
Ngày tháng qua mau
Thoảng chút hương đời con hể hả
Mẹ còn giữ một mùi dân dã như rơm
Đời con lận đận áo cơm
Mẹ là áo gấm, tám thơm, nồi đồng
Đời con mỏi gối chồn chân
Lạ thay Mẹ vẫn thơm mầm lộc non
Con mấy mặt con
Vẫn ngỡ mình bé dại
Vì nhà ta còn mùi Mẹ, mùi Bà
Mùi Bà - mùi cái vú da
Mùi cau trầu với mùi hoa mẹ trồng
Mẹ ơi
Mẹ mới đó
Bốn mùa mặc áo the thâm
Sao nỡ vội già không trẻ mãi
Để vãn buổi chợ chiều tất bật đi mau
Vì biết con chờ gói kẹo cau đùm trong lá chuối
Ôi cục kẹo cau có hương bưởi hương ngâu
Có con cu kêu đầu hồi để thời gian qua chi vội
Bây giờ tội nghiệp Mẹ tôi
Tám mươi ba tuổi xếp đôi cánh cò
Mùi của Mẹ quanh co giường chiếu
Mùi trần ai khô kiệt xác thân
Mùi da xương bên ướt Mẹ nằm
Để cả đời bên ráo con lăn
Khuya nay quỳ xuống ôm chân
Mẹ ơi đã lạnh toàn thân
Mất rồi!
Cây cau già ngoài sân chết đứng
Ngọn trầu không héo úng rụng rời
Gió khóc ngoài giậu mồng tơi
Tre trúc quờ quạng tìm hơi Mẹ già
Mẹ hiền đi chuyến chợ xa
Mùi Mẹ cánh Hạc bay ra cõi Trời
Con thành đứa trẻ mồ côi
Mạ ơi!
Con thành đứa trẻ mồ côi
Lặng chiều nhang khói tìm hơi Mẹ hiền!
(Nguồn: Internet)
Uống nước nhớ nguồn
Làm con phải hiếu
Em ơi hãy nhớ năm xưa
Những ngày còn thơ
Công ai nuôi dưỡng.
Công đức sinh thành
Người hỡi đừng quên
Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước
Trong nguồn chảy ra.
Người ơi, làm người ở trên đời
Nhớ công người sinh dưỡng
Đó mới là hiền nhân.
Vì đâu, anh nên người tài ba
Hãy nhớ công sinh thành
Vì ai, mà có ta?
Uống nước nhớ nguồn
Làm con phải hiếu
Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước
Trong nguồn chảy ra...
Nguồn: Internet
• Ngôn ngữ thơ là cái quái gì vậy? (Lê Hữu)
• Trường Ca Việt Nam (Thiếu Khanh)
• Chiều Trên Phá Tam Giang (Tô Thùy Yên)
• Ba Dòng Thơ Tiêu Biểu Phương Đông: Thơ Thiền Việt Nam, Đường Thi Trung Hoa Và Haiku Của Nhật (Thái Tú Hạp)
• Vài lời Cần Nói Về Ngày 30 Tháng 4 (Bùi Chí Vinh)
Đàm Trung Pháp & Viên Linh dịch và chú giải:
Vịnh Hai bà Trưng (Hồng Đức Quốc Âm Thi Tập)
Ăn Cỗ Đầu Người (Nguyễn Biểu)
Đoạt Sáo Chương Dương Độ (Trần Quang Khải)
Nam Quốc Sơn Hà (Lý Thường Kiệt)
......
Huỳnh Sanh Thông dịch:
Thăng Long (Nguyễn Du)
Vọng Phu Thạch (Nguyễn Du)
Hồ Hoàn Kiếm (Vô Danh)
(Bà Huyện Thanh Quan)
......
Lê Đình Nhất-Lang & Nguyễn Tiến Văn dịch:
Cùng khổ (Bùi Chát)
Hoa sữa (Bùi Chát)
Bài thơ một vần (Bùi Chát)
......
Các tác giả khác dịch:
Tôi đã cố bám lấy đất nước tôi (Nguyễn Đình Toàn) (Do Dinh Tuan dịch)
Bữa Tiệc Hòa Bình (Nguyễn Thị Thanh Bình) (Nguyễn Ngọc Bích dịch)
Từ Một Cuốn Rún (Nguyễn Thị Thanh Bình) (Đinh Từ Bích Thúy dịch)
• Sau đúng 60 năm, đọc lại bài thơ trừ tịch của Đặng Đức Siêu và Đông Hồ (Trần Từ Mai )
• Mùa Thu Trong Đường Thi (Lê Đình Thông)
• Những Vần Thơ Xuân Của Vua Trần Nhân Tông (Tạ Quốc Tuấn)
• Về một bài thơ dạy học vào mùa xuân của Trần Quý Cáp (Ngô Thời Đôn)
• Cảnh Đẹp Thành Thăng Long Thời Tây Sơn Qua Thi Ca Đoàn Nguyễn Tuấn (Phạm Trọng Chánh)
Ngày Xuân Đọc "Đào Hoa Thi" của Nguyễn Trãi (Trần Uyên Thi)
Thơ Lý Bạch (Đàm Trung Pháp)
• Trường Ca Việt Nam (Thiếu Khanh)
• Chiều Trên Phá Tam Giang (Tô Thùy Yên)
• Vài lời Cần Nói Về Ngày 30 Tháng 4 (Bùi Chí Vinh)
• Điếu thi: Thủ̉y Mộ Quan (Viên Linh)
• Lời Cầu Nguyện Của Rừng (Bùi Bá)
• Chí Khí
• Xử Thế
• Trúc dẫu cháy đốt ngay vẫn thẳng
© Hoc Xá 2002 (T.V. Phê - phevtran@gmail.com) |