18-11-2012 | THƠ

Thuật Hoài

  ĐẶNG DUNG

 

Thế sự du du nại lão hà, Vô cùng thiên địa nhập hàm ca. Thời lai đồ điếu thành công dị, Vận khứ anh hùng ẩm hận đa. Trí chúa hữu hoài, phù địa trục, Tẩy binh vô lộ, vãn thiên hà. Quốc thù vị báo đầu tiên bạch, Kỷ độ Long Tuyền đới nguyệt ma.

感懷 世  事  悠  悠  奈  老  何 無  窮  天  地  入  酣  歌 時  來  屠  釣  成  功  易 運  去  英  雄  飲  恨  多 致  主  有  懷  扶  地  軸 洗  兵  無  路  挽  天  河 國  讎  未  報  頭  先  白 幾  度  龍  泉  戴  月  磨

TRẦN TRỌNG KIM dịch

Việc đời bối rối tuổi già vay,

Trời đất vô cùng một cuộc say.

Bần tiện gặp thời lên cũng dễ,

Anh hùng lỡ bước ngẫm càng cay.

Vai khiêng trái đất mong phò chúa,

Giáp gột sông trời khó vạch mây.

Thù trả chưa xong đầu đã bạc,

Gươm mài bóng nguyệt biết bao rày.^*

* (Nguyên bản và bài dịch chép lại từ Văn Đàn Bảo Giám, quyển II, trang 2 và 3, Nam Ký chủ trương, khoảng 1932 - bản sao chụp, đề người dịch bài này là Trần Trọng Kim. Nhưng trong Việt Nam Văn Học sử-yếu của Dương Quảng Hàm, cũng bài này, lại in là do Phan Kế Bính dịch (trang 245) và ghi là in lại từ Đông Dương tạp chí. (Ghi chú của Tạp chí Khởi Hành)

VÂN TRÌNH dịch

Việc lớn chưa xong tuổi đã già

Đất trời thu gọn tiệc ngâm nga!

Gặp thời bần tiện thành công dễ,

Lỡ bước anh hùng dạ xót xa.

Giúp chúa muốn xoay vòng đất lại

Rửa binh còn ngại nước trời xa.

Bạc đầu chưa trả xong thù nước,

Mấy độ mài gươm bóng nguyệt tà.

(Chép theo Văn Hóa Việt Nam, trang 236-237, Trần Độ chủ biên, 1989)

TẢN ĐÀ dịch

Việc đời man mác tuổi già thôi!

Đất rộng trời cao chén ngậm ngùi.

Gặp gỡ thời cơ may những kẻ,

Tan tành sự thế luống cay ai!

Phò vua bụng những mong xoay đất

Gột giáp sông kia khó vạch trời.

Đầu bạc giang sơn thù chửa trả,

Long tuyền mấy độ bóng trăng soi!

(Sao lục từ Tản Đà Vận Văn, cuốn thứ hai, trang 161-162)

sách ĐẠI NAM NHẤT THỐNG CHÍ dịch

Nỗi đời còn rối đã già sao!

Trời đất vô cùng, say hát ngao.

Gặp bước điếu đồ nên việc dễ,

Lỡ thời hào kiệt tủi thân nhiều.

Thờ vua trục đất ôm lòng đỡ;

Rửa kiếm sông Ngân kéo lối nao?

Thù nước chưa đền đầu đã bạc.

Long Tuyền dưới nguyệt luống mài dao.

(trích từ sách Đại Nam Nhất Thống chí do Quốc Sử quán Triều Nguyễn biên soạn)

Khởi Hành số 140, Tháng 6.2008